Chạy đua cùng thời vụ

Nông dân gieo mạ dược phục vụ sản xuất vụ mùa

Lúa chiêm xuân thu hoạch muộn cùng với những bất lợi của thời tiết là thách thức lớn đối với gieo cấy vụ mùa. Để bảo đảm khung thời vụ, cả cơ quan chuyên môn và nông dân đã chủ động phương án sản xuất, chạy đua cùng thời vụ.

Chỉ đạo quyết liệt

Do ảnh hưởng của đợt lạnh bất thường vào cuối tháng 3, đầu tháng 4 nên thời vụ của lúa chiêm xuân kéo dài hơn từ 3-5 ngày so với trung bình nhiều năm. Ngoài ra, khi nông dân cả tỉnh đang khẩn trương thu hoạch lúa thì lại gặp mưa lớn làm gián đoạn tiến độ. Điều này khiến cho sản xuất vụ mùa căng thẳng hơn khi lịch thời vụ bị rút ngắn. Vụ mùa chậm trễ không chỉ giảm năng suất lúa mà còn ảnh hưởng tới thời gian gieo trồng cây vụ đông cực sớm vốn cho giá trị kinh tế cao.

Nhằm hạn chế sự cập rập của mùa vụ, ngành nông nghiệp đã đề nghị các địa phương chỉ đạo nông dân chuyển vụ theo phương châm “thu hoạch lúa xuân chiêm đến đâu, triển khai sản xuất vụ mùa đến đó”. Huy động máy gặt, máy làm đất công suất lớn thu hoạch lúa đằng trước, cày lật đất, lồng vùi rơm, rạ phía sau. Ngoài ra, mỗi nơi cần dựa vào những đặc thù riêng để lựa chọn phương thức gieo cấy phù hợp. Đối với những ruộng chân cao, chủ động về nguồn nước nên gieo vãi vì lúa sinh trưởng nhanh, sớm hơn 5 ngày so với cấy mạ dược. Những chân ruộng trũng, chỉ cấy được bằng mạ dược, cần bố trí diện tích gieo mạ phù hợp. Những chân ruộng còn lại nên cấy mạ sân.

Đến ngày 15.6, toàn tỉnh cơ bản đã thu hoạch xong lúa xuân, song vẫn khó đáp ứng được lịch thời vụ. Theo kế hoạch, những huyện thâm canh cây vụ đông cực sớm phải cấy xong trước ngày 20.6, nhưng nhiều nơi vẫn chưa triển khai. Thời gian gieo mạ sân cũng cập rập và gấp gáp hơn. Do vậy, nếu không khẩn trương có thể dẫn tới phá vỡ cơ cấu giống. Hơn nữa, nếu kéo dài thời gian gieo cấy sẽ ảnh hưởng lớn tới năng suất, chất lượng do lúa chưa bén rễ hồi xanh, cứng cây vào thời điểm hay xảy ra mưa bão.

Những diện tích có nước được khẩn trương làm đất

Chủ động sản xuất

Nhận thấy thời vụ cấp bách nên khi chưa thu hoạch hết lúa chiêm xuân, bà Nguyễn Thị Tâm ở xã Tuấn Việt (Kim Thành) đã ngâm thóc giống, gặt trước 1sào lúa để có đất gieo mạ. Theo kinh nghiệm của bà Tâm, thời vụ của vụ mùa ngắn hơn vụ chiêm xuân và luôn bị đe dọa bởi mưa lớn, bão lũ vào cuối tháng 7, đầu tháng 8. Vì vậy, để tránh thiệt hại, bà con trong xã phải tính toán thời gian gieo cấy hợp lý trên cơ sở lịch mùa vụ chung. Do ở địa phương chân ruộng không đồng đều, nhiều ruộng thấp, ít ruộng cao nên phần lớn người dân vẫn cấy mạ dược. Vì gieo mạ dược phải mất gần 1 tháng nên nhiều hộ gần bờ, kênh tưới đã gặt sớm để gieo mạ tập trung cho cả xã. Như vậy vừa dễ lấy nước cho mạ, vừa tiện chăm sóc.

Các HTX Dịch vụ nông nghiệp cũng tăng tốc, chuẩn bị chu đáo để bảo đảm các khâu sản xuất không bị gián đoạn. Ông Phạm Văn Sang, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp xã Đoàn Kết (Thanh Miện) cho biết thời vụ gấp gáp nên HTX cũng phải khẩn trương theo. HTX đã liên kết với nhiều đơn vị cung ứng giống, vật tư nông nghiệp, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu sản xuất của người dân ở bất cứ thời điểm nào. Địa phương có truyền thống gieo cấy các giống lúa chất lượng cao và có uy tín nhiều năm với thương lái thu mua. Vì thế, các khâu sản xuất cần được thực hiện theo quy trình nhằm bảo đảm một vùng, một giống, một thời gian. Máy móc đã hỗ trợ tất cả các công đoạn gieo cấy nhưng cũng không thể chủ quan. Khó khăn lớn nhất trong sản xuất vụ mùa là nước tưới. Do đó, để không xảy ra tình trạng "ruộng chờ nước", HTX cũng chủ động bố trí lịch bơm nước, điều tiết nước hợp lý giữa từng khu đồng nhằm tránh thất thoát nước trong quá trình sản xuất.

Với việc áp dụng đồng bộ cơ giới hóa trong sản xuất, thời vụ gấp gáp không còn là mối lo ngại lớn. Thế nhưng, nếu không tranh thủ thời gian vàng trong sản xuất, gieo cấy gọn, bảo đảm trà sớm, trà trung xong trước ngày 5.7 thì nguy cơ cao sẽ bị thiệt hại lớn do mưa bão. Do vậy, để vụ mùa về đích an toàn thì nông dân không được chần chừ, chậm trễ trong các khâu sản xuất.

PV