Chảy đi sông trăng - Ca khúc về bảo vệ môi trường

Sông Đáy – Sông lụa sông trăng bây giờ ô nhiễm nặng.

Thủa nhỏ Tào Khánh Hưng ở quê, học hết cấp 3 mới vào ngành Xây dựng. Ngôi nhà nơi Hưng sinh ra và lớn lên không xa dòng sông Đáy - Ninh Giang xưa. Chỗ ấy có một doi cát mịn sông chảy chậm, bên dưới nước quần tụ nhiều tôm, cá.

Tôi cũng từng nhiều năm mò trai, bắt hến và tắm trên dòng sông quê này. Tuổi 9, 10 tập bơi sông chắc Tào Khánh Hưng cũng phải cho chuồn chuồn cắn rốn mấy lần.

“Ơi con sông vơi đầy kỷ niệm

Tắm mát tuổi thơ ta tháng năm”

Đêm trăng vàng Tào Khánh Hưng tuổi 17, còn ra sông gánh nước, gánh cả ánh trăng về. Sáng trăng vàng hay ánh trăng xanh mộng mơ.

Vành vạnh một vầng trăng quê; nơi bến sông, con đò.

“Sông lụa mơ màng đêm trăng

Mênh mang câu hò, bồng bềnh sóng nước”

Thơ về dòng sông thì nhiều. Nhà thơ Tế Hanh có “Nhớ con sông quê hương” với bao kỷ niệm nhớ nhung xa cách.

“Quê hương tôi có con sông xanh biếc... con đò bờ tre …”.

Con sông trong ca khúc của Tào Khánh Hưng cũng thơ mộng “Sông lụa mơ màng” ngoài nỗi nhớ, kỷ niệm đêm trăng, tiếng gõ thuyền chài xua cá vào lưới đã vắng từ lâu.

Nhà báo Tào Khánh Hưng – Phó Tổng Biên tập Báo Xây dựng và tác giả bài báo Lê Tuấn Hiến.

“Chảy đi em con sông yêu thương

Trả lại cho ta tiếng gõ thuyền chài năm ấy

Của nhà ai thả lưới cá đêm

Trả lại cho ta sông lụa, sông trăng”.

Câu hát day dứt, tắc nghẹn khi nói về con sông đen, ô nhiễm nặng bây giờ. Sông cũng như con người khổ đau giận dữ. Tào Khánh Hưng đã dùng phương pháp nhân cách hóa con sông như con người. Gọi con sông “Chảy đi em”, “thở than, giận dữ”.

“Một dòng đen, sông thở than giận dữ

Không còn tôm, cá lượn chiều nay”.

Tác giả gióng lên tiếng chuông báo động, cứu lấy dòng sông đang hấp hối. Chúng ta sinh ra bên những dòng sông, theo dòng sông mà lập nghiệp, mà làm nên bao kỳ tích anh hùng.

“Lòng quặn đau sông đang hấp hối

Dang rộng tay ta ôm sông vào lòng”.

Sông trăng, sông lụa thấm vào tâm hồn tuổi học trò, kỷ niệm không phải trong ký ức của nhà báo Tào Khánh Hưng đi qua nhiều dòng sông. Mà các dòng sông phía Bắc đa phần ô nhiễm nặng. Nhà báo viết bài về môi trường đã khó, viết bài về cải tạo các dòng sông ô nhiễm còn khó hơn.

Mấy cái hố ga thu nước ở Thủ đô cải tiến, cải lui ngày càng bé, cần nới cho giống ngày xưa còn khó. Thế mà bây giờ cải tạo những dòng sông! Vậy mà nhà báo Tào Khánh Hưng làm ca khúc và hát lên khúc đầu êm dịu, khúc sau nhói đau.

Ca khúc đi vào lòng người, thức tỉnh nhiều người. Không biết các nhà quản lý môi trường có ghé tai nghe ca khúc không? Thế nhưng với tâm hồn nghệ sỹ bay bổng Tào Khánh Hưng - Phó Tổng Biên tập Báo Xây dựng vẫn dào dạt cảm xúc.

“Dòng sông Đáy quê em

Sông Trăng hay sông Lụa” - (Đoàn Bổng)

Tuy con sông giờ không còn được như thế nữa, vẫn chờ và hy vọng ngày mai sẽ khác. Đã có một số tỉnh bàn bảo vệ môi trường sông Cầu và nghe đâu đang có dự án cải tạo sông Tô Lịch, sông Nhuệ và sông Đáy.

Trăng có thể treo trên dòng sông ô nhiễm; nhưng ánh trăng vàng - cái tâm vàng soi vào tâm hồn nhạc sỹ những ca từ lai láng chất thơ. Trả lại dòng sông đâu dễ? Dự án nào? Bao giờ bắt đầu?

“Dang rộng tay ta ôm sông vào lòng

Yêu thương em - sông lụa, sông trăng”

Nhưng vì trường tồn và phát triển của đất nước Việt Nam, chúng ta phải luôn có ý thức bảo vệ môi trường, nỗ lực mà làm cho các dòng sông sạch trở lại như thủa ban đầu bao lưu luyến.

Trong veo mùa Thu, mát rượi mùa Hè. Bài hát như một dòng tâm tư, nỗi niềm day dứt, nỗi đau, niềm thương con sông. Môi trường sống của hôm nay mai sau.

Ca khúc nhắc nhở chúng ta nhiều điều. Hãy chung tay bảo vệ các dòng sông thơ mộng quê hương. Dòng sông và sự trường tồn của dân tộc. Sông thì cứ chảy, người thì cứ đi; nhưng chảy như thế nào? Hãy để cho mai sau những dòng sông Trăng, sông Lụa.

Cảm ơn nhà báo Tào Khánh Hưng đã sáng tác một ca khúc thức tỉnh lòng người “Chảy đi sông trăng”. Và càng ý nghĩa hơn khi nó được ra mắt công chúng đúng ngày Môi trường thế giới 5/6/2023. Được biết, đây là món quà nhà báo Tào Khánh Hưng tặng tân Bộ trưởng Bộ Tài nguyên & Môi trường Đặng Quốc Khánh.

Tôi viết những dòng này sau khi nghe bài hát “Chảy đi sông trăng“ của nhà báo Tào Khánh Hưng qua ca sỹ Trường Lâm - một giọng ca đầy nội lực đã thể hiện khá hay và hút người nghe.

“Một ngày mới đang bắt đầu

Dòng đời đang hối hả

Dòng sông Đáy quê tôi đang chậm dần…”.

Lê Tuấn Hiến