Chạy đua cứu các dòng sông ở Hà Nội

Đổ trạc thải, san lấp trái phép ven sông

Ghi nhận của phóng viên, khu vực ven sông Đáy đoạn qua xã Vân Côn (huyện Hoài Đức), Phượng Sơn, Cộng Hòa (huyện Quốc Oai) có hàng chục điểm đổ phế thải, trạc thải xây dựng. Có không ít khu vực đã được san lấp, dựng nhà xưởng, nhà tạm.

Sông Đáy đoạn qua xã Vân Côn, huyện Hoài Đức

Lãnh đạo UBND xã Vân Côn cho biết, tình trạng người dân đổ trộm trạc thải, san lấp trái phép diễn ra từ nhiều năm trước. Từ đầu năm 2025 đến nay, xã đã tổ chức nhiều đợt cưỡng chế, nhưng vẫn còn một số hộ lén lút đổ trộm trạc thải, san lấp trái phép. UBND xã đã thiết lập hồ sơ, tiếp tục xử lý trong thời gian tới.

Sở NN&MT Hà Nội cho biết, Sở nhiều lần có văn bản đề nghị UBND các huyện Hoài Đức, Quốc Oai tổ chức kiểm tra,, xử lý, giải tỏa vi phạm pháp luật về đê điều, nhất là lấn chiếm hành lang bảo vệ đê, bờ bãi sông gây ảnh hưởng đến an toàn đê điều và khả năng thoát lũ.

Tuy nhiên, đến nay tình trạng san lấp, đổ trộm trạc thải khu vực ven sông Đáy đoạn qua huyện Hoài Đức và Quốc Oai vẫn chưa chấm dứt. Tình trạng tương tự cũng xảy ra tại sông Nhuệ.

Trong khi đó, nước sông Pheo, sông Kim Ngưu, sông Cầu Bây, sông Ngũ Huyện Khê và hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải trên địa bàn Hà Nội cũng bị ô nhiễm nghiêm trọng. Sở NN&MT Hà Nội xác định, các nguồn thải từ khu đô thị, cụm công nghiệp, nhà máy trên địa bàn xả trực tiếp ra khu vực cống tiêu dẫn ra sông Pheo. Đây là một trong những nguyên nhân gây ô nhiễm nước sông Pheo.

5 nhóm biện pháp chặn ô nhiễm môi trường nước

UBND thành phố Hà Nội vừa có kế hoạch với 5 nhóm giải pháp với 14 nhiệm vụ cụ thể để kiểm soát, xử lý tình trạng ô nhiễm môi trường nước tại một số sông trên địa bàn thành phố. Điển hình là các giải pháp, đầu tư công trình thu gom - xử lý nước thải đô thị; không cấp phép đầu tư, cấp giấy phép môi trường, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường đối với các dự án, cơ sở không bảo đảm các yêu cầu về môi trường; xử lý nghiêm vi phạm xả thải, yêu cầu đình chỉ hoạt động hoặc nâng cấp hệ thống xử lý nước thải nếu cơ sở sản xuất không đạt chuẩn...

UBND thành phố Hà Nội cho rằng, việc triển khai kế hoạch trên nhằm nâng cao hiệu quả kiểm soát, xử lý ô nhiễm nước tại các lưu vực sông. Bên cạnh đó, nâng cao trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước và các đơn vị có liên quan trong bảo vệ môi trường, khai thác, sử dụng và quản lý sông.

Ông Nguyễn Quang Huân, Ủy viên Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội cho rằng, để giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường nước, trước hết thành phố cần xây dựng hệ thống thu gom nước thải sinh hoạt, sản xuất tại hai bên bờ sông. Nước thải sau khi được xử lý qua hệ thống mới được xả xuống dòng sông.

Bên cạnh đó, thành phố phải kiên quyết trong xử lý các vi phạm về bảo vệ môi trường nước, đẩy mạnh việc tuân thủ chấp hành Luật Bảo vệ môi trường đối với các doanh nghiệp, di dời các cơ sở gây ô nhiễm không phù hợp.

PGS.TS Đào Trọng Tứ, Trưởng ban Điều hành Mạng lưới sông ngòi Việt Nam cho rằng, tại Hà Nội trừ sông Hồng, tất cả các sông khác đều trong tình trạng ô nhiễm nặng. Các dòng sông bị bức tử bởi nước thải, chất thải đổ thẳng xuống sông.

Bên cạnh đó, nhiều khu vực người dân sống hai ven bờ sông san lấp, đổ trộm trạc thải để lấn chiếm khiến lòng sông ngày càng bị thu hẹp.

Theo PGS Tứ, để giải quyết vấn đề ô nhiễm các dòng sông, trước hết cần giải quyết nguồn gốc gây ô nhiễm nguồn nước và tìm nguồn nước bổ cập để tạo ra dòng chảy.

Cụ thể, thành phố cần xây dựng hệ thống cống bao, tách và thu gom nước thải về nhà máy xử lý nước thải tập trung; làm sạch và xử lý bùn lắng tại các dòng sông, tạo dòng chảy sinh thái về mùa khô từ nguồn bổ cập là nước từ sông Hồng. Đồng thời, tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức của nhân dân về bảo vệ môi trường.

Thanh Hiếu