Lý do Mỹ để mắt đến các tàu phá băng Trung Quốc ở Bắc Cực
Theo tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (Hong Kong, Trung Quốc), việc Bắc Kinh ngày càng quan tâm đến Bắc Cực đã khiến Washington quan ngại. Bên cạnh đó, Mỹ cũng theo dõi sát hành trình của 5 tàu phá băng và tàu nghiên cứu Trung Quốc trước cả khi chúng di chuyển qua Eo biển Bering vào đầu tháng này.
Tàu phá băng Xue Long 2 của Trung Quốc. Ảnh: USGS
Dẫn đầu nhóm tàu Trung Quốc này là Xue Long 2 do nước này tự đóng. Xue Long 2 là một trong những tàu phá băng nghiên cứu vùng cực tiên tiến nhất trên thế giới. Trong 5 năm qua, Xue Long 2 đã thực hiện gần 10 chuyến thám hiểm khoa học đến cả Bắc Cực và Nam Cực.
Trong chuyến thám hiểm lần này, Xue Long 2 có tàu nghiên cứu Shenhai Yihao, tàu phá băng Jidi hộ tống. Bên cạnh đó, còn có tàu phá băng Tansuo Sanhao “tân binh” và tàu “nhiều tuổi nhất” Zhongshan Daxue Jidi.
Theo trang Maritime Optima, các tàu Trung Quốc đã liên tiếp băng qua eo biển Bering từ ngày 5 đến ngày 7/8 và hiện đang hoạt động ở Bắc Băng Dương.
Lực lượng Tuần duyên Mỹ (USGS) đã theo dõi sát sao động thái này. USGS nhận định các tàu Trung Quốc đã đến vị trí chỉ cách bờ biển Alaska 537 km, ngay sát "thềm lục địa mở rộng" mà Mỹ tuyên bố chủ quyền.
Theo USGS, lực lượng này phát hiện tàu Jidi và Zhongshan Daxue Jidi ở Đông Bắc biển Bering vào ngày 5/8 và đã điều máy bay C-130J Hercules để ứng phó. Ngày hôm sau, Mỹ điều động tàu tuần duyên Waesche thực hiện nhiệm vụ tương tự khi tàu Zhongshan Daxue Jidi đang di chuyển về hướng Bắc trên biển Chukchi phía trên Vòng Bắc Cực, sau khi đi qua Eo biển Bering. USGS cho biết đã tiến hành hộ tống và giám sát tầm xa, đồng thời xác nhận rằng họ không áp dụng bất kỳ biện pháp đánh chặn đáng kể nào và đang theo dõi 5 tàu Trung Quốc.
Theo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng, trong những năm gần đây, Bắc Cực trở thành tâm điểm của cạnh tranh chiến lược toàn cầu. Trung Quốc và Nga đã và đang tăng cường hợp tác về Bắc Cực khiến Mỹ lo ngại. Năm 2019, Trung Quốc và Nga đã thành lập một phòng thí nghiệm chung về công nghệ và thiết bị vùng cực tại Đại học Kỹ thuật Cáp Nhĩ Tân ở Trung Quốc. Năm ngoái, lực lượng bảo vệ bờ biển của hai nước đã thực hiện cuộc tuần tra chung đầu tiên ở Bắc Cực.
Ngoài nghiên cứu khoa học, hai nước cũng đang khai thác tiềm năng thương mại của việc phát triển các tuyến vận tải biển Bắc Cực – tuyến ngắn nhất nối liền châu Á - Thái Bình Dương và lục địa Á - Âu.
Vào tháng 7 năm ngoái, Bộ Quốc phòng Mỹ đã cập nhật chiến lược cho khu vực này, cho rằng sự hợp tác của Trung Quốc với Nga ở Bắc Cực “có tác động đến an ninh của Mỹ và các đồng minh cũng như đối tác”. Tổng thống Mỹ Donald Trump coi Bắc Cực là khu vực quan trọng để thúc đẩy lợi ích thương mại và chiến lược của đất nước. Đạo luật To lớn và Đẹp đẽ của Tổng thống Trump còn phân bổ gần 9 tỷ USD cho các tàu phá băng.
