Chiến thắng sít sao và sự kỳ vọng trang mới cho Brazil

Sự trở lại ngoạn mục

Theo kết quả chính thức được Tòa án Bầu cử tối cao Brazil (TSE) công bố sáng 31/10, ứng cử viên cánh tả Lula da Silva, 77 tuổi, đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Brazil vòng hai với hơn 60,3 triệu phiếu ủng hộ. TSE tuyên bố ông Lula là Tổng thống tiếp theo của Brazil, với 50,9% phiếu bầu so với 49,1% dành cho ông Bolsonaro. Lễ nhậm chức của tân Tổng thống Lula dự kiến sẽ diễn ra vào tháng 1/2023. Reuters nhận định, kết quả bầu cử đánh dấu sự trở lại đáng kinh ngạc của cựu tổng thống - nhà chính trị gia kỳ cựu Lula – sau 12 năm rời xa chính trường.

Kết quả này đưa ông Lula da Silva trở thành nhà lãnh đạo mới của quốc gia đông dân nhất Mỹ Latinh trong thời gian 4 năm tới và đây sẽ là lần thứ ba người sáng lập đảng Lao động Brazil (PT) lên nắm quyền sau 2 nhiệm kỳ thành công từ năm 2003 đến 2010, đặt dấu chấm hết cho chính phủ thiên hữu nhất của nước này trong nhiều năm.

Các nhà quan sát bầu cử quốc tế cho biết cuộc bầu cử vừa qua của Brazil đã được tiến hành một cách hiệu quả. Theo đó, các thanh tra viên không tìm thấy bất kỳ sai sót nào trong các cuộc kiểm tra hệ thống bỏ phiếu. Thông tin này là vô cùng quan trọng, bởi trên thực tế, thắng lợi lần này của nhà lãnh đạo cánh tả Brazil không hề dễ dàng khi khoảng cách với đối thủ trực tiếp là Tổng thống Bolsonaro chỉ vào khoảng 2% và chiến thắng của ông Lula da Silva chỉ được xác nhận khi cơ quan bầu cử kiểm tới 98% số phiếu. Do đó, chiến thắng của ông cho thấy sự đảo chiều ngoạn mục trong tâm lý cử tri và thể hiện sự kỳ vọng mà người dân Brazil đặt nơi chính trị gia gạo cội này.

Bên cạnh đó, theo giới quan sát, chiến thắng của ông Lula cũng một phần do sự ủng hộ sụt giảm của người dân Brazil với Tổng thống Jair Bolsonaro vì cách tiếp cận gây tranh cãi của ông liên quan tới việc đối phó đại dịch COVID-19.

Tân Tổng thống Brazil Lula da Silva phát biểu sau khi nhận tin chiến thắng. Ảnh: DW.

Trang mới được mong chờ

Ông Lula da Silva có nhiều dấu ấn đậm nét trong hai nhiệm kỳ liên tiếp giữ chức Tổng thống Brazil từ năm 2003 đến 2010. Là lãnh đạo có xuất thân nghèo khó, ông Lula từng tổ chức các cuộc đình công chống lại chính phủ quân sự Brazil vào những năm 1970. Hai nhiệm kỳ tổng thống của ông mang dấu ấn bùng nổ của nền kinh tế hàng hóa và ông cũng rời nhiệm sở với mức độ ủng hộ cao kỷ lục 83%. Ông Lula đã đóng vai trò quan trọng trên trường quốc tế trong suốt hai nhiệm kỳ tổng thống năm 2003 - 2010 và đã xây dựng được vị thế ngoại giao của Brazil. Ông tự nhận mình là người bắc cầu, duy trì quan hệ thân thiện với những người đồng cấp khác quan điểm như cựu Tổng thống thống Mỹ George W Bush, cựu Tổng thống Venezuela Hugo Chávez hay cựu Tổng thống Iran Mahmoud Ahmadinejad.

Xuyên suốt quá trình vận động tranh cử, ông Lula da Silva tuyên bố sẽ ưu tiên khôi phục các điều kiện sống của đại đa số người dân Brazil vốn chịu nhiều ảnh hưởng từ khủng hoảng. Trong những phát biểu của mình, tân Tổng thống Brazil đã tuyên bố sẽ đưa Brazil quay lại đà tăng trưởng kinh tế song song với thúc đẩy các chính sách xã hội vốn đã giúp hàng triệu người thoát nghèo trong hai nhiệm kỳ tổng thống mà ông đảm nhiệm từ 2003 đến 2010. Ông cũng hứa sẽ chống lại sự tàn phá rừng nhiệt đới Amazon, hiện đang ở mức cao nhất trong 15 năm, và đưa Brazil trở thành nước đi đầu trong các cuộc đàm phán về khí hậu toàn cầu.

“Hôm nay người chiến thắng duy nhất là người dân Brazil. Đây không phải là chiến thắng của tôi hay của Đảng PT, cũng không phải của các đảng đã hỗ trợ tôi trong chiến dịch tranh cử. Đó là chiến thắng của một phong trào dân chủ hình thành vượt trên các đảng phái chính trị, lợi ích cá nhân và hệ tư tưởng để nền dân chủ đạt được thắng lợi”, ông nói trong bài phát biểu chiến thắng tại Sao Laulo.

Ngay sau khi kết quả bầu cử Tổng thống vòng hai tại Brazil được công bố với thắng lợi thuộc về ứng cử viên cánh tả Luiz Inacio Lula da Silva, lãnh đạo nhiều nước ở châu Mỹ đã ngay lập tức gửi thông điệp chúc mừng tới nhà sáng lập đảng Lao động Brazil. Tổng thống Bolivia Luis Arce đã đăng tải trên mạng xã hội Twitter lời chúc mừng tới “người anh em Lula, Tổng thống đắc cử Brazil”. Từ La Habana, Chủ tịch Cuba Miguel Diaz Canel cũng đăng tải trên Twitter những thông điệp cổ vũ chiến thắng của chính trị gia kỳ cựu Lula da Silva, đồng thời khẳng định chiến thắng lớn lao này là vì sự đoàn kết, hòa bình và hội nhập ở Mỹ Latinh và Caribe.

Tổng thống Argentina Alberto Fernandez cho rằng kết quả cuộc bầu cử tại Brazil đã mở ra một giai đoạn mới trong lịch sử của Mỹ Latinh, thời kỳ của hy vọng và tương lai tươi sáng. Từ Mỹ, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã gửi lời chúc ông Lula vì chiến thắng "một cuộc bầu cử tự do, công bằng và đáng tin cậy". Trong khi đó, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhanh chóng chúc mừng chính trị gia cánh tả Brazil Lula sắp trở thành lãnh đạo mới của quốc gia này, gọi chiến thắng của ông Lula là "trang mới" cho lịch sử Brazil.

L.Chi