Châu Âu ủng hộ sản xuất hydro từ năng lượng hạt nhân
Một quyết định quan trọng của Liên minh châu Âu, dù không gây nhiều chú ý trên truyền thông nhưng sắp tạo nên bước ngoặt lớn trong ngành vận tải sử dụng hydro. Lần đầu tiên trong lịch sử, hydro sản xuất từ năng lượng hạt nhân tại châu Âu sẽ được công nhận là hydro 'xanh' - một nguồn năng lượng ít gây ô nhiễm hơn.
Châu Âu ủng hộ sản xuất hydro từ năng lượng hạt nhân. Hình minh họa
Thông báo này được đưa ra bởi Stéphane Séjourné, Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu. Quyết định công nhận vai trò của năng lượng hạt nhân trong sản xuất hydro sẽ chính thức được công bố vào ngày 26/2 tại Brussels.
Hydro sản xuất từ hạt nhân: Bước ngoặt trong chính sách năng lượng của châu Âu
Việc đưa hydro khai thác từ năng lượng hạt nhân vào danh mục năng lượng sạch là một phần trong quá trình điều chỉnh Thỏa thuận Xanh châu Âu - loạt cam kết môi trường quan trọng của Liên minh châu Âu. Nếu đề xuất này được thông qua, hydro sản xuất từ điện hạt nhân sẽ được xếp vào nhóm năng lượng ít ô nhiễm hơn.
Tuy nhiên, quyết định này cũng vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ các tổ chức chống hạt nhân, cho rằng đây là một chiến thắng của các nhóm vận động hành lang trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử.
Hydro từ năng lượng hạt nhân, hay còn gọi là hydro "hồng", được tạo ra thông qua quá trình điện phân nước bằng điện từ các nhà máy điện hạt nhân. Nó khác biệt với hydro "xám" - sản xuất từ nhiên liệu hóa thạch như than hoặc khí đốt, hay hydro "xanh dương" - từ khí tự nhiên nhưng có thu giữ CO₂. Ngoài ra, còn có hydro "xanh lá", được tạo ra từ các nguồn năng lượng tái tạo như điện mặt trời và điện gió.
Pháp - cường quốc hạt nhân hàng đầu châu Âu
Với 56 lò phản ứng đang hoạt động, Pháp hiện là quốc gia có ngành điện hạt nhân lớn nhất châu Âu. Khoảng 65% điện năng của nước này đến từ hạt nhân. Mặc dù nhiều quốc gia trên thế giới đang đẩy mạnh xây dựng các nhà máy điện hạt nhân, châu Âu vẫn là khu vực dẫn đầu về nguồn cung cấp năng lượng này.
Nhằm thực hiện cam kết trung hòa carbon vào năm 2050, một số nước châu Âu khác cũng đã phát triển nhà máy điện hạt nhân. Theo Valérie Bouillon-Delporte, Giám đốc quan hệ đối tác công-tư về hydro tại Ủy ban châu Âu, việc hydro hạt nhân được đưa vào Thỏa thuận Xanh sẽ thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của ngành này.
Bà nhấn mạnh: "Hydro từ năng lượng hạt nhân hoàn toàn phù hợp với một hệ thống vận tải sử dụng năng lượng tái tạo ổn định và liên tục. Đây là một nguồn năng lượng ít carbon, giúp giảm phát thải CO₂ ở châu Âu. Ngoài Pháp, các nước như Slovenia, Thụy Điển, Phần Lan, Tây Ban Nha, Bulgaria, Hungary, Cộng hòa Séc và Romania cũng có các nhà máy điện hạt nhân. Một số quốc gia khác như Ba Lan, đang có kế hoạch xây dựng nhà máy vào năm 2033. Trong khi đó, Bỉ vẫn đang tranh luận về khả năng đóng cửa các nhà máy điện hạt nhân của mình."
Một trong những lợi thế lớn của hydro hạt nhân là chi phí vận chuyển thấp. Do có tính chất tương thích với hệ thống đường ống dẫn khí hiện có, hydro có thể được vận chuyển dễ dàng hơn so với điện năng, vốn phải dựa vào hệ thống đường dây cao thế đắt đỏ.
Xa lộ hydro châu Âu: Tương lai của ngành vận tải sạch?
Liên minh châu Âu đã vạch ra kế hoạch xây dựng hệ thống xa lộ hydro trải dài khắp lục địa. Dự án này dự kiến hoàn thành vào năm 2040, sẽ tận dụng 60% mạng lưới đường ống dẫn khí hiện có, đồng thời mở rộng với các tuyến mới. Khi đi vào hoạt động, hệ thống này sẽ kết nối 28 quốc gia châu Âu, tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển hydro trên quy mô lớn.
Ủy ban châu Âu đã phân bổ 550 triệu euro từ ngân sách hydro để tài trợ cho 80 dự án vận tải hydro trên khắp châu Âu. Theo tính toán, để đạt mục tiêu giảm phát thải vào năm 2050, châu Âu cần tận dụng tất cả các phương tiện giao thông ít ô nhiễm, từ động cơ hybrid, xe điện đến các loại nhiên liệu tổng hợp và hydro.
