Chế tài xử lý hành vi mua bán, sử dụng pháo trái phép

Tổ công tác của Đội 4, Phòng Cảnh sát kinh tế đã kiểm tra, bắt giữ các đối tượng trong ổ nhóm sản xuất, buôn bán pháo nổ ở huyện Phú Xuyên. Ảnh: CACC

Liên tục triệt phá nhiều vụ buôn bán pháo trái phép

Thời điểm trước, trong dịp Tết Nguyên đán, tình trạng mua bán, vận chuyển, tàng trữ pháo trái phép có chiều hướng gia tăng. Mặc dù cơ quan chức năng đã tăng cường công tác tuyên truyền và xử lý, tuy nhiên vì lợi nhuận, nhiều đối tượng vẫn cố tình vi phạm.

Cụ thể, ngày 19/12, Công an tỉnh Vĩnh Phúc đã phát hiện, bắt giữ nhiều đối tượng có hành vi buôn bán, tàng trữ pháo nổ trên địa bàn. Cụ thể, hồi 11h40 ngày 18/12/2023, tại thôn Lạc Trung, xã Bình Dương, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc, đối tượng Lê Văn Hưng, SN 1987, trú ở xã Đại Đồng, huyện Vĩnh Tường đã bị lực lượng chức năng phát hiện, bắt quả tang về hành vi buôn bán pháo nổ. Tang vật được thu giữ bao gồm 5 khối pháo hoa nổ, có tổng trọng lượng là 8,595kg; 1 xe máy BKS 88L1 - 623.XY.

Tại CQCA, Lê Văn Hưng khai nhận, 5 khối pháo hoa nổ nói trên Hưng đang trên đường đem bán với giá 1,1 triệu đồng/khối. Lê Văn Hưng đã nhận trước 2 triệu đồng, đang chờ người mua pháo trả nốt số tiền còn lại thì bị CQCA phát hiện, bắt quả tang.

Trước đó, ngày 15/12, Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an TP Hà Nội đã triệt phá ổ nhóm đối tượng sản xuất, buôn bán pháo nổ tại địa bàn xã Quang Trung, huyện Phú Xuyên (Hà Nội) tạm giữ hình sự 3 đối tượng, thu giữ 37 bánh pháo nổ, trọng lượng 31,34kg cùng nhiều tang vật là thuốc pháo, nguyên liệu làm pháo nổ.

Bước đầu các đối tượng khai nhận, mua nguyên liệu sản xuất pháo nổ qua mạng; tổ chức sản xuất pháo nổ tại nhà, sau đó dùng các trang mạng xã hội để giao bán cho khách hàng có nhu cầu.

Cùng ngày, Công an TP Hà Nội cũng phát hiện, bắt giữ vụ việc buôn bán hàng cấm là thuốc lá điếu nhập lậu với số lượng đặc biệt lớn, tang vật thu giữ 126.920 bao thuốc lá các loại do nước ngoài sản xuất.

Ngay trong ngày 15/12, CQ CSĐT Công an TP Hà Nội (Phòng Cảnh sát kinh tế) thông tin, đơn vị đã ra quyết định khởi tố 2 vụ án hình sự về hành vi buôn bán hàng cấm vi phạm Điều 190, BLHS năm 2015. Đồng thời, Phòng Cảnh sát kinh tế đang khẩn trương, xác minh các đối tượng có liên quan, tiếp tục củng cố hồ sơ, tài liệu đủ căn cứ khởi tố các vụ, khởi tố bị can.

Trong thời gian tới, Phòng Cảnh sát kinh tế tiếp tục tập trung đấu tranh với tội phạm buôn bán hàng giả, hàng cầm, hàng lậu góp phần bảo đảm môi trường kinh doanh lành mạnh, công bằng; đảm bảo an toàn cho người dân trong dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024.

Chế tài xử phạt ra sao?

Luận bàn về những vụ việc buôn lậu hàng cấm (pháo nổ) dưới góc độ pháp lý luật sư Nguyễn Hồng Thái - Giám đốc Công ty Luật TNHH Quốc tế Hồng Thái và Đồng nghiệp, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, vào mỗi dịp cuối năm hằng năm, tình hình sản xuất, buôn bán, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng pháo trái phép tiềm ẩn nguy cơ gây mất an ninh, trật tự thường diễn biến phức tạp. Pháp luật hiện hành đã quy định rõ các hành vi buôn bán, vận chuyển, sử dụng trái phép pháo nổ là hành vi vi phạm pháp luật, người vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Luật sư Thái nhấn mạnh, việc các đối tượng thực hiện các hành vi sản xuất, buôn bán, vận chuyển, tàng trữ pháo nổ không mới nhưng ngày càng có biểu hiện tinh vi, xảo quyệt. Các đối tượng ngày càng manh động, bất chấp thủ đoạn để mua bán, tàng trữ số lượng lớn khi có đơn đặt hàng. Do đó, việc cơ quan chức năng liên tiếp điều tra, truy tìm và bắt giữ các đối tượng vi phạm luôn nhận được sự quan tâm, đánh giá cao từ dư luận.

Dưới góc độ pháp lý, luật sư Thái cho biết, kể từ ngày 1/1/2018, BLHS 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 có hiệu lực thi hành; theo quy định tại các Điều 190 (về tội “Sản xuất, buôn bán hàng cấm”); Điều 191 (về tội “Tàng trữ, vận chuyển hàng cấm”), BLHS năm 2015 thì pháo nổ và thuốc lá điếu được quy định là mặt hàng cấm, do vậy tất cả các hành vi sản xuất, buôn bán, vận chuyển, tàng trữ các mặt hàng này sẽ bị xử lý hình sự khi đảm bảo yếu tố định lượng.

Về quy định các yếu tố định lượng gồm: sản xuất, buôn bán pháo nổ từ 6kg đến dưới 40kg; từ 40kg đến dưới 120kg và từ 120kg trở lên. Tương đương với đó là các mức xử lý tương đương, trong đó, mức xử lý cao nhất đối với hành vi vi phạm này lên tới 15 năm tù giam.

Theo đó, khoản 1 Điều 190, BLHS 2015 quy định, người nào thực hiện hành vi sản xuất, buôn bán pháo nổ từ 6kg đến dưới 40kg thì bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm. Từ 40kg đến dưới 120kg, thì bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 3.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 5 năm đến 10 năm. Phạm tội thuộc trường hợp sản xuất, buôn bán pháo nổ từ 120kg trở lên, thì bị phạt tù từ 8 năm đến 15 năm.

Trong khi đó, tội "Tàng trữ, vận chuyển hàng cấm” cũng quy định cụ thể yếu tố định lượng cùng những quy định về mức xử phạt tương đương. Theo đó, Điều 191, BLHS năm 2015 quy định, người nào tàng trữ, vận chuyển hàng cấm pháo nổ từ 6kg đến dưới 40kg thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Phạm tội thuộc trường hợp tàng trữ, vận chuyển hàng cấm pháo nổ từ 40kg đến dưới 120kg thì bị phạt tiền từ 300.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 2 năm đến 5 năm. Phạm tội thuộc trường hợp tàng trữ, vận chuyển hàng cấm pháo nổ 120kg trở lên thì bị phạt tù từ 5 năm đến 10 năm.

Điều 191, BLHS 2015 cũng quy định, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm.

“Như vậy, cơ sở pháp luật quy định rất rõ các trường hợp vi phạm pháp luật đối với những hành vi liên quan đến tội danh sản xuất, buôn bán, tàng trữ, vận chuyển mặt hàng cấm là pháo nổ. Do đó, đối tượng vi phạm ngoài mức xử lý hành chính sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự liên quan đến tội danh này” - luật sư Nguyễn Hồng Thái cho biết thêm.

Ngày 1/12, Công an TP Hà Nội đã ban hành Kế hoạch số 221 về mở đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm, bảo đảm an ninh, trật tự trong dịp tết Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024 và 3 kế hoạch cao điểm chuyên sâu. Trong đó có Kế hoạch số 222 ngày 1/12/2023 về cao điểm tuyên truyền, vận động thu hồi, quản lý và phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm, vi phạm pháp luật về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và pháo…

Thái An