Chiêm bái di tích quốc gia đặc biệt chùa Cổ Lễ ở Ninh Bình
Di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật chùa Cổ Lễ (xã Cổ Lễ, tỉnh Ninh Bình) vừa được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt.

Chùa Cổ Lễ vừa được Chính phủ xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt. Ảnh: Hồng Sơn
Theo TTXVN, chùa Cổ Lễ, hiệu là “Thần Quang tự”, được xây dựng từ thế kỷ 12, dưới triều vua Lý Thần Tôn, thờ Phật và Đức Thánh Tổ Nguyễn Minh Không.
Trước đây, chùa được dựng bằng gỗ theo kiến trúc cổ truyền, nhưng qua thời gian nhiều hạng mục đã xuống cấp. Đến năm 1902, chùa được trùng tu, tái thiết và sau nhiều lần tôn tạo, quy mô được mở rộng, mang đậm dấu ấn kiến trúc Phật giáo.

Tháp Cửu phẩm Liên hoa – công trình kiến trúc độc đáo xây dựng năm 1927. Ảnh: Hồng Sơn
Điểm nhấn đặc sắc của chùa Cổ Lễ là tháp Cửu phẩm Liên hoa, xây dựng năm 1927 theo kiến trúc nhiều tầng vươn cao dần lên không trung.
Tháp có tiết diện bát giác, gồm 11 tầng (1 tầng đế, 9 tầng hoa sen, 1 tầng đỉnh), được trang trí hình lân, phượng, cùng 6 cặp rồng uốn lượn quanh thân tháp. Nền tháp đặt trên một con rùa lớn nổi giữa hồ, biểu tượng cho sự vững bền, trường tồn của Phật pháp.

Bên trong chánh điện chùa. Ảnh: Hồng Sơn
Khuôn viên chùa được bao quanh bởi hồ nước, gồm nhiều công trình như Tam quan, Chính điện, Bảo tháp, nhà Tổ, đền thờ Trần Hưng Đạo, phủ Mẫu... Chùa xây dựng theo phong cách “tiền Phật, hậu Thánh”, với các phù điêu rồng, phượng, hoa sen, mái cuốn.

Pho tượng trong chính điện chùa Cổ Lễ. Ảnh: Hồng Sơn
Một hiện vật quý giá tại chùa là chuông Đại Hồng Chung nặng 9 tấn, cao 4,2 m, đường kính 2,2 m. Chuông có họa tiết hoa sen, hoa lá, sông nước và chữ Nho. Đây là công đức của nhân dân và phật tử địa phương.

Chuông Đại Hồng Chung nặng 9 tấn, được nhân dân và phật tử góp công đúc. Ảnh: Hồng Sơn
Trong kháng chiến, để tránh bom đạn, chuông được thả xuống hồ trước chùa. Năm 1954, chuông được vớt lên và đặt treo tại hồ để người dân, du khách chiêm bái.

Các pho tượng Phật tại chính điện chùa Cổ Lễ, biểu tượng lòng thành kính và niềm tin tâm linh. Ảnh: Hồng Sơn
Năm 1988, chùa Cổ Lễ được Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) công nhận là Di tích lịch sử văn hóa, danh lam thắng cảnh quốc gia.
Ngày 10-9-2025, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt (đợt 18), trong đó chùa Cổ Lễ chính thức được ghi nhận là Di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia đặc biệt.

Từ ngày 13 đến 16-9 âm lịch, lễ hội chùa Cổ Lễ được tổ chức với nhiều hoạt động văn hóa truyền thống đặc sắc. Ảnh: Hồng Sơn
Hằng năm, từ ngày 13 đến 16-9 âm lịch, lễ hội chùa Cổ Lễ được tổ chức với nhiều hoạt động văn hóa truyền thống đặc sắc như lễ rước Phật, đấu vật, cờ người, biểu diễn chầu rối... thu hút đông đảo phật tử và du khách thập phương.