Chính sách tín dụng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế

Doanh nghiệp, cá nhân muốn được tiếp cận vốn ngân hàng.

Doanh nghiệp luôn đau đáu làm sao vay được vốn ngân hàng

Ông Đỗ Hà Nam - Phó Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) kiêm Phó Chủ tịch Hiệp hội Cà phê ca cao Việt Nam, đề nghị ngân hàng cần tạo điều kiện để người dân và doanh nghiệp (DN) tiếp cận được vốn, có khả năng trữ hàng, từ đó chủ động hơn về giá cả hàng hóa. Việc linh hoạt của ngân hàng trong cho vay sẽ thúc đẩy phát triển cho nông dân, DN liên quan đến nông sản.

Ông Nam phân tích, với cà phê, đầu năm 2025, giá dao động ở mức 5.500 USD/tấn, giúp người nông dân thu về lợi nhuận tăng gấp 3-4 lần, mang đến nguồn tài chính lớn. Năm 2024, xuất khẩu cà phê Việt Nam thu về 5,48 tỷ USD. Dự kiến năm nay có thể đạt trên 6 tỷ USD từ mặt hàng nông sản này. Trái ngược, trong ngành lương thực, cụ thể là gạo đang diễn ra thực trạng đau buồn khi đầu ra hạn chế, giá từ khoảng 8.000-9.000 đồng/kg rớt xuống còn 6.000 đồng/kg nhưng không bán nổi.

Theo ông Nam trong khi nông dân trồng cà phê đang có lượng tiền mặt lớn, sẵn sàng trữ hàng, kiểm soát được giá cả thì nông dân trồng lúa nhiều người đang nghèo, không có khả năng trữ gạo nên không thể kiềm chế tình trạng giá rớt.

Lãnh đạo VFA cũng đề xuất cần có chính sách ưu tiên cho người dân và DN uy tín khi cho vay, đặc biệt liên quan đến thế chấp bằng tài sản. Thay vì để người dân vay nóng bên ngoài, ngân hàng cần đẩy mạnh hoạt động cho vay bằng cách chấp nhận việc thế chấp tiền, hàng hóa, hợp đồng…miễn đánh giá được độ uy tín cho các bên vay.

Còn ông Nguyễn Đặng Hiến - Phó Chủ tịch Hiệp hội Lương thực thực phẩm TP Hồ Chí Minh nhấn mạnh, lương thực, thực phẩm là ngành thiết yếu nhưng thực tế các DN trong ngành chủ yếu là DN nhỏ và vừa, thậm chí là DN siêu nhỏ. Khả năng tiếp cận vốn còn có nhiều hạn chế. Các DN luôn đau đáu để làm sao vay được vốn ngân hàng và luôn tìm kiếm vay ở ngân hàng có lãi suất thấp. Mong muốn Ngân hàng Nhà nước và các ngân thương mại quan tâm, chia sẻ khó khăn với các DN ngành lương thực, thực phẩm.

Trong khi đó ông Đỗ Phước Tống - Chủ tịch hội DN Cơ khí - Điện TP Hồ Chí Minh cho biết, ngành cơ khí là ngành thâm dụng vốn, doanh thu không thể đáp ứng được mức đầu tư và yếu thế hơn so với các DN nước ngoài về nhiều mặt. Do vậy muốn cạnh tranh thì phải tìm cách để giảm chi phí vốn thông qua việc tiếp cận các chính sách hỗ trợ của Nhà nước.

Tuy nhiên, các gói cho vay hỗ trợ lãi suất bị gián đoạn suốt một thời gian dài, sau đó được mở lại nhưng các dự án cũ chưa được hỗ trợ. Trong khi tham gia các chương trình kích cầu lại đưa ra yêu cầu chỉ vay với Công ty Đầu tư tài chính Nhà nước TP Hồ Chí Minh (HFIC) nhưng vấn đề thẩm duyệt khó khăn hơn nhiều.

Hiện nay đa số DN chọn giải pháp vay ngân hàng nhưng chủ yếu vay ngắn hạn (để hưởng lãi suất thấp) nhưng sau đó lại dùng vốn ngắn hạn để đầu tư trung dài hạn. Đó là vòng luẩn quẩn khiến ngành cơ khí chế tạo gặp khó khăn và là rào cản lớn nhất trong việc phát triển của ngành. Ông Tống đề nghị cơ quan quản lý có biện pháp tháo gỡ để các DN yên tâm đầu tư phát triển.

Đáp ứng nhu cầu vốn cho doanh nghiệp

Năm 2025, lần đầu tiên, Chính phủ ban hành riêng một nghị quyết về mục tiêu tăng trưởng của các ngành, lĩnh vực và địa phương để bảo đảm mục tiêu tăng trưởng cả nước 8% trở lên. Chính phủ cũng đã tổ chức nhiều cuộc họp, họp bàn để đưa ra định hướng giúp DN tiếp cận các nguồn lực, trong đó có nguồn lực đến từ nguồn vốn tín dụng ngân hàng.

Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú cho biết, NHNN đặt mục tiêu tăng tín dụng cả năm 2025 lên 16%, tương đương với khoảng 2,5 triệu tỷ đồng sẽ được bơm ra thị trường. Nếu Chính phủ đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế 10%, tín dụng sẽ tăng 20%, tương ứng với hơn 3-3,2 triệu tỷ đồng.

Ông Tú cũng cho rằng, phương thức huy động và sử dụng vốn tín dụng không phải là yếu tố, là phương thức duy nhất để thúc đẩy tăng trưởng nền kinh tế. Hiện nay có nhiều phương thức hiện đại hơn thay vì chỉ gửi tiết kiệm, như đầu tư chứng khoán, vào sản xuất kinh doanh… Với nhu cầu thêm 2,5 triệu tỉ đồng cho vay ra nền kinh tế, NHNN sẽ có nhiều giải pháp để đáp ứng nhu cầu vốn của các DN.

PGS.TS Trần Hùng Sơn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển công nghệ ngân hàng (Trường đại học Kinh tế - Luật) cho rằng, chính sách tín dụng trong giai đoạn tới cần hướng vào các ngành dịch vụ có tính chất đổi mới sáng tạo như: Công nghệ thông tin - truyền thông, hoạt động chuyên môn, khoa học và công nghệ đầu vào cho lĩnh vực chế biến, tăng năng suất của ngành và của nền kinh tế.

Cùng đó, ông Sơn cũng cho rằng cần cải thiện tiếp cận vốn của các DN, đặc biệt là các DN vừa và nhỏ. Song song với đó, kết hợp động lực tăng trưởng từ tín dụng ngân hàng với chi tiêu công, đặc biệt là chi tiêu công cho an sinh xã hội như y tế, giáo dục, nhà ở… Trong đó, chi tiêu công cho nhà ở có số nhân tài khóa lớn trong việc thúc đẩy tăng trưởng.

Hồ Hương