Chế độ nghỉ phép năm và cách tính lương ngày phép chưa nghỉ
Chỉ còn nửa tháng nữa là kết thúc năm 2021. Bên cạnh tiền lương, thưởng Tết, điều được nhiều người lao động là chế độ nghỉ phép năm. Vậy, theo quy định hiện hành, lịch nghỉ phép năm được quy định như thế nào? Cách tính lương những ngày phép chưa nghỉ?
Điều 113 Bộ luật Lao động 2019 nêu rõ, người lao động làm việc đủ 12 tháng cho một người sử dụng lao động thì được nghỉ hằng năm, hưởng nguyên lương theo hợp đồng lao động như sau: 12 ngày làm việc đối với người làm công việc trong điều kiện bình thường; 14 ngày làm việc đối với người lao động chưa thành niên, lao động là người khuyết tật, người làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm…
Người lao động làm việc chưa đủ 12 tháng cho một người sử dụng lao động thì số ngày nghỉ hằng năm theo tỷ lệ tương ứng với số tháng làm việc. Nếu làm việc đủ 5 năm cho một người sử dụng, người lao động còn được tăng thêm 1 ngày phép/ năm.
Về lịch nghỉ phép năm, theo khoản 4 Điều 113 BLLĐ 2019, người sử dụng lao động có trách nhiệm quy định lịch nghỉ hằng năm sau khi tham khảo ý kiến của người lao động và phải thông báo trước cho người lao động biết. Người lao động có thể thỏa thuận với người sử dụng lao động để nghỉ hằng năm thành nhiều lần hoặc nghỉ gộp tối đa 3 năm một lần.
Như vậy, lịch nghỉ phép năm sẽ do người sử dụng lao động quy định. Tuy nhiên, trước khi ban hành lịch nghỉ phép, người sử dụng lao động phải tham khảo ý kiến của người lao động và phải thông báo trước cho người lao động biết.
Nếu không để người lao động nghỉ phép theo quy định, người sử dụng lao động sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo khoản 2 Điều 17 Nghị định 28/2020/NĐ-CP với mức phạt tiền từ 10-20 triệu đồng.
Mặt khác, người lao động tự ý nghỉ phép năm không theo lịch đã quy định thì sẽ bị coi là tự ý bỏ việc, sẽ bị xử phạt lý kỷ luật lao động.
Về việc thanh toán tiền nghỉ phép năm, Khoản 3 Điều 113 Bộ luật Lao động 2019 đã nêu rõ về việc thanh toán tiền nếu chưa nghỉ hết ngày phép: Trường hợp do thôi việc, bị mất việc làm mà chưa nghỉ hằng năm hoặc chưa nghỉ hết số ngày nghỉ hằng năm thì được người sử dụng lao động thanh toán tiền lương cho những ngày chưa nghỉ.
Như vậy, chỉ có 2 trường hợp chưa nghỉ hết ngày phép trong năm được người sử dụng lao động thanh toán tiền lương cho những ngày này là do thôi việc hoặc bị mất việc làm.
Trong khi đó, trước đây, ngoài 2 trường hợp trên, người lao động “vì lý do khác” mà chưa nghỉ hết số ngày phép năm cũng được thanh toán tiền lương cho những ngày chưa nghỉ.
Để tránh bị thiệt, người lao động có thể thỏa thuận với người sử dụng lao động để nghỉ vào các năm tiếp theo nhưng chỉ được nghỉ gộp tối đa 3 năm/lần. Khoản 4 Điều 113 BLLĐ 2019 quy định, người lao động có thể thỏa thuận với người sử dụng lao động để nghỉ hàng năm thành nhiều lần, hoặc nghỉ gộp tối đa 3 năm một lần.
Cách tính lương những ngày phép chưa nghỉ được thực hiện theo Nghị định 145/2020/NĐ-CP. Theo đó, tiền lương làm căn cứ trả cho người lao động những ngày chưa nghỉ hàng năm, hoặc chưa nghỉ hết số ngày nghỉ hàng năm theo khoản 3 Điều 113 của Bộ luật Lao động là tiền lương theo hợp đồng lao động của tháng trước liền kề tháng người lao động thôi việc, bị mất việc làm.