Chính quyền Trump tuyên bố nắm giữ 10% cổ phần Intel trị giá 10 tỷ USD
Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo chính phủ Mỹ đã đạt thỏa thuận mua lại 10% cổ phần của hãng sản xuất chip Intel, trị giá khoảng 10 tỷ USD, trong một bước đi được đánh giá là bất thường đối với một công ty tư nhân.
Trụ sở Tập đoàn Intel ở California, Mỹ. Ảnh: Getty Images/TTXVN
Theo tờ Politico ngày 23/8, phát biểu tại Nhà Trắng, Tổng thống Trump cho biết: “Tôi đã nói rằng sẽ rất tốt nếu nước Mỹ trở thành đối tác của Intel. Ông Lip-Bu Tan - Tổng giám đốc Intel - đã đồng ý, và họ đã chấp thuận thỏa thuận này”.
Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick cũng xác nhận thỏa thuận này trong một thông điệp đăng trên mạng xã hội X, cho biết chính phủ Mỹ hiện nắm giữ 10% cổ phần của Intel, một trong những tập đoàn công nghệ lớn của nước này.
Ngay sau đó, Intel công bố chi tiết kế hoạch, cho biết chính phủ Mỹ sẽ đầu tư 8,9 tỷ USD vào cổ phiếu phổ thông của tập đoàn, sử dụng nguồn vốn từ chương trình CHIPS. Trong số này, 5,7 tỷ USD là khoản hỗ trợ đã được phê duyệt nhưng chưa giải ngân, còn 3,2 tỷ USD được trích từ một chương trình của Bộ Quốc phòng. Intel khẳng định chính phủ chỉ nắm giữ cổ phần mang tính chất đầu tư, không có đại diện trong Hội đồng quản trị và không tham gia vào hoạt động điều hành.
Ông Tan cho biết: “Chúng tôi trân trọng sự tin tưởng mà Tổng thống và chính quyền dành cho Intel, và mong muốn tiếp tục hợp tác để thúc đẩy công nghệ và năng lực sản xuất của Mỹ”.
Thỏa thuận này được đánh giá là thay đổi điều khoản ban đầu của Đạo luật CHIPS và Khoa học năm 2022, theo đó Intel từng được nhận 10,9 tỷ USD hỗ trợ để tăng cường năng lực sản xuất chip tại Mỹ.
Tuy nhiên, quyết định trên cũng vấp phải ý kiến phản đối từ một số nghị sĩ Cộng hòa, cho rằng việc chính phủ trực tiếp nắm giữ cổ phần trong doanh nghiệp không phù hợp với nguyên tắc thị trường tự do. Thượng nghị sĩ Thom Tillis (bang Bắc Carolina) cho rằng dù tỷ lệ cổ phần nhỏ hay lớn, điều này vẫn có thể khiến doanh nghiệp mang dáng dấp của một mô hình bán quốc doanh. Thượng nghị sĩ Rand Paul (bang Kentucky) cũng công khai bày tỏ quan điểm không đồng tình với thỏa thuận.
Intel là doanh nghiệp nhận được mức hỗ trợ lớn nhất từ Đạo luật CHIPS, song trong những năm gần đây gặp nhiều thách thức trong cạnh tranh với các tập đoàn sản xuất chip toàn cầu. Bên cạnh đó, một số nghị sĩ Mỹ nêu vấn đề về mối liên hệ của Tổng giám đốc Lip-Bu Tan với ngành công nghiệp Trung Quốc, qua đó tạo cơ sở để Tổng thống Trump gia tăng sức ép và thúc đẩy các cuộc đàm phán trực tiếp với ông Tan.
Chính quyền Trump thời gian qua cũng áp dụng cách tiếp cận can thiệp mạnh mẽ hơn trong ngành công nghiệp bán dẫn, trong đó có thỏa thuận cho phép các tập đoàn Nvidia và AMD tiếp tục xuất khẩu chip công nghệ cao sang Trung Quốc với điều kiện phải nộp 15% doanh thu cho Washington. Tuy nhiên, cách thức quản lý và triển khai các thỏa thuận kiểu mới này vẫn chưa được làm rõ.
Cùng ngày, một nhóm nghị sĩ đảng Dân chủ đã trình dự luật nhằm giới hạn thẩm quyền của Tổng thống trong việc điều chỉnh chính sách công nghệ cao và an ninh quốc gia nếu không có sự phê chuẩn của Quốc hội. Tuy nhiên, do chưa nhận được sự ủng hộ từ phía Cộng hòa, khả năng dự luật được thông qua vẫn còn hạn chế.
