Chạy nước rút với bệnh án điện tử

Ngày 29-9, Bệnh viện (BV) E (Hà Nội) chính thức ấn nút công bố triển khai hồ sơ bệnh án điện tử (BAĐT), thay thế hoàn toàn hồ sơ giấy trong khám chữa bệnh.

Lợi đủ đường

TS-BS Nguyễn Công Hựu, Giám đốc BV E, cho hay BV đã đầu tư từ 2 năm nay, nay áp dụng toàn viện. Việc này không chỉ giảm giấy tờ, thủ tục hành chính mà còn tạo môi trường khám chữa bệnh minh bạch, an toàn, giúp bác sĩ khai thác nhanh bệnh sử, cập nhật kết quả xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh và quyết định điều trị kịp thời. Thay vì phải mang theo nhiều loại giấy tờ như căn cước công dân hay thẻ BHYT, người bệnh chỉ cần dùng điện thoại thông minh để đăng ký khám trực tuyến hoặc quét căn cước công dân tại cây lấy số tự động.

BV Hữu Nghị (Hà Nội) cũng đã chính thức đưa vào sử dụng BAĐT. TS-BS Nguyễn Thế Anh, Giám đốc BV, nhấn mạnh đây là bước đi chiến lược để xây dựng BV thông minh, vận hành trên nền tảng dữ liệu chuẩn xác, liên thông, bảo mật, rút ngắn thời gian phục vụ, nâng cao hiệu quả điều trị. Ông Hà Hữu M. (70 tuổi, đang điều trị tại Khoa Tim mạch) cho biết nay thủ tục đã đơn giản, thuận lợi hơn rất nhiều, chỉ cần căn cước công dân, việc nhập viện thông tuyến cũng không còn phức tạp như trước. Ông được đeo vòng mã vạch trên tay. "Mỗi ngày, bác sĩ đều qua phòng, quét mã trên vòng, sau đó kiểm tra và phát thuốc cho tôi" - ông nói.

Bệnh án điện tử đem lại tiện ích cho người bệnh tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định (TP HCM)

GS-TS Lê Văn Quảng, Giám đốc BV K (Hà Nội), cho biết BV hiện có 2.400 giường, gần 2.000 cán bộ y tế, mỗi năm tiếp nhận hàng trăm nghìn lượt khám chữa bệnh. Với khối lượng công việc lớn, việc áp dụng BAĐT được xác định là mục tiêu chiến lược nhằm nâng cao hiệu quả chuyên môn, cải thiện thủ tục hành chính.

Hoàn tất BAĐT khi cận hạn, hiện việc khám bệnh tại BV Việt Đức (Hà Nội) mang lại nhiều tiện ích. Toàn bộ quy trình từ đặt lịch, thanh toán, nhận kết quả cận lâm sàng đến tra cứu bệnh án đã được số hóa, người bệnh giảm đáng kể thời gian chờ đợi, đồng thời giảm tải thủ tục hành chính, bảo đảm bảo mật, chính xác và an toàn trong điều trị.

Tại TP HCM, nhiều BV cũng đã triển khai BAĐT. PGS-TS-BS Nguyễn Hoàng Bắc, Giám đốc BV Đại học Y Dược TP HCM, cho hay từ nhiều năm trước, BV đã đầu tư bài bản vào hạ tầng công nghệ, phần mềm quản lý bệnh nhân, dược, giường bệnh và đặc biệt là BAĐT. Đây như một phần của chuyển đổi số toàn diện. Hệ thống được thiết kế phù hợp với đặc thù của BV đa khoa lớn, đồng thời tích hợp công nghệ hiện đại như trí tuệ nhân tạo (AI), tiêu chuẩn quốc tế để hỗ trợ ra quyết định lâm sàng. BV còn phát triển các phân hệ chuyên sâu như quản lý dược lâm sàng, mở rộng đến toàn bộ khối điều dưỡng.

Triển khai BAĐT từ tháng 5-2025, đến nay 92% quy trình tại BV Răng Hàm Mặt TP HCM không còn sử dụng hồ sơ giấy. BV tăng cường nhân viên công nghệ thông tin (CNTT) tại từng khoa, phòng để hỗ trợ đội ngũ y - bác sĩ; đầu tư hơn 22 tỉ đồng cho phần cứng hệ thống. Hệ thống lưu trữ được thiết kế theo chuẩn 3 cấp: Một nguồn tại chỗ, một nguồn đám mây và một nguồn từ xa nhằm bảo đảm an toàn dữ liệu tối đa. Khi hệ thống vận hành ổn định, điểm thuận lợi lớn nhất là rút ngắn thời gian làm thủ tục cho người bệnh từ tiếp nhận, điều trị đến thanh toán và cấp thuốc, tất cả đều được tự động hóa.

BV Nhân dân Gia Định cũng đã triển khai BAĐT từ ngày 1-1-2025. Đến nay, hệ thống đã đem lại nhiều hiệu quả tích cực. Hồ sơ bệnh án được lưu trữ tập trung, dễ dàng truy xuất khi người bệnh chuyển khoa hoặc tái khám. Bác sĩ có đủ dữ liệu để chẩn đoán và điều trị chính xác hơn.

Nguy cơ lỡ mục tiêu

Đánh giá tổng thể, PGS-TS Trần Quý Tường, Chủ tịch Hội Tin học Y tế Việt Nam, cho rằng dù 100% cơ sở khám chữa bệnh đã ứng dụng CNTT, có hệ thống quản lý và kết nối dữ liệu với BHXH, nhưng không ít nơi việc triển khai BAĐT vẫn chậm. Nguyên nhân chính là do nhiều BV chưa chủ động, còn e ngại thay đổi trong quản lý, điều hành. Ngoài ra, thiếu chế tài đủ mạnh buộc các cơ sở y tế tuân thủ lộ trình và chưa có hướng dẫn tài chính rõ ràng cho chi trả, đầu tư và vận hành hệ thống CNTT (chi phí lớn với nhiều BV). "Những rào cản này khiến số BV áp dụng BAĐT còn hạn chế, chưa tạo được sự đồng bộ trong toàn ngành" - ông Tường chỉ rõ.

PGS-TS-BS Nguyễn Hoàng Bắc cho rằng nhiều BV công lập còn gặp khó khăn vì thiếu nguồn lực CNTT, phụ thuộc phần mềm thuê ngoài, không linh hoạt và khó mở rộng. Tuy nhiên, nhờ sự chỉ đạo quyết liệt từ Chính phủ và ngành y tế, các BV đã có thêm động lực để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số.

BSCK2 Huỳnh Văn Bình, Trưởng Phòng Kế hoạch Tổng hợp - BV Nhân dân Gia Định, nói thêm cũng như nhiều BV khác, quá trình triển khai BAĐT vẫn đối mặt với thách thức. BV đa khoa tuyến cuối với 1.500 giường bệnh cần nguồn kinh phí rất lớn, đồng thời đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các khoa phòng và phải thay đổi thói quen làm việc của nhân viên y tế. "Bộ Y tế cần hoàn thiện hành lang pháp lý, hỗ trợ đầu tư hạ tầng cho các BV hạng I, tuyến cuối và các BV đặc biệt. Đặc biệt, cần đẩy mạnh liên thông dữ liệu y tế quốc gia để BAĐT phát huy tối đa hiệu quả" - ông Bình kiến nghị.

Theo Bộ Y tế, việc sắp xếp đơn vị hành chính và chậm trễ trong đấu thầu đã ảnh hưởng đến tiến độ khiến kế hoạch triển khai BAĐT toàn quốc khó hoàn tất trước ngày 30-9. Bên cạnh đó, khó khăn về kinh phí, nhân lực CNTT và vướng mắc trong thủ tục đầu tư, mua sắm phần mềm, thiết bị cũng khiến nhiều BV chưa hoàn thành triển khai. Bộ Y tế đã đề xuất Chính phủ điều chỉnh giá dịch vụ khám chữa bệnh; nếu được thông qua, các cơ sở y tế sẽ có thêm nguồn lực để đầu tư và duy trì hệ thống CNTT, trong đó có hồ sơ BAĐT.

"BAĐT được xem là bước đột phá trong chuyển đổi số của ngành y tế, nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh. Đây là mục tiêu chiến lược, hiện đại hóa quy trình khám chữa bệnh, nâng cao chất lượng dịch vụ, tối ưu hóa quản lý hồ sơ và tạo điều kiện để người dân tiếp cận dịch vụ y tế hiện đại, bình đẳng" - Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Tri Thức nhấn mạnh.

NGỌC DUNG - HẢI YẾN