'Chìa khóa vàng' của Phòng 1

New Page 1

Ðột phá trong tranh tụng

Những ngày đầu tháng 3/2021, Phòng 1 đã hoàn thành cáo trạng của vụ án “Tham ô tài sản” và “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” theo Điều 353, Điều 360 BLHS, xảy ra tại Trung tâm Y tế TP. Phan Thiết. Chỉ chờ ngày tòa đưa ra xét xử là bắt đầu cuộc tranh tụng mà theo nhiều người quan tâm vụ việc dự đoán nhiều tình tiết rất gay cấn, sẽ được làm sáng tỏ. Trong khi đó, vụ án: “Buôn lậu xăng dầu” và “Tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có” theo Điều 188, Điều 323 BLHS, xảy ra tại Công ty cổ phần xăng dầu Dương Đông Hòa Phú do Viện Kiểm sát nhân dân tối cao phân công xét xử cũng được dự báo nhiều khả năng sẽ làm rõ các vấn đề khuất tất qua tranh tụng tại tòa trong thời gian không xa. Vì đây là vụ buôn lậu xăng dầu lớn nhất từ trước đến nay bị triệt phá. Chưa hết, vụ án: “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Chi nhánh Văn phòngđăng ký đất đai và Chi cục Thuế thành phố Phan Thiết, đã khởi tố 10 bị can là cán bộ của 2 cơ quan này, trong đó bắt tạm giam 3, cấm đi khỏi nơi cư trú 7 cũng đang được Phòng 1 thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra.

Với những vụ án lớn như vậy, 8 cán bộ, kiểm sát viên của Phòng 1 đã lần lượt kiểm sát bảo đảm sớm đưa ra xét xử được xem là bước tiến, nhất là đã chuẩn bị xong phần tranh tụng. Thực ra, đó là tiếp nối kết quả của năm 2020. Ngay từ đầu năm này, Phòng 1 xác định công tác đột phá của phòng là: “Nâng cao chất lượng tranh tụng của kiểm sát viên tại phiên tòa hình sự”. Theo đó, phòng đã xây dựng Kế hoạch số 101 về thực hiện công tác đột phá với các nhóm nhiệm vụ cụ thể. Đó là yêu cầu kiểm sát viên phải nắm đầy đủ, toàn diện nội dung, chứng cứ, tình tiết của vụ án. Khi đề xuất mức án phải kèm theo dự thảo luận tội, đề cương xét hỏi, dự kiến tình huống phát sinh tại phiên tòa. Nhất là tập trung tranh luận với những ý kiến, quan điểm trái chiều của bị cáo, người bào chữa và những người tham gia tố tụng khác. Thông qua phần xét hỏi, thẩm tra chứng cứ tại phiên tòa, kiểm sát viên phải kịp thời bổ sung, chỉnh sửa những nội dung của dự thảo luận tội không còn phù hợp, chưa đầy đủ, chưa đúng với sự thật khách quan, diễn biến tại phiên tòa. Nhờ vậy, trong năm, Phòng 1 đã tham gia xét xử 18 vụ/27 bị cáo, bảo vệ thành công quan điểm truy tố nhiều vụ án lớn, đông luật sư tham gia bào chữa và có nhiều quan điểm trái với quan điểm truy tố của Viện kiểm sát như trong vụ án sai phạm về đất đai xảy ra tại TP. Phan Thiết; vụ Phạm Thanh Liêm phạm tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, tội làm giả, sử dụng con dấu, tài liệu giả của cơ quan, tổ chức; vụ Nguyễn Thị Bích La phạm tội Mua bán trái phép chất ma túy… Điều đáng nói, không có vụ nào tòa trả hồ sơ điều tra bổ sung có trách nhiệm của kiểm sát viên, không có bị cáo nào tòa tuyên khác tội danh hay tuyên không phạm tội. “Đối với những vụ án lớn, có tính chất phức tạp thì trước khi tham gia phiên tòa, kiểm sát viên phải trình lãnh đạo duyệt trước đề cương xét hỏi, kế hoạch tranh tụng, dự kiến những tình huống phát sinh tại phiên tòa, dự thảo luận tội… Đó là thành công của năm 2020 khi thể hiện đúng tính chất đột phá trong tranh tụng nên mang lại hiệu quả cao trong xét xử. So với trước, mỗi kiểm sát viên tự chủ động trong công tác chuẩn bị nên có mặt còn hạn chế thì cách chuẩn bị tranh tụng theo hướng đột phá trên phát huy trí tuệ tập thể nên khi vận dụng vào các vụ án lớn chuẩn bị đưa ra xét xử sắp tới, hứa hẹn gợi mở hết những ngóc ngách các vấn đề mà dư luận quan tâm” - ông Nguyễn Hoàng Tuyến, Trưởng Phòng 1 nói.

Ðạt 46/47 chỉ tiêu

Trong năm 2020, Phòng 1 đã làm tốt nhiệm vụ được giao, bằng chứng không có vụ án nào bị đình chỉ điều tra do hành vi không cấu thành tội phạm hoặc không có sự việc phạm tội và không có vụ án nào bị tòa án tuyên không phạm tội. Thực tế, trong các hoạt động nghiệp vụ, với tính chất phải giải quyết các loại án an ninh, ma túy, sở hữu, kinh tế, tham nhũng và chức vụ, trong đó các tin báo tội phạm về sở hữu, kinh tế, tham nhũng thường rất phức tạp, nên có mức độ khó, kéo dài thời gian thường xảy ra. Tuy nhiên, 8 cán bộ, kiểm sát viên của Phòng 1 đã có cách làm khoa học nên kết quả đạt được tốt trên từng giai đoạn. Nổi bật, giai đoạn kiểm sát việc xử lý tin báo, tố giác về tội phạm, trong đó có những tin báo khó, phức tạp nhưng không có sai sót, vi phạm xảy ra. Vấn đề chính là nhờ Phòng 1 đã phát hiện sớm một số sai phạm, thiếu sót của cơ quan điều tra, kịp thời kiến nghị yêu cầu khắc phục. Còn trong thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, truy tố, xét xử thì đơn vị đã chủ động kiểm sát chặt chẽ ở từng giai đoạn. Nếu trong quá trình kiểm sát điều tra đã phát hiện một số vi phạm, thiếu sót, đề nghị các đơn vị liên quan chấn chỉnh, khắc phục thì trong giai đoạn truy tố cũng đã kiểm sát kỹ nên không bỏ lọt tội phạm và không có trường hợp nào bắt giữ hình sự phải chuyển qua xử lý hành chính. Riêng trong giai đoạn xét xử sơ thẩm hình sự, Phòng 1 đã thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử nhiều vụ án lớn, phức tạp. Kết quả xét xử không có vụ nào bị tòa án tuyên không phạm tội; quan điểm của VKS đa phần phù hợp với kết quả xét xử. Ngoài ra, công tác kiểm tra, hướng dẫn VKS cấp huyện thì phòng cũng đã kiểm tra 626 cáo trạng do VKS cấp huyện chuyển đến và đã phát hiện một số vi phạm, thiếu sót nên đã ra thông báo rút kinh nghiệm chung gửi các VKS cấp huyện. Kết quả đó là nhờ phòng phân công từng kiểm sát viên phụ trách địa bàn để chủ động nắm tình hình, khi phát hiện có khó khăn, vướng mắc hay vi phạm, thiếu sót thì kịp thời trao đổi tháo gỡ, tham mưu lãnh đạo viện ban hành văn bản chỉ đạo giải quyết.

Tất cả những hoạt động nổi bật trên góp phần đưa Phòng 1 đạt 46/47 chỉ tiêu và các chỉ tiêu đạt đều vượt rất cao trong năm 2020. Riêng 1 chỉ tiêu phòng không đạt là chưa chọn đủ phiên tòa rút kinh nghiệm theo yêu cầu cải cách tư pháp, mới chỉ thực hiện được 6 phiên tòa, còn thiếu 4 phiên tòa nữa. Nguyên nhân là do năm 2020, thực hiện các biện pháp phòng chống dịch Covid-19 nên hạn chế tụ tập đông người. Ngoài ra, một số vụ án không đủ điều kiện để cho làm phiên tòa rút kinh nghiệm như phạm tội quả tang, không có luật sư, tính chất vụ án đơn giản…

Với thành tích trên, Phòng 1 đã được Viện kiểm sát nhân dân tối cao tặng Cờ đơn vị dẫn đầu khối thi đua. Bí quyết để đạt thành tích trên được ví như “chìa khóa vàng”, vì nhiệm vụ của Phòng 1 suy cho cùng quyết định đến sinh mệnh mỗi người có liên quan. Theo Trưởng Phòng 1, ông Nguyễn Hoàng Tuyến “chìa khóa vàng” của Phòng 1 chỉ là chủ động kiểm sát ngay từ đầu, tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra, gắn công tố với hoạt động điều tra.

Bích Nghị