Chiến lược 'vượt rào cản' của ngành đóng tàu Trung Quốc

Ngành đóng tàu Trung Quốc có vai trò không thể thay thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Ảnh: TTXVN

Theo tờ Global Times, một giám đốc điều hành cấp cao trong lĩnh vực vận tải của Nhật Bản cho biết Nhật Bản và Hàn Quốc sẽ gặp khó khăn trong việc nhanh chóng tăng khối lượng đóng tàu, để đáp ứng nhu cầu của Mỹ, theo kế hoạch áp đặt phí cảng đối với các tàu liên quan tới Trung Quốc.

Ông Takaya Soga, Giám đốc điều hành của Nippon Yusen, công ty vận tải biển lớn nhất Nhật Bản, nhận định ngành đóng tàu Nhật Bản đang hoạt động hết công suất và khó có thể mở rộng trước năm 2028. Trong khi đó, các nhà máy đóng tàu tại Hàn Quốc và Mỹ đang phải đối mặt với nhiều thách thức tài chính.

Ý kiến của ông Soga được đưa ra trong bối cảnh Chính phủ Mỹ đề xuất áp mức phí cao đối với các tàu có liên quan đến Trung Quốc khi cập cảng Mỹ. Tuy nhiên, theo đánh giá của một số nhà quan sát, bất kể những “cơn gió ngược” gây tác động, vị thế dẫn đầu của ngành đóng tàu Trung Quốc trên thị trường toàn cầu và xu hướng phát triển bền vững của ngành này không dễ dàng bị “hạ gục”. Điều này phản ánh vai trò không thể thay thế của ngành đóng tàu Trung Quốc trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Theo công ty nghiên cứu tàu Clark Research của Anh, trong năm 2024, các nhà máy đóng tàu Trung Quốc đã nhận được đơn đặt hàng tổng cộng 46,45 triệu tấn, chiếm 71% tổng số đơn đặt hàng toàn cầu. Trong số 10 nhà máy đóng tàu hàng đầu thế giới về khối lượng đơn đặt hàng, có 7 doanh nghiệp đến từ Trung Quốc.

Những con số trên cho thấy sức mạnh của ngành đóng tàu Trung Quốc và minh chứng cho nhu cầu mạnh mẽ đối với tàu do nước này sản xuất. Thành công này là kết quả của nhiều thập kỷ ngành đóng tàu Trung Quốc đầu tư vào đổi mới công nghệ, mở rộng năng lực sản xuất và tích hợp chuỗi cung ứng.Với những lợi thế sẵn có, ngành đóng tàu Trung Quốc khó có thể bị tác động nặng nề từ các khoản phí mới mà Mỹ đề xuất, ít nhất là trong ngắn hạn. Ngược lại, những biện pháp ngăn chặn này có thể thúc đẩy các nhà máy đóng tàu Trung Quốc gia tăng đổi mới công nghệ và theo đuổi chiến lược phát triển đa dạng hóa, qua đó củng cố vị thế cạnh tranh.

Theo Global Times, một số giải pháp ứng phó mà ngành đóng tàu Trung Quốc có thể áp dụng, bao gồm: Thứ nhất, nâng cấp công nghệ là trọng tâm để ngành đóng tàu Trung Quốc có thể đối phó với các thách thức từ bên ngoài. Đổi mới công nghệ đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh, nhất là trong bối cảnh thị trường ngày càng khốc liệt. Các doanh nghiệp đóng tàu Trung Quốc từ lâu đã ưu tiên nghiên cứu và phát triển (R&D), đặc biệt trong việc sản xuất các dòng tàu cao cấp như tàu chở khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) và siêu tàu container.

Thứ hai, tối ưu hóa chuỗi công nghiệp là yếu tố quan trọng giúp ngành đóng tàu Trung Quốc phát triển bền vững. Việc đóng tàu đòi hỏi sự tham gia của nhiều lĩnh vực liên quan, trải dài trên hơn 50 ngành công nghiệp khác nhau. Để tăng cường sức cạnh tranh, Trung Quốc sẽ đẩy mạnh hợp tác với các ngành thượng nguồn và hạ nguồn như thép, cơ khí và điện tử. Bằng cách tối ưu hóa chuỗi cung ứng từ nguyên liệu đầu vào, sản xuất linh kiện đến lắp ráp và dịch vụ hậu mãi, các nhà máy đóng tàu Trung Quốc có thể nâng cao hiệu quả hoạt động và củng cố thương hiệu trên thị trường quốc tế.

Thứ ba, đa dạng hóa thị trường là một biện pháp hiệu quả nhằm giảm thiểu rủi ro từ các biện pháp hạn chế của Mỹ. Bên cạnh việc duy trì thị phần truyền thống, các doanh nghiệp đóng tàu Trung Quốc đang mở rộng sang các khu vực mới như Đông Nam Á, Nam Mỹ và châu Phi. Những khu vực này đang trong giai đoạn phát triển nhanh chóng và có nhu cầu cao đối với nhiều loại tàu chở hàng khác nhau. Việc hợp tác với các doanh nghiệp địa phương không chỉ giúp ngành đóng tàu Trung Quốc đáp ứng nhu cầu khu vực mà còn mở rộng thị phần toàn cầu, gia tăng sức chống chịu trước những biến động địa chính trị.

Hải Yến (P/v TTXVN tại Bắc Kinh)