Chính quyền cấp xã mới sẽ hoạt động đồng bộ trên cả nước từ ngày 1/7

Chủ trương rất lớn, sự kiện trọng đại của Nhà nước ta

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, qua thảo luận cho thấy, các đại biểu phát biểu đến từ 13 Đoàn ĐBQH, đại diện các vùng, miền trong cả nước, có đại biểu chuyên trách, có đại biểu kiêm nhiệm, có đại biểu là nhà quản lý, có đại biểu là nhà khoa học, có đại biểu là công chức, có đại biểu là thành viên của tổ chức xã hội.

Các đại biểu Quốc hội hoàn toàn nhất trí với chủ trương và phương án sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025 như Đề án Chính phủ trình.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định phát biểu kết luận phiên thảo luận

Các đại biểu thống nhất cao và cho rằng, đây là chủ trương rất lớn, là sự kiện trọng đại của Nhà nước ta, có ý nghĩa lịch sử và chính trị thiêng liêng mà lịch sử trao cho đại biểu Quốc hội khóa XV quyền biểu quyết thông qua Nghị quyết.

Các nội dung đại biểu quan tâm góp ý kiến từ thực tiễn rất sinh động của cuộc sống, chủ yếu là các yêu cầu về công tác tổ chức thực hiện, nhằm bảo đảm hiệu quả, hiệu lực, khả thi và đạt kết quả tốt.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đã báo cáo với Quốc hội về ý kiến của đại biểu Quốc hội liên quan đến yêu cầu đồng bộ nghị quyết này với các nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, với Hiến pháp và Luật Tổ chức chính quyền địa phương.

Theo chương trình làm việc, Quốc hội sẽ thông qua Nghị quyết về sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương vào đầu giờ sáng ngày 16/6. Ngay sau khi biểu quyết, Nghị quyết về sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương sẽ có hiệu lực thi hành ngay; các cơ quan sẽ đồng loạt thực hiện từ ngày 1/7/2025.

Cũng trong ngày 16/6 tới, Chủ tịch Quốc hội sẽ thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội ký 34 Nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của 34 tỉnh, thành phố sau sáp nhập và có hiệu lực ngay sau khi ký; chính quyền cấp xã mới sẽ hoạt động đồng bộ trong cả nước từ ngày 1/7.

Toàn cảnh phiên họp

Về vấn đề giám sát thực hiện các nghị quyết như ý kiến của một số đại biểu, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ, vừa qua, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã cử các đồng chí thành viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư làm Trưởng Đoàn công tác để lãnh đạo, chỉ đạo.

Trong các Đoàn công tác có Lãnh đạo Quốc hội, Lãnh đạo Chính phủ, các Bộ, ngành, các đồng chí Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, thời gian tới, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ phân công các thành viên của Ủy ban Thường vụ Quốc hội theo dõi, giám sát, hướng dẫn, hỗ trợ các địa phương để thực hiện tốt các Nghị quyết của Quốc hội và của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Về vấn đề chuyển tiếp, đồng bộ giấy tờ của Nhân dân và doanh nghiệp, Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, Nghị quyết số 76 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã năm 2025 và Nghị quyết số 190 của Quốc hội ban hành tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9 đã có quy định rất cụ thể.

“Người dân và doanh nghiệp yên tâm sử dụng các giấy tờ đã được cấp cho đến khi hết thời hạn ghi trong giấy tờ đó. Nếu có nguyện vọng cấp lại theo địa chỉ mới, các cơ quan quản lý nhà nước sẽ hỗ trợ với thủ tục hành chính đơn giản và không thu phí”, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định khẳng định.

Chính quyền địa phương 3 cấp đã hoàn thành xuất sắc sứ mệnh lịch sử

Trước đó, tại Phiên họp, thay mặt cơ quan chủ trì soạn thảo, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà đã giải trình về các vấn đề đại biểu quan tâm liên quan đến chế độ chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong quá trình sắp xếp; về cơ chế phân cấp, phân quyền; các phương án sử dụng tài sản sau sắp xếp…

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, thay mặt cơ quan chủ trì tham mưu xây dựng Đề án sắp xếp đơn vị hành chính các cấp, xây dựng mô hình chính quyền địa phương hai cấp, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà gửi lời cảm ơn sâu sắc đến các thế hệ lãnh đạo tiền bối của Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam qua các thời kỳ đã lãnh đạo, chỉ đạo sáng suốt, bản lĩnh, trí tuệ, tâm huyết, tận tụy, hy sinh, cống hiến cho sự nghiệp phát triển đất nước và xây dựng nền hành chính quốc gia, đặc biệt là chính quyền địa phương 3 cấp trong suốt gần 8 thập kỷ từ ngày thành lập nước đến nay.

Chính quyền địa phương 3 cấp đã hoàn thành xuất sắc sứ mệnh lịch sử, để đến hôm nay, đất nước có được thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, vững bước vào kỷ nguyên mới, với yêu cầu đổi mới tái cấu trúc toàn diện không gian phát triển đất nước, xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực và hiệu quả.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cũng trân trọng ghi nhận, tri ân sâu sắc tới các thế hệ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động trong hệ thống chính trị nói chung và chính quyền địa phương nói riêng, đặc biệt là đơn vị hành chính cấp huyện đã kiên trung, bền bỉ gánh vác trọng trách lớn lao, hoàn thành xuất sắc, trọn vẹn sứ mệnh lịch sử vẻ vang, để tạo nền tảng vững chắc cho đất nước bước vào giai đoạn mới và nền hành chính địa phương 2 cấp.

Bộ trưởng bày tỏ lòng tri ân sâu nặng tới Nhân dân và cử tri cả nước, đặc biệt là Nhân dân các địa phương có đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã tiến hành sắp xếp, hợp nhất, sáp nhập, đổi tên, một vấn đề lớn đã tác động đến thói quen sinh hoạt, tâm lý của cộng đồng, đến tên gọi thân quen, gắn với đời sống.

Tổng Bí thư Tô Lâm tại phiên thảo luận

Bằng tấm lòng yêu nước sâu nặng và đất nước và quê hương; vì tương lai của đất nước, vì con cháu mai sau đã sẵn sàng hy sinh; chính sự chia sẻ, đồng thuận và thống nhất rất cao của Nhân dân và cử tri cả nước đã là sức mạnh cốt lõi, là điểm tựa, nền tảng tinh thần vững chắc để Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ và tất cả chúng ta càng quyết tâm triển khai thành công cuộc cách mạng tổ chức bộ máy.

Không chỉ là phép cộng về diện tích, dân số, mà còn là phép nhân về GDP

Cho ý kiến về nội dung này, đa số đại biểu Quốc hội khẳng định việc sắp xếp là quyết sách lớn, vừa có tính chiến lược, vừa mang tính tất yếu; đồng thời đề nghị sớm hoàn thiện thể chế đủ rộng, đủ linh hoạt, phù hợp với quy mô dân số, đặc điểm an ninh quốc phòng của từng địa phương.

Theo đại biểu Trần Hoàng Ngân – Đoàn ĐBQH TP.HCM, trong bối cảnh đang triển khai Chính phủ số, công dân số, xã hội số, việc thực hiện cho tinh gọn bộ máy, sáp nhập các tỉnh góp phần tinh gọn bộ máy, giảm ngân sách nhà nước. Đặc biệt, việc sáp nhập cấp tỉnh không chỉ là phép cộng về diện tích, dân số, mà còn là phép nhân về GDP.

Các tỉnh sau sáp nhập sẽ có quy mô lớn hơn, điều kiện tự nhiên và nguồn lực đa dạng hơn, có khả năng xây dựng quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội quy mô lớn, thu hút đầu tư mạnh hơn, tổ chức lại không gian sản xuất và dịch vụ một cách hợp lý, bền vững hơn.

Việc tổ chức lại đơn vị hành chính sẽ tạo điều kiện thuận lợi để tái cấu trúc hệ thống cơ quan hành chính các cấp, nâng cao hiệu quả quản trị, chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp. Đây cũng là cơ hội thúc đẩy cải cách thể chế, hoàn thiện mô hình chính quyền địa phương tinh gọn, hiện đại, minh bạch, chuyên nghiệp.

Để quá trình sáp nhập thực sự thành công, đại biểu kiến nghị Quốc hội, Chính phủ và các bộ ngành liên quan sớm hoàn thiện thể chế, pháp luật phù hợp với mô hình địa phương hai cấp; có cơ chế tổ chức bộ máy đặc thù cho các tỉnh mới trong giai đoạn chuyển tiếp.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân – Đoàn ĐBQH TP.Hồ Chí Minh

Đại biểu Trần Hoàng Ngân cho rằng, để đạt được mục tiêu sắp xếp đề ra cần có thể chế đủ rộng, đủ linh hoạt, phù hợp với quy mô dân số, đặc điểm an ninh quốc phòng của từng địa phương; đồng thời tiến hành phân cấp, phân quyền mạnh mẽ; ưu tiên nguồn lực để các địa phương có điều kiện đầu tư hệ thống hạ tầng đồng bộ.

Đại biểu cũng nhận định, quá trình triển khai sắp xếp đơn vị hành chính sẽ đối diện với không ít khó khăn, thách thức, đòi hỏi sự chỉ đạo sâu sát, sự phối hợp đồng bộ và cơ chế chính sách phù hợp.

Trước hết đó là vấn đề xử lý trụ sở hành chính công dôi dư. Theo báo cáo của Chính phủ, tổng số trụ sở công cấp tỉnh tại 52 tỉnh, thành phố thực hiện sắp xếp là 38.182 trụ sở; trong đó, dự kiến còn 4.226 trụ sở dôi dư. Việc xử lý các trụ sở này cần sớm được quy định rõ ràng về thẩm quyền, phương án sử dụng lại, chuyển đổi công năng hoặc đấu giá, tránh gây lãng phí hoặc bỏ hoang.

Chính phủ sớm ban hành đầy đủ các văn bản hướng dẫn cụ thể về tổ chức bộ máy, quản lý tài sản công, điều chuyển, bố trí nhân sự, xây dựng kế hoạch sắp xếp nhà ở công vụ.

Các ý kiến tại phiên thảo luận cũng đề nghị sớm giải quyết chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động nghỉ việc theo quy định; có chính sách đào tạo lại, hỗ trợ đi lại, ổn định nơi làm việc và sinh hoạt cho cán bộ, công chức, người lao động phải di chuyển nơi làm việc đến trụ sở mới sau sáp nhập.

Thanh Hòa