Chính phủ Mỹ đóng cửa sang ngày thứ 36, vượt kỷ lục lịch sử

Đến ngày 5-11, đợt đóng cửa mới nhất của chính phủ Mỹ đã bước sang ngày thứ 36, trở thành lần đóng cửa chính phủ dài nhất trong lịch sử, theo hãng tin Bloomberg.

Chính phủ Mỹ đã đóng cửa từ đầu ngày 1-10, khi quốc hội không thông qua được dự luật chi tiêu tạm thời.

Bên ngoài Điện Capitol, thủ đô Washington, D.C (Mỹ). Ảnh: BLOOMBERG

Đảng Dân chủ yêu cầu dự luật tạm thời phải bao gồm việc gia hạn trợ cấp bảo hiểm y tế theo Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả phải chăng (Affordable Care Act hay còn được gọi là Obamacare) và hủy bỏ các cắt giảm ngân sách Medicaid - những điều kiện mà đảng Cộng hòa bác bỏ. Diễn biến khiến hai bên rơi vào bế tắc và tình trạng đóng cửa vẫn chưa được giải quyết.

Kể từ khi đợt đóng cửa bắt đầu, Nhà Trắng đã chấm dứt hợp đồng với khoảng 6.000 nhân viên liên bang và đình chỉ tài trợ cho các chương trình năng lượng sạch và giao thông tại những bang do đảng Dân chủ lãnh đạo.

Đợt sa thải này được xem là lần đầu tiên trong lịch sử hiện đại các nhân viên liên bang bị cho thôi việc hàng loạt trong thời gian chính phủ ngừng cấp ngân sách. Các công đoàn đã khởi kiện nhằm ngăn chặn việc sa thải, cho rằng hành động này là trái luật trong thời gian chính phủ đóng cửa. Một thẩm phán liên bang đã yêu cầu chính quyền Tổng thống Donald Trump tạm dừng kế hoạch trên.

Trong diễn biến mới nhất, đảng Cộng hòa cho biết đang tiến gần đến việc hoàn thiện một gói dự luật chi tiêu cho cả năm tài khóa đối với một số cơ quan liên bang - bước then chốt trong các cuộc đàm phán lưỡng đảng nhằm chấm dứt đợt đóng cửa chính phủ kéo dài.

“Gói thu nhỏ (mini-package) này gần như đã hoàn tất, và đó sẽ là ‘phương tiện’ để thông qua dự luật chi tiêu tạm thời nhằm mở cửa lại chính phủ” - Lãnh đạo phe đa số Cộng hòa tại Thượng viện John Thune nói ngày 5-11, sau buổi họp kín của đảng Cộng hòa.

Ông Thune đã gặp gỡ các nhà đàm phán của đảng Dân chủ vào tối 4-11, trong đó có Thượng nghị sĩ Jeanne Shaheen (bang New Hampshire) và Thượng nghị Angus King (độc lập, bang Maine, liên minh với phe Dân chủ).

Theo hai nguồn tin giấu tên, nhóm đàm phán lưỡng đảng mong muốn Thượng viện tiếp tục họp suốt cuối tuần để hoàn tất thỏa thuận.

Hôm 4-11, một số thượng nghị sĩ dự đoán tình trạng đóng cửa chính phủ có thể sẽ kết thúc trong tuần này.

“Tôi khá tin tưởng vào điều đó” - Thượng nghị sĩ Markwayne Mullin (Cộng hòa, bang Oklahoma) nói với đài NBC News.

Sau nhiều tuần không có tiến triển, các cuộc đàm phán lưỡng đảng giữa những nghị sĩ cấp trung đã bắt đầu khởi sắc, mang đến những dấu hiệu công khai đầu tiên về sự lạc quan rằng đợt đóng cửa có thể sớm chấm dứt.

Ông Mullin cho biết một số nghị sĩ Dân chủ đã ngầm bày tỏ từ tuần trước rằng họ sẵn sàng bỏ phiếu ủng hộ dự luật chi tiêu ngắn hạn của đảng Cộng hòa, nhằm mở cửa lại chính phủ đến ngày 21-11. Tuy nhiên, theo ông Mullin, Lãnh đạo phe thiểu số Dân chủ tại Thượng viện Chuck Schumer đã chỉ thị các thượng nghị sĩ Dân chủ chờ sau cuộc bầu cử ngày thứ Ba, để tránh làm giảm tỉ lệ cử tri cấp tiến đi bầu.

Về phía Nhà Trắng, ngày 5-11, Tổng thống Trump cho rằng việc chính phủ đóng cửa kéo dài là yếu tố giúp đảng Dân chủ giành chiến thắng vang dội trong các cuộc bầu cử thống đốc tại New Jersey và Virginia, đồng thời khẳng định cử tri không bác bỏ cá nhân ông.

Trong bữa sáng cùng các Thượng nghị sĩ Cộng hòa, ông Trump, dẫn lời một số “nhà thăm dò” không nêu tên, gọi việc chính phủ đóng cửa là “yếu tố lớn, gây bất lợi cho đảng Cộng hòa”.

“Tôi không nghĩ điều đó tốt cho đảng Cộng hòa. Cũng không chắc nó tốt cho ai cả. Nhưng tối qua quả là thú vị, và chúng ta đã học được nhiều điều” - ông Trump nói.

THẢO VY