Chật vật tìm giải pháp tiêu thụ quả xoài Úc

Gia đình ông Võ Xuân Hiển (huyện Cam Lâm, Khánh Hòa) có 1,9 ha xoài giống Australia với sản lượng ước tính khoảng 4 tấn, rất lo lắng về đầu ra cho sản phẩm.

Trong khi đó, do năng lực chế biến các sản phẩm có giá trị từ nguyên liệu quả xoài, cũng như tiêu thụ xoài quả trong thị trường nội địa còn hạn chế, sản phẩm chủ yếu phụ thuộc vào thị trường xuất khẩu và thương lái, người trồng xoài ở Cam Lâm dường như bất lực. Trước khó khăn này, chính quyền và Hội Nông dân tỉnh Khánh Hòa đang nỗ lực kết nối các doanh nghiệp và tìm kiếm thị trường tiêu thụ cho nông dân.

Những năm trước, giá quả xoài Úc còn dao động từ 15.000 - 20.000 đồng/kg, nhưng đến nay giá chỉ còn 1.000 - 4.000 đồng/kg. Trong khi đó, chi phí đầu tư phân bón, thuốc bảo vệ thực vật và giá nhân công chăm sóc, thu hoạch vẫn cao, khiến giá thành sản phẩm cao hơn gấp nhiều lần so với giá bán. Không chỉ giá thấp, việc tiêu thụ cũng gặp khó khăn khi diễn ra tình trạng các thương lái thay nhau ép giá.

Tại xã Cam Thành Bắc, huyện Cam Lâm, gia đình ông Võ Xuân Hiển có 1,9 ha xoài Úc và sản lượng quả ước tính khoảng 4 tấn. Ông Hiển bày tỏ nỗi lo lắng: "Trồng xoài mà giá thấp thế này, nông dân không biết bán cho ai. Tôi đầu tư cả trăm triệu đồng, giờ xoài chín đầy cây, chẳng ai mua". Vườn xoài Úc gia đình ông Hiển được chăm sóc theo hướng sạch, năm ngoái bán được 300 - 400 triệu đồng nhưng năm nay mới chỉ bán được 100 triệu đồng.

Ông Hiển kiến nghị: “Các cơ quan chức năng cần hỗ trợ nông dân xây dựng mô hình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, có nhãn hiệu nhận diện, giúp nâng cao giá trị sản phẩm và mở rộng thị trường tiêu thụ. Nếu không có giải pháp ổn định đầu ra, nông dân sẽ bỏ vườn vì không còn đủ sức bám trụ”.

Tình cảnh này là phổ biến khi nhiều hộ nông dân tại các xã Cam Đức, Cam Hòa đối mặt với những khó khăn tương tự. Những quả xoài to, ngả màu chín, chi chít trên cành, nhưng rồi thời gian kéo dài khiến chúng rụng xuống đất, trong khi nông dân không có cách nào tiêu thụ hiệu quả.

Xoài giống Australia ở Cam Lâm rụng đầy gốc nhưng nông dân không thu hái do không có thương lái tìm mua.

Ông Đặng Thế Truyền - đại diện Công ty cổ phần Cam Lâm Online cho biết, tình hình thu mua và tiêu thụ xoài Cam Lâm năm nay gặp nhiều khó khăn. Hiện nay, thương lái chỉ tập trung mua xoài loại 1, trong khi xoài loại 2 và loại 3 rất khó tiêu thụ. “Thương lái chủ yếu mua xoài loại 1 để cung cấp cho các thị trường nước ngoài. Còn xoài loại 2, loại 3 thì chủ yếu tiêu thụ tại thị trường trong nước, phân phối nhỏ lẻ. Nhưng việc tiêu thụ này cũng không ổn định, dẫn đến tình trạng xoài bị tồn đọng tại vườn, người nông dân phải chờ đợi”, ông Truyền chia sẻ.

Nguyên nhân giá xoài Úc thấp do tình hình thời tiết không thuận lợi trong năm nay, ảnh hưởng đến chất lượng và sản lượng xoài. Mặc dù có thị trường, nhưng việc thu mua của thương lái lại bị hạn chế, khiến giá xoài giảm mạnh. "Hiện tại, giá xoài loại 1 đã bắt đầu nhích lên, nhưng lượng hàng loại 1 còn rất ít. Hầu hết nông dân chỉ còn xoài loại 2 và loại 3, nhưng giá cả lại thấp, khó bán", ông Truyền cho biết thêm.

Theo ông Truyền, thị trường xuất khẩu cũng gặp khó khăn. Trong khi các năm trước, xoài Cam Lâm được xuất khẩu sang nhiều thị trường quốc tế, năm nay việc xuất khẩu bị hạn chế do các yêu cầu kỹ thuật, tiêu chuẩn chất lượng và sức cạnh tranh của thị trường.

“Các thị trường như Hàn Quốc, Trung Quốc yêu cầu cao về hình thức, kích thước và chất lượng quả. Trong khi đó, các doanh nghiệp chế biến trong nước lại chưa đủ công suất, kho lạnh bảo quản còn hạn chế, dẫn đến tình trạng xoài khó bảo quản lâu dài”, ông Truyền cho biết.

Hiện, sản lượng xoài Úc trên địa bàn huyện Cam Lâm đến kỳ thu hoạch chưa thể tiêu thụ còn khoảng 1.800 tấn, giá thu mua như đã nói ở trên, khiến cho giá xoài Úc năm nay được xem là có mức thấp nhất từ trước đến nay.

Trước tình trạng tên, UBND huyện Cam Lâm kiến nghị UBND tỉnh Khánh Hòa và các sở, ngành liên quan theo chức năng, thẩm quyền đề nghị các doanh nghiệp hỗ trợ tiêu thụ xoài Úc Cam Lâm tại các hệ thống siêu thị, hệ thống bán lẻ của Bách hóa xanh và các chợ đầu mối trên toàn quốc.

Hội Nông dân tỉnh Khánh Hòa cho biết, cơ quan này đã có công văn gửi cho Hội Doanh nhân trẻ Khánh Hòa để kêu gọi các doanh nghiệp, tiêu thụ hỗ trợ sản phẩm xoài cho bà con nông dân. Đồng thời, có công văn gửi Trung ương Hội Nông dân Việt Nam hỗ trợ kêu gọi Hội Nông dân các tỉnh, thành để tiêu thụ xoài Úc của địa phương.

Bài và ảnh: Đặng Tuấn (TTXVN)