Chiến thuật 'Ngựa thành Troy' được Ukraine sử dụng để oanh kích các sân bay Nga

Máy bay không người lái Ukraine cất cánh từ thùng xe tải bay đi oanh kích sân bay. Ảnh: Chinatimes.

Chiến thuật "Ngựa thành Troy"

Theo tờ Kiev Independent của Ukraine, một nguồn tin thuộc Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) tiết lộ rằng SBU đã tiến hành một chiến dịch bí mật có mật danh là "Mạng nhện" (“Pavutyna” — hay “Spider's Web”) vào ngày 1/6, sử dụng máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất (FPV) để tiến hành các cuộc không kích vào bốn căn cứ không quân của Nga cùng lúc, phá hủy tổng cộng ít nhất 41 máy bay ném bom chiến lược hạng nặng và máy bay cảnh báo sớm, bao gồm máy bay cảnh báo sớm A-50 và các máy bay ném bom Tu-95, Tu-22M.

AFP đưa tin Cơ quan An ninh Ukraine cho biết số máy bay quân sự của Nga trị giá 7 tỷ USD đã bị tấn công.

Hình ảnh sân bay bốc cháy sau khi bị tấn công. Ảnh: Reuters/Chinatimes.

Theo các video và hình ảnh chưa được xác nhận trên các trang mạng truyền thông xã hội của Nga, các máy bay ném bom chiến lược của Nga tại Căn cứ Không quân Belaya ở Irkutsk, Siberia đã bốc cháy. Khu vực này cách biên giới Ukraine hơn 4.200 km.

Đoạn video lan truyền trên mạng cho thấy cả một dãy máy bay ném bom đỗ tại một căn cứ quân sự được cho là của Nga đã bị oanh kích và bốc cháy, khói đen dày đặc bốc lên trời. Một số máy bay bị thiêu rụi chỉ còn là đống sắt vụn.

Cục trưởng SBU nghiên cứu sơ đồ các sân bay Nga và ảnh các điểm yếu dễ bị tổn hại của Tu-95 và Tu-22M. Ảnh: Defenceblog.

Tờ Chinatimes dẫn nguồn một hãng thông tấn nước ngoài cho biết, các quan chức Ukraine chỉ ra rằng thời gian Ukraine lập kế hoạch cho chiến dịch tấn công này đã được lập ra cách đây hơn 18 tháng, và được Tổng thống Zelensky và ông Vasyl Maliuk, giám đốc Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) đích thân chỉ đạo.

Cơ quan An ninh Ukraine đã bí mật vận chuyển các máy bay không người lái FPV vào Nga bằng xe tải (có tin chưa được xác nhận nói SBU đã vận chuyển qua lãnh thổ Phần Lan và Mông Cổ vào Nga), đỗ gần các sân bay mục tiêu và giấu các máy bay không người lái trong một khoang phụ làm ẩn đặc biệt trên nóc các container phía sau.

Khi cuộc không kích bắt đầu, cánh cửa sập phía trên container sẽ mở ra để máy bay không người lái FPV cất cánh và thực hiện nhiệm vụ oanh kích.

Các UAV được cất giấu trong khoang ẩn phía trên container. Ảnh: Defenceblog.

Những máy bay không người lái FPV này không chỉ là thiết bị bay đơn thuần, mà sử dụng AI, đã được huấn luyện bằng dữ liệu thu thập từ máy bay Tu-95 trưng bày tại Bảo tàng Hàng không ở Poltava, Ukraine.

Bằng cách sử dụng ảnh, video, mô hình 3D của Tu-95, người Ukraine đã tạo ra tập dữ liệu nhận diện chi tiết, giúp AI có thể tự động phân biệt Tu-95 thật giữa hàng loạt mục tiêu trên sân bay, xác định các chỗ yếu nhất và dễ bị phá hủy (như thùng nhiên liệu, cánh hoặc buồng lái) và thực hiện thuật toán lao xuống chính xác gần như tuyệt đối.

Chính vì vậy mà phía Nga bất lực: lốp xe chất lên máy bay không che chắn được, vẽ hình máy bay lên mặt sân bay cũng không đánh lừa được. Mọi cách thức ngụy trang đã không lừa được camera gắn với hệ thống AI.

Căn cứ Belaya ở Irkusk cách biên giới Ukraine hơn 4.200km. Ảnh: Chinatimes.

Một trong những đột phá mang tính táo bạo là việc các máy bay không người lái FPV này được điều khiển thông qua chính mạng viễn thông dân sự của Nga. Điều này khiến tín hiệu hòa vào luồng dữ liệu dân sự, giúp vượt qua radar, hệ thống tác chiến điện tử và chặn sóng của Nga mà không bị phát hiện.

Với phương thức này, các máy bay không người lái FPV của Ukraine không phụ thuộc vào GPS và tránh bị gây nhiễu. Chúng không dùng tần số điều khiển dễ bị phát hiện, có thể tấn công ban ngày, từ khoảng cách rất gần để khiến phòng không Nga không kịp phản ứng.

Ukraine bố trí nhiều điểm cất cánh di động, núp dưới dạng xe tải chở contenair, đặt gần các sân bay chiến lược như Olenya, Diaghilevo, Belaya và Ivanovo. Đến thời điểm tấn công, cửa mái tự động mở ra, có tin 116 chiếc FPV mang thuốc nổ đã được sử dụng cùng lúc lao vào oanh kích các căn cứ.

Video cảnh sân bay Nga với các máy bay Tu-95 bị cháy do bị UAV tấn công. Nguồn: Defenceblog.

Tổn thất lớn đối với Nga?

Nếu đúng là Nga mất 41 máy bay ném bom chiến lược, nghĩa là chiếm 36% tiềm lực không quân chiến lược, đây quả là một "quả đắng" khó nuốt trôi.

Barak Ravid, một phóng viên của trang web tin tức Axios của Mỹ, đã trích dẫn lời một quan chức Ukraine giấu tên trên nền tảng xã hội X nói rằng phía Ukraine đã không thông báo trước cho chính quyền Tổng thống Donald Trump về cuộc tấn công này.

Một đại diện của SBU cho biết "Những người tham gia vào chiến dịch lịch sử này đã trở về Ukraine an toàn". Cơ quan này bác bỏ mọi vụ bắt giữ do phía Nga thông báo, nói đây là "màn trình diễn sân khấu cho khán giả trong nước".

Trước khi quân đội Ukraine chính thức thông báo kết quả chiến dịch, ông Kobzev Thống đốc tỉnh Irkutsk (Nga) đã đăng trên mạng xã hội Telegram rằng căn cứ quân sự ở thị trấn Sredny đã bị máy bay không người lái tấn công. Đây là lần đầu tiên một căn cứ quân sự ở Siberia bị máy bay không người lái tấn công.

Có tới 150 máy bay không người lái cùng thuốc nổ đã được vận chuyển vào Nga để thực hiện các vụ tấn công vào các sân bay. Ảnh: Defenceblog.

Ông Kobzev cho biết một xe tải chở hàng đã phóng máy bay không người lái tấn công đã bị phát hiện và chặn lại. Ông kêu gọi người dân địa phương giữ bình tĩnh và nói không có thường dân nào bị thương trong vụ tấn công.

Ông Andrei Chibis, thống đốc vùng Murmansk, cũng cho biết vào cùng ngày rằng Murmansk đã bị máy bay không người lái của đối phương tấn công và hệ thống phòng không đã hoạt động. Ông Chibis kêu gọi người dân trong khu vực giữ bình tĩnh, không đăng hoặc phát tán các video và hình ảnh có liên quan trên mạng xã hội, bao gồm cả những hình ảnh về hoạt động của hệ thống phòng không.

Bộ Quốc phòng Nga đã xác nhận rằng có 5 tỉnh đã bị quân đội Ukraine không kích và có máy bay đã bị cháy, nhưng không tiết lộ chi tiết về thiệt hại.

Theo Chinatimes, Defence Blog

Thu Thủy