Chính quyền Mỹ bị kiện liên quan đến giải thể USAID

Đơn kiện được đệ trình lên Tòa án liên bang Washington D.C với bị đơn là Tổng thống Trump, Bộ Ngoại giao và Bộ Tài chính Mỹ. Các nguyên đơn cáo buộc chính quyền Mỹ đã có các hành vi "vi hiến và bất hợp pháp", tạo ra một "cuộc khủng hoảng nhân đạo toàn cầu". Những hành động bị coi là vi hiến bao gồm các sắc lệnh ngày 20-1 của Tổng thống Trump tạm dừng mọi viện trợ nước ngoài của Mỹ và yêu cầu của Bộ Ngoại giao Mỹ dừng các dự án của USAID trên toàn cầu. Các nguyên đơn cho rằng không một hành động nào nêu trên được thực hiện theo sự cho phép của Quốc hội, cơ quan duy nhất có quyền giải thể USAID theo luật liên bang. Vì thế, bên nguyên yêu cầu Tòa án liên bang Washington ra phán quyết khôi phục nguồn tài trợ của USAID, mở lại các văn phòng và chặn các lệnh tiếp theo nhằm vào cơ quan này.

Động thái trên diễn ra chỉ 2 ngày sau khi chính quyền Mỹ thông báo cho tất cả các nhân viên USAID nghỉ việc, đồng thời triệu hồi hàng nghìn nhân viên đang làm việc ở nước ngoài. Theo các nguồn tin ngày 6-2, chính quyền Trump chỉ có kế hoạch giữ lại 294 nhân viên trong số hơn 10.000 nhân viên trên toàn thế giới của USAID, trong đó chỉ 12 người ở văn phòng châu Phi và 8 người ở văn phòng châu Á. Một số nhân viên đã bắt đầu nhận được thông báo chấm dứt hợp đồng.

Hiện cả Nhà Trắng và Bộ Ngoại giao Mỹ chưa bình luận về các thông tin trên. Trước đó, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cho biết chính quyền đang cân nhắc các chương trình sẽ được miễn trừ khỏi lệnh ngừng hoạt động toàn diện, vốn đã đe dọa các nỗ lực trên toàn cầu nhằm ngăn chặn sự lây lan của bệnh tật, ngăn ngừa nạn đói và xóa đói giảm nghèo.

USAID - cơ quan viện trợ nhân đạo chính của Mỹ đã trở thành mục tiêu của chương trình tái cơ cấu chính phủ do tỷ phú Elon Musk, một đồng minh thân cận của Tổng thống Donald Trump, khởi xướng kể từ khi ông nhậm chức hôm 20-1 vừa qua. USAID mới đây đã bị cáo buộc thực hiện "hành vi phá hoại có chủ đích đối với hoạt động giám sát của Quốc hội" trong những năm gần đây, sử dụng ngân sách từ tiền thuế của người dân để tài trợ cho các tổ chức bị cáo buộc tính phí quá cao cho Mỹ và có khả năng chuyển tiền cho khủng bố. Theo báo New York Post, thượng nghị sĩ Joni Ernst đến từ bang Iowa đã liệt kê hàng loạt ví dụ trên mạng xã hội để chứng minh rằng "USAID là một trong những cơ quan lãng phí ngân sách nghiêm trọng nhất ở Washington". Trước đó, Nhà Trắng cũng đã chỉ ra những khoản tiền "lãng phí và lạm dụng" của USAID thời gian qua. Ngoài vấn đề lãng phí ngân sách, USAID còn bị cáo buộc có liên quan đến các hoạt động mờ ám trong việc quản lý tài chính.

T.N