Chiến sự leo thang ở Sudan, các quốc gia yêu cầu công dân sơ tán

Cuộc tấn công đẫm máu giữa 2 lực lượng đã khiến hàng trăm dân thường thiệt mạng và khiến một số lượng lớn bị mắc kẹt ở thủ đô của Sudan. Sân bay đã nhiều lần trở thành mục tiêu tấn công và nhiều cư dân không thể rời khỏi nhà hoặc ra khỏi thành phố để đến những khu vực an toàn hơn.

Chiến sự đang leo thang ở Sudan. Ảnh: AP

Nhiều người nước ngoài bị mắc kẹt

Liên hợp quốc và các quốc gia nước ngoài đã kêu gọi hai nhà lãnh đạo quân sự đối địch tôn trọng các lệnh ngừng bắn, đồng thời mở lối đi an toàn cho cả dân thường chạy trốn và cung cấp viện trợ rất cần thiết.

Khi sân bay đóng cửa và không phận không an toàn, hàng nghìn người nước ngoài - bao gồm nhân viên đại sứ quán, nhân viên cứu trợ và sinh viên ở Khartoum và những nơi khác - đã không thể rời khỏi quốc gia lớn thứ ba châu Phi này.

Ả Rập Xê Út đã sơ tán công dân khỏi Cảng Sudan trên Biển Đỏ, cách Khartoum 650 km. Jordan sẽ sử dụng cùng một tuyến đường cho công dân của mình.

Các nước phương Tây dự kiến sẽ gửi máy bay cho công dân của họ từ Djibouti, mặc dù quân đội Sudan cho biết các sân bay ở Khartoum và một số thành phố khác đang gặp nhiều rủi ro.

Đại sứ quán Mỹ cảnh báo người Mỹ rằng họ không thể hỗ trợ các đoàn xe trong tuyến đường sơ tán từ Khartoum đến Port Sudan và việc đi lại sẽ rất rủi ro.

Thỏa thuận ngừng bắn bị phớt lờ

Quân đội Sudan, dưới sự chỉ huy của Abdel Fatteh al-Burhan và Lực lượng hỗ trợ nhanh (RSF) đối địch, đứng đầu là Mohamed Hamdan Dagalo, cho đến nay đã không tuân thủ các thỏa thuận ngừng bắn kể từ khi chiến sự nổ ra vào ngày 15 tháng 4.

Cuộc giao tranh hôm thứ Bảy đã vi phạm thỏa thuận ngừng bắn ba ngày kể từ thứ Sáu để cho phép công dân đến nơi an toàn và thăm gia đình trong kỳ nghỉ lễ Eid al-Fitr của người Hồi giáo. Cả hai bên đều cáo buộc bên kia không tôn trọng thỏa thuận ngừng bắn.

Truyền hình trực tiếp cho thấy một đám khói đen khổng lồ bốc lên từ sân bay Khartoum cùng với tiếng súng và tiếng đại bác vào thứ Bảy. "Những chiếc máy bay khủng khiếp này đã quay trở lại. Tôi không bao giờ muốn nghe thấy tiếng máy bay nào nữa", một cư dân Khartoum nói.

Hiệp hội bác sĩ Sudan hôm thứ Bảy cho biết hơn 2/3 số bệnh viện ở các khu vực xung đột đã ngừng hoạt động, với 32 bệnh viện buộc phải sơ tán.

Một bản thông báo của Liên hợp quốc hôm thứ Bảy cho biết những kẻ cướp bóc đã lấy đi ít nhất 10 phương tiện của Chương trình Lương thực Thế giới và 6 xe tải thực phẩm khác sau khi xông vào các văn phòng và nhà kho của cơ quan này ở Nyala, phía nam thành phố Darfur.

Cuộc chiến giành quyền lực

Việc Sudan bất ngờ rơi vào nội chiến đã phá vỡ các kế hoạch khôi phục chế độ dân sự, đưa một quốc gia vốn đã nghèo khó đến bờ vực của thảm họa nhân đạo và đe dọa một cuộc xung đột rộng lớn hơn có thể thu hút sự tham gia của các cường quốc bên ngoài.

Người dân Sudan phụ thuộc rất nhiều vào viện trợ nước ngoài, chiến sự sẽ khiến cuộc sống của họ khó khăn hơn. Ảnh: Reuters

Chưa có dấu hiệu nào cho thấy bên nào trong cuộc chiến quyền lực chết chóc này có thể giành được chiến thắng nhanh chóng hoặc sẵn sàng đàm phán. Quân đội Sudan có sức mạnh không quân, còn RSF có sự hiện diện rộng rãi ở các khu vực thành thị.

Anh trai của Mohamed Dagalo là Abdulrahim Dagalo, chỉ huy thứ hai của RSF, cho biết trong một video rằng lực lượng của ông sẽ tấn công quân đội "ở mọi địa điểm".

Sau cuộc đảo chính năm 2021, Burhan và Dagalo đã nắm giữ hai vị trí hàng đầu trong một hội đồng cầm quyền nhằm chuyển giao quyền cai trị dân sự và sáp nhập RSF vào quân đội. Tuy nhiên, hai bên đã không đạt được thỏa thuận và xảy ra xung đột.

Tổ chức Y tế Thế giới báo cáo hôm thứ Sáu rằng 413 người đã thiệt mạng và 3.551 người bị thương kể từ khi giao tranh nổ ra. Số người chết bao gồm ít nhất 5 nhân viên cứu trợ tại quốc gia vốn phụ thuộc nhiều vào viện trợ lương thực này.

Hoàng Anh (theo AP, Reuters)