Chống lãng phí tài sản công sau sắp xếp bộ máy bằng cách nào?

Ngân sách, tài sản công được nhận định là 1 trong 3 lĩnh vực gây lãng phí lớn nhất ở nước ta hiện nay, bên cạnh tài nguyên và nhân lực, nhân tài. Theo báo cáo từ các bộ, ngành và địa phương, đến cuối năm 2024, cả nước có 11.034 cơ sở nhà, đất không sử dụng, sử dụng kém hiệu quả hoặc sử dụng sai mục đích. Trong đó, tại thời điểm kiểm kê, chỉ 3.780 cơ sở đã có quyết định xử lý từ cấp có thẩm quyền.

Ngày 31/12/2024, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đã ký Quyết định số 1719/QĐ-TTg ban hành Chương trình tổng thể của Chính phủ về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2025.

Theo đó, siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong quản lý, sử dụng tài chính, ngân sách; điều hành chi ngân sách nhà nước theo dự toán, bảo đảm chặt chẽ, tiết kiệm, hiệu quả; tăng cường quản lý, sử dụng tài sản công, đảm bảo đúng tiêu chuẩn, định mức, chế độ và phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ, tập trung vào việc sắp xếp, xử lý tài sản, đặc biệt là nhà, đất gắn với việc sắp xếp, tổ chức tinh gọn bộ máy.

Cuộc cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị được kỳ vọng là “liều thuốc mạnh” trị căn bệnh lãng phí. Tuy nhiên, nếu công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí của các địa phương không được chú trọng, thiếu quyết tâm gắn với lộ trình thực hiện tinh gọn tổ chức bộ máy thì nguy cơ phát sinh lãng phí là điều có thể xảy ra.

Ông Phạm Chí Hiếu, Phó Giám đốc Sở Tài chính tỉnh Hà Tĩnh chia sẻ, xử lý, sử dụng hiệu quả tài sản công dôi dư sau hợp nhất là một vấn đề phức tạp, cần có quá trình và giải pháp căn cơ. Đến nay, tỉnh Hà Tĩnh đã thực hiện sắp xếp, tinh gọn hợp nhất nhiều xã, phường và một số sở, ngành theo quy định.

Tiếp tục thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy, hướng tới không tổ chức cấp huyện, tiếp tục sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã; thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp bảo đảm tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả. Điều này đồng nghĩa với việc tài sản công dôi dư sẽ còn tăng lên.

Tuy nhiên, việc giải quyết tài sản công dôi dư sau hợp nhất liên quan đến rất nhiều vấn đề từ quy hoạch quản lý sử dụng đất, thẩm quyền quản lý tài sản, việc xử lý tài sản dôi dư như thế nào! Tiếp tục sử dụng, bán hay đấu giá các tài sản sẽ liên quan đến hàng loạt quy định của luật. Hiện Sở Tài chính đang tham mưu cho UBND tỉnh Hà Tĩnh giải bài toán này một cách căn cơ, có lộ trình để thực hiện hiệu quả, ông Phạm Chí Hiếu cho hay.

Theo ông Bùi Thanh An, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nghệ An, thời gian qua, địa phương đã triển khai, thực hiện quyết liệt quy định của Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí với nhiều chuyển biến tích cực và đạt được những kết quả quan trọng trên các lĩnh vực, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế xã hội địa phương.

Với các công trình trên địa bàn, tỉnh đã tăng cường giám sát và kiểm tra các dự án đầu tư công, đặc biệt là các dự án lớn, các công trình trọng điểm, đồng thời rà soát lại tất cả các dự án đang bị chậm tiến độ hoặc bỏ hoang, quyết tâm xử lý dứt điểm các công trình kém hiệu quả.

Cùng với đó rà soát, đánh giá đúng thực trạng các dự án không đưa đất vào sử dụng, chậm tiến độ sử dụng đất trên phạm vi toàn tỉnh, đề xuất các giải pháp, biện pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc nhằm giải phóng nguồn lực đất đai, đẩy nhanh việc thực hiện các dự án, đưa đất đai vào sử dụng tiết kiệm, hiệu quả, phát huy nguồn lực đất đai. Công khai, minh bạch quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất theo quy định.

Riêng đối với tài sản công là trụ sở, công sở dôi dư sau sáp nhập, UBND tỉnh Nghệ An chỉ đạo xử lý theo nguyên tắc: Các đơn vị, địa phương xây dựng phương án sắp xếp trụ sở trình phê duyệt phương án cùng với phương án sắp xếp đơn vị hành chính. Rà soát, thực hiện điều chỉnh hoặc trình cấp có thẩm quyền điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng các trụ sở theo mục đích sử dụng mới sau sắp xếp để làm cơ sở triển khai thực hiện.

Đối với các trụ sở, công sở không sử dụng mà theo quy hoạch được duyệt phù hợp với mục đích đất ở thì sẽ chuyển giao cho Trung tâm phát triển quỹ đất để tổ chức bán đấu giá theo quy định của pháp luật về đất đai.

Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An Nguyễn Đức Trung trao quyết định cho các cán bộ lãnh đạo Sở ban ngành của Nghệ An sau khi tinh gọn, hợp nhất

Còn các trụ sở, công sở không sử dụng mà theo quy hoạch được duyệt không phù hợp với mục đích đất ở thì UBND tỉnh Nghệ An chỉ đạo Sở Tài chính phối hợp với các đơn vị có liên quan thực hiện rà soát phân loại toàn bộ trình cấp có thẩm quyền giao cho các cơ quan, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp quản lý theo các mục đích quy định tại khoản 1 Điều 1 Nghị định số 108/2024/NĐ-CP, đồng thời thực hiện điều chuyển từ nơi thừa sang nơi thiếu theo quy định của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công.

Thực hiện các Kết luận số 126-KL/TW ngày 14/02/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về một số nội dung, nhiệm vụ tiếp tục sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị năm 2025; Kết luận số 127-KL/TW ngày 28/02/2025 về triển khai nghiên cứu, đề xuất tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, ngày 25/2 và ngày 3/3, UBND tỉnh Nghệ An nhanh chóng có các văn bản chỉ đạo các cơ quan, tổ chức, đơn vị, địa phương thực hiện rà soát, tạm dừng việc triển khai thực hiện các công trình, dự án đầu tư mới, sửa chữa, cải tạo, nâng cấp trụ sở làm việc của các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi quản lý các đơn vị hành chính cấp huyện, bảo đảm thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.