Ông Zelensky 'bùng nổ vì tức giận' do Mỹ ép ký thỏa thuận khoáng sản 500 tỷ USD

Tổng thống Ukraine Zelensky đã không chấp nhận đề xuất ban đầu về việc đổi tài nguyên lấy đảm bảo an ninh từ Mỹ. (Nguồn: Daily Mail)

Tờ Daily Mail của Anh hôm 24/2 cho biết Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã từng nổi giận với một thành viên cấp cao trong chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump và khiến ông này "run rẩy vì sợ hãi".

Cụ thể hồi đầu tháng 2, Trump cử Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent đến Kiev, mang theo đề xuất thỏa thuận đổi lượng tài nguyên khoáng sản trị giá 500 tỷ USD của Ukraine lấy đảm bảo an ninh từ Mỹ.

Nhưng khi xem xét chi tiết thỏa thuận, Zelensky và các trợ lý của ông phát hiện ra rằng không có đảm bảo an ninh thực sự nào nằm trong đó.

Thay vì thế, thỏa thuận có "tính bóc lột" còn lớn hơn cả các điều khoản áp dụng cho nước Đức sau Thế chiến thứ nhất, trong đó Mỹ muốn Ukraine phải bỏ ra một lượng lớn dầu mỏ, khí đốt và tài nguyên khoáng sản để thanh toán cho các khoản viện trợ mà chính quyền Washington đã chuyển cho nước này.

Một số nghị sĩ Ukraine kể rằng ông Zelensky đã rất tức giận và nói to tiếng, với âm thanh vang vọng trong dinh tổng thống. Nhà lãnh đạo Ukraine chỉ trích Bessent vì đã kỳ vọng ông "bán đất nước mình" cho Washington.

"Ông ấy rất tức giận", một người có mặt trong cuộc tiếp xúc kể trên chia sẻ với tờ Financial Times, cho biết thêm rằng cánh cửa dát vàng của văn phòng Tổng thống Zelensky đã không thể ngăn âm thanh từ vẳng ra tới tai những người đứng bên ngoài. Bessent sau đó thể hiện dấu hiệu bị sốc và cất giọng nói run rẩy khi ông đưa ra một tuyên bố đầy lúng túng trước các phóng viên.

Trước khi Zelensky "mắng mỏ", ông Bessent từng tuyên bố rằng một thỏa thuận về 'cam kết kinh tế' với Mỹ sẽ giúp trao cho Ukraine 'tấm lá chắn an ninh dài hạn'.

Thực tế ý tưởng trao đổi tài nguyên khoáng sản được chính Zelensky chủ động đưa ra trước như một phần trong 'Kế hoạch Chiến thắng' của ông. Kế hoạch này được Zelensky công bố trước các đồng minh phương Tây và quốc hội Ukraine vào tháng 10 năm ngoái.

Thời điểm đó, nhà lãnh đạo Ukraine cho biết nước này có thể ký một thỏa thuận với Mỹ, EU và các đồng minh giấu tên khác về việc đầu tư chung và sử dụng tài nguyên thiên nhiên của Ukraine.

Nhưng theo bản thảo thỏa thuận được ông Bessent gửi tới ông Zelensky, mà phóng viên tờ The Telegraph (Anh) đã xem qua, Mỹ sẽ lấy 50% doanh thu mà Ukraine nhận được từ việc khai thác tài nguyên thiên nhiên. Mỹ cũng lấy 50% giá trị tài chính của 'tất cả các giấy phép mới được cấp cho bên thứ ba' nhằm khai thác nguồn tài nguyên thiên nhiên nước này.

Rõ ràng, một thỏa thuận như vậy sẽ cực kỳ khó được Kiev chấp nhận, ngay cả khi nó đi kèm với những lời hứa cụ thể và chi tiết về các đảm bảo an ninh dài hạn.

Có vẻ như ông Trump mong đợi sẽ nhận được lượng tài nguyên trị giá "500 tỷ USD" từ Ukraine, để hoàn trả các khoản viện trợ quân sự, tài chính và nhân đạo được chính quyền Mỹ cung cấp cho Kyiv kể từ khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt.

Chưa rõ Trump lấy con số này từ đâu ra , vì báo cáo từ nguồn Quốc hội Mỹ cho thấy tổng số viện trợ của Mỹ cho Ukraine cho đến nay chỉ là 174,2 tỷ USD. Sau đó, ông Zelensky tuyên bố rằng chỉ có khoảng 75 tỷ USD trong số này là viện trợ quân sự.

Sau khi Zelensky từ chối ký thỏa thuận bất lợi nêu trên, mối quan hệ của ông với Tổng thống Trump đã lao dốc không phanh. Tuần trước, Trump đã gọi Zelensky là "một nhà độc tài không qua bầu cử", trong những lời chỉ trích gây sốc nhằm vào nhà lãnh đạo Ukraine đăng trên nền tảng mạng xã hội Truth Social.

"Hãy nghĩ về điều này, một diễn viên hài với mức độ thành công khiêm tốn, ông Volodymyr Zelenskyy, đã thuyết phục Mỹ chi ra 350 tỷ USD để tham gia vào một cuộc chiến không thể thắng, một cuộc chiến có lẽ đã không nổ ra, một cuộc chiến mà ông ta, nếu thiếu Mỹ và "TRUMP", sẽ không bao giờ có thể giải quyết được," ông Trump viết.

Ngày 24/2, phát biểu trước giới chức châu Âu có mặt tại Kiev vào đúng ngày kỷ niệm ba năm diễn ra chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga, Zelensky xác nhận phiên bản ban đầu của thỏa thuận khoáng sản với Mỹ đã bị hủy bỏ.

"Câu hỏi về 500 tỷ USD không còn nữa", ông tuyên bố.

Zelensky nhấn mạnh rằng việc coi viện trợ như một khoản nợ có thể tạo ra tiền lệ nguy hiểm. Điều này khiến Ukraine phải trả nợ cho tất cả các đồng minh của mình. "Chúng tôi không công nhận việc nợ nần," Zelensky nói. "Nợ nần không nằm trong định dạng cuối cùng của thỏa thuận"./.

(Vietnam+)