Chính phủ bàn giải pháp chống hạn hán, xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long

Ngày 5/12, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp của Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ và Thường trực Chính phủ, cho ý kiến về Đề án phòng, chống sụt lún, sạt lở, ngập úng, hạn hán, xâm nhập mặn vùng Đồng bằng sông Cửu Long; dự thảo Báo cáo Bộ Chính trị về kết quả thực hiện xử lý một số vấn đề tồn đọng (dự án chống ngập lụt của TP. Hồ Chí Minh và các dự án khác liên quan đến bảo vệ môi trường, biến đổi khí hậu).

Thủ tướng Chính phủ chủ trì cuộc họp của Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ và Thường trực Chính phủ ngày 5/12. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Tại cuộc họp, về Đề án phòng, chống sụt lún, sạt lở, ngập úng, hạn hán, xâm nhập mặn vùng Đồng bằng sông Cửu Long, các đại biểu đã tập trung thảo luận về bối cảnh, tình hình; hạn chế, thách thức và nguyên nhân; quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp trong dự thảo tờ trình, dự thảo Kết luận của Bộ Chính trị.

Sau khi nghe báo cáo, Thủ tướng Phạm Minh Chính thống nhất với nội dung Đề án và đề nghị tiếp thu đầy đủ ý kiến tại cuộc họp để hoàn thiện hồ sơ trình Bộ Chính trị. Thủ tướng nhấn mạnh, Đồng bằng sông Cửu Long là vùng đất trù phú, có tiềm năng lớn về nông nghiệp nhưng đang đối mặt với thách thức đặc biệt nghiêm trọng từ biến đổi khí hậu. Các vấn đề sụt lún, sạt lở và hạn hán có mối liên hệ chặt chẽ với nhau, đòi hỏi giải pháp tổng thể và đồng bộ.

Theo Thủ tướng, vùng Đồng bằng sông Cửu Long chiếm 12,8% diện tích và gần 18% dân số cả nước, đóng góp 95% lượng gạo xuất khẩu, 60% thủy sản và 65% trái cây xuất khẩu của Việt Nam, vì vậy cần được ưu tiên bố trí nguồn lực, đầu tư và chỉ đạo phù hợp.

Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ, tư duy, phương pháp luận, tư tưởng chỉ đạo, xuyên suốt trong xây dựng Đề án là phải có các giải pháp "thuận thiên", thích ứng linh hoạt, hiệu quả với biến đổi khí hậu. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Thủ tướng yêu cầu Đề án phải quán triệt tư duy "thuận thiên", thích ứng linh hoạt với biến đổi khí hậu. Bên cạnh giải pháp công trình, cần chú trọng các giải pháp phi công trình như sắp xếp dân cư, bảo vệ rừng ngập mặn, điều chỉnh sản xuất và nghiên cứu giảm khai thác nước ngầm để hạn chế sụt lún.

Người đứng đầu Chính phủ lưu ý việc xây dựng các dự án phải khoa học, tránh tác động tiêu cực giữa các ngành, địa phương hoặc mục tiêu. Đồng thời, cần thúc đẩy phát triển giao thông thủy nội địa để khai thác lợi thế của vùng.

Về nguồn lực, Thủ tướng yêu cầu rà soát, sửa đổi và bổ sung cơ chế chính sách nhằm huy động nguồn lực đa dạng, đặc biệt từ khu vực ngoài ngân sách với tỷ lệ dự kiến tối thiểu 35%. Các dự án phải có danh mục cụ thể, xác định rõ thứ tự ưu tiên, cơ quan chịu trách nhiệm, lộ trình và sản phẩm đầu ra.

Phó Thủ tướng Hồ Quốc Dũng phát biểu. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Về nội dung liên quan các dự án tồn đọng về môi trường và chống ngập, các ý kiến cho biết, thời gian qua, Bộ Chính trị và Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt xử lý nhiều dự án kéo dài, nhằm khơi thông nguồn lực và tránh lãng phí.

Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận số 77; Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 170/2024/QH15 về cơ chế đặc thù tháo gỡ khó khăn cho các dự án. Vừa qua, Bộ Chính trị tiếp tục thống nhất để Đảng ủy Chính phủ và Đảng ủy Quốc hội báo cáo, bổ sung nội dung vào chương trình Kỳ họp thứ 10 của Quốc hội.

Đối với dự án chống ngập của TP. Hồ Chí Minh - dự án tồn đọng trong thời gian dài, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 212/NQ-CP ngày 21/7/2025. Dự án hiện được triển khai tích cực và không còn vướng mắc lớn cần xin ý kiến Bộ Chính trị.

Cùng với đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã rà soát các dự án khác liên quan môi trường và biến đổi khí hậu. Thủ tướng đã phê duyệt Kế hoạch hành động quốc gia về khắc phục ô nhiễm và quản lý chất lượng không khí giai đoạn 2026-2030 tại Quyết định số 2530/QĐ-TTg.