Châu Âu ưu tiên tự vệ, Ukraine lo tìm cách đối phó 'bão' tên lửa Nga

Ukraine lo mất lá chắn từ châu Âu

Lời kêu gọi hỗ trợ tăng cường hệ thống phòng không khẩn thiết từ Kiev được đưa ra trong bối cảnh Ba Lan bắn hạ các UAV bị cho là xâm phạm không phận nước này.

Ukraine lo ngại châu Âu sẽ hạn chế cung cấp hệ thống phòng không. Ảnh: Reuters.

Các cuộc tấn công dữ dội của Nga vào cơ sở hạ tầng, trong đó có vụ tập kích tên lửa vào trung tâm thủ đô Kiev thời gian gần đây đã bộc lộ những điểm yếu nguy hiểm trong hệ thống phòng thủ vốn hạn chế của Ukraine.

Ukraine đang kêu gọi phương Tây sớm bàn giao vũ khí, đồng thời tiếp tục soạn thảo kế hoạch với các đối tác châu Âu và Mỹ về các đảm bảo an ninh tương lai trong trường hợp Moscow và Kiev đạt được lệnh ngừng bắn.

Chỉ vài giờ sau khi Ba Lan và các nước thành viên khác điều động máy bay chiến đấu đối phó với UAV vào sáng 10/9, Tổng thống Ukraine Zelensky đã kêu gọi các đối tác hợp tác với Kiev để xây dựng "hệ thống phòng không chung và tạo ra lá chắn không quân hiệu quả trên khắp châu Âu".

Ở giai đoạn đầu xung đột năm 2022, Ukraine cũng kêu gọi phương Tây giúp "phòng thủ bầu trời" Ukraine bằng cách triển khai máy bay và hệ thống phòng không của NATO để ngăn chặn các cuộc tấn công của Nga. Tuy vậy, phương Tây không đáp lại vì lo ngại sẽ xảy ra đối đầu trực tiếp với Nga.

Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen đã kêu gọi dựng một "bức tường máy bay không người lái" để bảo vệ Liên minh Châu Âu khỏi các cuộc tấn công của Nga và Ba Lan cũng yêu cầu NATO gửi thêm hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot do Mỹ sản xuất tới nước này. Trong khi đó, Ukraine - quốc gia không phải thành viên của liên minh, đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng các hệ thống và tên lửa Patriot.

Những vũ khí tiên tiến mà Ba Lan triển khai để chống lại một số ít máy bay không người lái trong tuần này là những vũ khí quý giá mà Ukraine thường dành để đánh chặn các tên lửa tiên tiến và có sức công phá mạnh của Nga. Quân đội Ukraine phải cân nhắc kỹ lưỡng những gì họ cần bắn hạ do không chắc chắn về nguồn cung trong tương lai.

Các nhóm phòng không cơ động của Ukraine đã sử dụng súng máy lắp đặt trên xe bán tải để bắn hạ máy bay không người lái. Ngoài ra, họ cũng sử dụng trực thăng quan sát và nhắm mục tiêu từ trên cao. Bên cạnh đó, binh sỹ Ukraine còn sử dụng máy bay đánh chặn và biện pháp tác chiến điện tử để phá hủy máy bay không người lái.

“Đối với Ukraine, điều mà nước này hy vọng nhất là châu Âu sẽ giúp giảm các cuộc tấn công của Nga bằng cách tạo ra một lá chắn trên không ở ít nhất một phần lãnh thổ Ukraine hoặc triển khai các cuộc tuần tra chung trên không trước khi lệnh ngừng bắn được ký kết. Nếu không, lệnh ngừng bắn này sẽ không bao giờ xảy ra", bà Lesia Orobets, người sáng lập tổ chức phi chính phủ “Giá của Tự do” (Price of Freedom) của Ukraine nhận định.

Việc chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden không cho phép cung cấp chiến đấu cơ F-16 cho Ukraine trong thời gian dài, từng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đối với hoạt động phòng không của Kiev. Nhà Trắng cuối cùng đã nhượng bộ nhưng Ukraine có nguồn cung máy bay rất hạn chế trong khi một số phi công chiến đấu kỳ cựu nhất của họ đã thiệt mạng.

"Nếu có đủ máy bay, Ukraine đã có thể chặn được phần nào các tên lửa hành trình Nga trước khi chúng lao vào mục tiêu. Nhưng trái lại, sức mạnh không quân của Kiev rất hạn chế. Hiện tại không có nơi nào tại Kiev được đảm bảo an toàn”, bà Lesia Orobets lưu ý.

Mối đe dọa lớn với Kiev từ các cuộc tấn công của Nga

Nga đã tăng cường mạnh mẽ năng lực sản xuất máy bay không người lái trong nước và thường xuyên phá vỡ kỷ lục của về số lần phóng UAV ban đêm. Gần đây nhất, Moscow được cho là đã phóng hơn 800 UAV vào Ukraine cùng một lúc. Giới chức Ukraine cảnh báo, cuộc tấn công như vậy có thể sớm trở thành thông lệ. Nga cũng đang nhắm mục tiêu vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine, làm dấy lên lo ngại rằng nước này phải đối mặt với tình trạng thiếu khí đốt trầm trọng trong mùa đông này. Nguy cơ đó có khả năng gây ra một làn sóng người tị nạn mới vào Liên minh Châu Âu.

Nhà lập pháp Victoria Gryb, người đứng đầu tiểu ban an ninh năng lượng của Quốc hội Ukraine cho biết: “Nga liên tục thay đổi chiến thuật, gây sức ép rất lớn lên năng lực của chúng tôi. Tôi lo ngại tình hình sẽ chỉ trở nên tồi tệ hơn, khi các sự kiện toàn cầu hiện nay đang thúc đẩy mọi quốc gia ưu tiên an ninh của chính họ. Sự xuất hiện của máy bay không người lái trên lãnh thổ Ba Lan là một tín hiệu rõ ràng cho thấy điều đó. Cuộc chiến này không còn là vấn đề của riêng Nga và Ukraine, mà đang trở thành mối đe dọa trực tiếp cho các nước châu Âu. Do đó, khoản đầu tư tốt nhất của các đối tác chính là giúp Ukraine củng cố an ninh để vô hiệu hóa những mối đe dọa này, ngăn chặn chúng xâm nhập vào biên giới NATO”.

Một cựu quan chức Ukraine cho biết họ lo ngại rằng vụ UAV xâm phạm không phận Ba Lan sẽ thúc đẩy châu Âu bảo vệ chặt chẽ hơn nữa các nguồn lực hạn chế của họ và điều này sẽ bất lợi cho Kiev.

Ivanna Klympush-Tsintsadze, một nhà lập pháp Ukraine và là Chủ tịch ủy ban quốc hội về hội nhập EU suy đoán, sẽ có sự chia rẽ ở châu Âu giữa những nước muốn ưu tiên an ninh của chính họ và những nước coi việc củng cố an ninh của Ukraine là chìa khóa để đạt được cùng một mục tiêu.

“Theo quan điểm của tôi, cách tiếp cận đúng đắn là lựa chọn và kết hợp cả hai giải pháp trên, chứ không phải lựa chọn một cách riêng lẻ. Nga liên tục thử thách sự kiên nhẫn và khả năng hành động quyết đoán của phương Tây - cả về việc gây sức ép lên Nga lẫn cung cấp đầy đủ vũ khí cho Ukraine".

Hồng Anh/VOV.VN (biên dịch) Theo Washington Post