Chênh lệch lớn giữa các địa phương phát triển nhà ở xã hội

19 địa phương vượt chỉ tiêu, 12 địa phương không hoàn thành

Theo Bộ Xây dựng, lũy kế đến nay, cả nước có 698 dự án nhà ở xã hội đang được triển khai, với tổng quy mô 657.441 căn hộ. Trong đó, 193 dự án đã hoàn thành với 169.143 căn; 200 dự án đang thi công tương ứng 134.111 căn; và 305 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư với quy mô 354.187 căn. Tổng số căn hộ đã hoàn thành, khởi công và được chấp thuận đến năm 2025 đạt khoảng 62% mục tiêu của Đề án đầu tư xây dựng 1.062.200 căn nhà ở xã hội.

Riêng trong năm 2025, kết quả triển khai cho thấy nhiều tín hiệu tích cực. Cả nước đang đầu tư xây dựng 134.111 căn, trong đó 90 dự án được khởi công mới với quy mô 95.630 căn. Đặc biệt, số căn hộ hoàn thành trong năm 2025 đạt 102.633 căn, vượt kế hoạch được giao là 100.275 căn, tương đương 102% chỉ tiêu.

Có 19 địa phương đạt hoặc vượt chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội trong năm 2025. Nhiều địa phương ghi nhận kết quả nổi bật như: TP Hải Phòng hoàn thành 13.147 căn, đạt 123% kế hoạch; Bắc Ninh đạt 120%; Thái Nguyên bứt phá với 4.223 căn, gấp gần 4 lần chỉ tiêu (390%); Nghệ An đạt 175%; Phú Thọ đạt 154%; Hưng Yên đạt 137%.

Các đô thị lớn tiếp tục giữ vai trò đầu tàu. TP Hà Nội hoàn thành 5.158 căn, đạt 110% chỉ tiêu; TP HCM hoàn thành đủ 13.040 căn theo kế hoạch; Đà Nẵng, Huế và Cần Thơ đều vượt mức được giao. Nhiều địa phương khác như Ninh Bình, Quảng Trị, Tuyên Quang hoàn thành đúng 100% kế hoạch, trong khi Sơn La đạt hơn gấp đôi chỉ tiêu.

Cũng theo Bộ Xây dựng, có đến 12 địa phương được xác định không có khả năng hoàn thành chỉ tiêu nhà ở xã hội năm 2025.

Cụ thể, Lào Cai mới đạt 71% chỉ tiêu, còn thiếu 648 căn; Lạng Sơn chỉ đạt 27%, thiếu tới 584 căn; Lâm Đồng đạt 29%, thiếu 3.469 căn - mức thiếu hụt lớn nhất trong nhóm. Các địa phương khác như Gia Lai (48%), Đắk Lắk (57%), An Giang (41%) cũng có tiến độ chậm, khó bù đắp trong thời gian còn lại của năm.

Một số tỉnh đạt tỷ lệ khá cao nhưng vẫn chưa hoàn thành 100% chỉ tiêu, như Thanh Hóa (93%), Khánh Hòa (89%), Vĩnh Long (87%), Đồng Tháp (78%) và Tây Ninh (76%). Riêng Hà Tĩnh chưa triển khai căn hộ nào.

Ngoài ra, 3 địa phương không giao chỉ tiêu nhà ở xã hội năm 2025 gồm Cao Bằng, Điện Biên và Lai Châu, cho thấy sự thiếu chủ động trong triển khai chương trình theo định hướng chung.

Tháo gỡ khó thế nào?

Theo Bộ Xây dựng, việc phát triển nhà ở xã hội và tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản đang được Chính phủ xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm nhằm bảo đảm an sinh xã hội, ổn định kinh tế vĩ mô và tạo nền tảng cho tăng trưởng bền vững trong giai đoạn tới.

Theo định hướng của Chính phủ, giai đoạn 2026 - 2030 sẽ là thời kỳ đột phá trong phát triển nhà ở xã hội, hướng tới hoàn thành mục tiêu Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030”. Theo đó, Bộ Xây dựng nhấn mạnh, thời gian tới, trọng tâm là việc hoàn thiện thể chế, cơ chế chính sách và đặc biệt là khẩn trương thành lập Quỹ Nhà ở quốc gia. Quỹ này được kỳ vọng trở thành công cụ tài chính quan trọng, tiếp nhận và quản lý các nguồn vốn để đầu tư, tạo lập quỹ nhà ở, tổ chức vận hành và cho thuê nhà ở xã hội theo hướng lâu dài, ổn định và minh bạch.

Bộ Xây dựng cũng yêu cầu rà soát toàn diện các dự án bất động sản, nhà ở đang gặp khó khăn, vướng mắc trên phạm vi cả nước. Việc phân loại rõ nguyên nhân, nhất là các vấn đề liên quan đến pháp lý, thủ tục đầu tư, đất đai, quy hoạch và tín dụng, sẽ là cơ sở để có giải pháp tháo gỡ phù hợp, đúng thẩm quyền. Khi các dự án được khơi thông, nguồn lực xã hội sẽ được kích hoạt trở lại, góp phần cải thiện dòng vốn đầu tư, phục hồi niềm tin thị trường.

Trong bối cảnh kinh tế còn nhiều thách thức, việc thúc đẩy nhà ở xã hội gắn với lành mạnh hóa thị trường bất động sản không chỉ mang ý nghĩa kinh tế, mà còn là giải pháp quan trọng bảo đảm an sinh xã hội, ổn định trật tự, an toàn xã hội và tạo động lực cho tăng trưởng trong trung và dài hạn.

Ngọc Mai