'Chìa khóa' để văn hóa, giải trí Việt... ra thế giới

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ truyền thông, các sản phẩm văn hóa, giải trí Việt Nam ngày càng có cơ hội vươn ra thế giới. Tuy nhiên, làm thế nào để các sản phẩm này không chỉ thu hút khán giả quốc tế mà còn giữ gìn được những giá trị truyền thống đặc sắc của dân tộc là một câu hỏi lớn, đòi hỏi sự đầu tư nghiêm túc và chiến lược phát triển dài hạn.

Có thể nói, sự phát triển của các nền tảng kỹ thuật số đã mang lại những thay đổi sâu sắc trong cách thế hệ trẻ Việt Nam tiếp cận văn hóa giải trí. Đây là một xu thế tất yếu trong thời đại công nghệ, với cả những tác động tích cực và không ít thách thức đối với việc hình thành nhận thức cũng như thẩm mỹ văn hóa của thế hệ trẻ.

Trước hết, việc tiếp cận dễ dàng với các nội dung văn hóa giải trí thông qua nền tảng kỹ thuật số là một lợi thế lớn. Thế hệ trẻ ngày nay có cơ hội được tiếp cận với một kho tàng tri thức và văn hóa phong phú từ khắp nơi trên thế giới, từ đó mở rộng tầm nhìn, phát triển tư duy sáng tạo và hình thành những giá trị văn hóa đa chiều. Các nền tảng kỹ thuật số còn mang lại môi trường thuận lợi để thế hệ trẻ thể hiện bản thân, kết nối với những người có cùng sở thích, tham gia sáng tạo nội dung văn hóa.

Tuy nhiên, sự phát triển này cũng đặt ra nhiều thách thức. Một trong những vấn đề đáng lo ngại là sự "quá tải thông tin" và nguy cơ tiếp cận phải các nội dung thiếu lành mạnh, không phù hợp với lứa tuổi hoặc văn hóa dân tộc.

Bên cạnh đó, với sự đa dạng của các nội dung quốc tế, nhiều bạn trẻ có thể bị cuốn vào những giá trị văn hóa xa lạ mà bỏ quên hoặc ít quan tâm đến các giá trị văn hóa truyền thống của Việt Nam. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến việc hình thành thẩm mỹ văn hóa và lòng tự hào dân tộc của thế hệ trẻ.

Concert Anh trai say hi tại TP. Hồ Chí Minh.

Để các sản phẩm văn hóa, giải trí Việt Nam cạnh tranh và được công nhận trên trường quốc tế mà vẫn giữ được những giá trị truyền thống đặc sắc, chúng ta cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, tập trung vào sáng tạo, chiến lược quảng bá và bảo tồn bản sắc.

Đầu tiên, việc nâng cao chất lượng và sự sáng tạo trong các sản phẩm văn hóa, giải trí là yếu tố tiên quyết. Các sản phẩm này cần được đầu tư bài bản, từ ý tưởng, nội dung đến cách thể hiện, để vừa thể hiện sự tinh tế của nghệ thuật Việt Nam, vừa đáp ứng được thị hiếu và tiêu chuẩn quốc tế. Điều này đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa các nghệ sĩ, nhà sản xuất và các chuyên gia trong lĩnh vực văn hóa.

Việc ứng dụng công nghệ hiện đại là một cơ hội lớn để nâng tầm sản phẩm văn hóa Việt Nam. Các công nghệ mới như thực tế ảo (VR), Trí tuệ nhân tạo (AI) và kỹ thuật số có thể giúp kể câu chuyện văn hóa Việt Nam theo cách hấp dẫn, mới lạ hơn. Chẳng hạn, việc số hóa các di sản văn hóa hay sử dụng hiệu ứng đặc biệt trong điện ảnh có thể làm tăng sức hút và giá trị của sản phẩm.

Bên cạnh đó, việc xây dựng thương hiệu văn hóa quốc gia cũng rất quan trọng. Các sản phẩm văn hóa cần được gắn kết với hình ảnh của một Việt Nam giàu bản sắc, thân thiện và sáng tạo. Thương hiệu này sẽ giúp các sản phẩm văn hóa Việt Nam nổi bật và tạo ấn tượng lâu dài trên thị trường quốc tế.

Một yếu tố không thể thiếu là chiến lược quảng bá bài bản. Tôi cho rằng, chúng ta cần tận dụng mọi kênh truyền thông và hợp tác quốc tế để giới thiệu văn hóa Việt ra thế giới. Các sự kiện văn hóa quốc tế, liên hoan phim, triển lãm nghệ thuật và các nền tảng trực tuyến là những công cụ hiệu quả để đưa sản phẩm văn hóa đến với khán giả toàn cầu.

Một trong những yếu tố quan trọng để sản phẩm văn hóa giải trí Việt Nam có thể cạnh tranh quốc tế là sự sáng tạo trong nội dung. Các nhà sản xuất và nghệ sĩ cần tìm cách làm mới các chủ đề văn hóa, lịch sử, truyền thuyết dân gian sao cho vừa giữ được yếu tố truyền thống nhưng cũng đủ hấp dẫn và phù hợp với xu hướng quốc tế.

Ví dụ, các bộ phim điện ảnh, series truyền hình hoặc trò chơi điện tử có thể khai thác những câu chuyện lịch sử, huyền thoại dân gian nhưng lại được xây dựng với góc nhìn hiện đại, sử dụng kỹ thuật sản xuất tiên tiến.

Tinh hoa Bắc Bộ - một vở diễn về văn hóa Việt và lấy thực cảnh thiên nhiên làm sân khấu. (Nguồn: TN&MT)

Cần có đội ngũ sáng tạo hiểu biết sâu sắc về văn hóa truyền thống của Việt Nam, đồng thời có khả năng áp dụng các công nghệ mới vào sản xuất. Việc xây dựng các sản phẩm mang tính giáo dục, tuyên truyền về di sản văn hóa, hay các sản phẩm mang tính giải trí nhưng chứa đựng thông điệp sâu sắc về văn hóa dân tộc sẽ giúp duy trì giá trị truyền thống, đồng thời thu hút sự quan tâm của thế giới.

Một yếu tố quan trọng nữa là khuyến khích và phát triển tài năng trẻ trong ngành văn hóa giải trí. Các nghệ sĩ, nhà sản xuất trẻ có thể mang đến những ý tưởng mới mẻ và sáng tạo, nhưng cũng cần được đào tạo bài bản về văn hóa, lịch sử và giá trị truyền thống của dân tộc. Chỉ khi họ hiểu rõ và yêu mến những giá trị này, họ mới có thể truyền tải chúng một cách chân thực và hấp dẫn trong các sản phẩm của mình.

Việc bảo tồn và phát huy giá trị truyền thống là nền tảng quan trọng để đảm bảo các sản phẩm văn hóa không đánh mất bản sắc dân tộc. Các nhà sản xuất cần chú trọng khai thác những yếu tố văn hóa truyền thống, từ âm nhạc, trang phục, kiến trúc đến các giá trị nhân văn sâu sắc, đồng thời kết hợp chúng một cách hài hòa với yếu tố hiện đại. Điều này không chỉ giữ được "hồn cốt" dân tộc mà còn tạo nên sự khác biệt độc đáo trên thị trường quốc tế.

Việc đưa các sản phẩm văn hóa, giải trí của nước ta ra thế giới là một thách thức lớn nhưng cũng là cơ hội vàng để nền văn hóa Việt được tôn vinh và ghi nhận trên trường quốc tế. Cạnh tranh không đồng nghĩa với việc phải từ bỏ bản sắc riêng, mà là sự kết hợp khéo léo giữa truyền thống và hiện đại, giữa sáng tạo và tôn trọng giá trị văn hóa dân tộc. Chỉ khi làm được điều này, các sản phẩm văn hóa, giải trí của nước nhà mới có thể vươn xa, khẳng định được vị thế trên trường quốc tế mà vẫn giữ được những giá trị truyền thống đặc sắc của dân tộc.

Cuối cùng, sự đồng lòng và hợp tác giữa Nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng là chìa khóa để đạt được mục tiêu này. Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ, khuyến khích sáng tạo, đồng thời các doanh nghiệp và cộng đồng cần chung tay đầu tư và quảng bá sản phẩm văn hóa.

Với sự kết hợp giữa sáng tạo, công nghệ, quảng bá hiệu quả và bảo tồn bản sắc, các sản phẩm văn hóa giải trí Việt Nam không chỉ có thể cạnh tranh trên thị trường quốc tế mà còn trở thành niềm tự hào và biểu tượng văn hóa độc đáo của dân tộc.

ĐBQH. Bùi Hoài Sơn