Chống tội phạm công nghệ cao phải trên tinh thần 'người trước, súng sau'

Theo Báo Chính phủ, tại cuộc đối thoại giữa Thủ tướng Phạm Minh Chính và thanh niên Việt Nam chiều 24/3, TS Lê Kim Hùng, Trưởng Bộ môn Truyền thông, Khoa Mạng máy tính và Truyền thông (Trường Đại học Công nghệ thông tin, Đại học Quốc gia TP.HCM) cho rằng với sự phát triển vượt bậc của khoa học công nghệ và chuyển đổi số, tình hình tội phạm và công tác phòng, chống tội phạm đã có rất nhiều thay đổi.

TS Hùng đặt vấn đề là những định hướng giải pháp lớn để thúc đẩy việc chuyển hướng công tác phòng, chống tội phạm từ thủ công truyền thống sang hiện đại, ứng dụng khoa học công nghệ.

Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Công an. (Ảnh: VGP)

Trả lời vấn đề này, Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Công an nhận định tội phạm sử dụng công nghệ cao ngày gia tăng, phức tạp với nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi, nguy hiểm trong hoạt động phạm tội của mình, quy mô trên cả nước, xuyên biên giới.

"Do vậy, tội phạm mang tính ẩn danh cao, có tổ chức mà như không có tổ chức, đứng chân ở địa bàn nước ngoài nhưng lại tổ chức các hành vi phạm tội vào trong nước. Đáng lo ngại nhất là hành vi tấn công mạng, lừa đảo trực tuyến, liên quan đến trí tuệ nhân tạo, liên quan đến công nghệ AI, công nghệ mới và đặc biệt là tội phạm tài chính qua mạng. Đây là một vấn đề, thách thức rất lớn đối với công tác phòng, chống tội phạm", Bộ trưởng nêu thực tế.

Trước diễn biến tình hình tội phạm, Bộ Công an nhanh chóng chuyển từ truyền thống sang hiện đại và ứng dụng khoa học công nghệ để đấu tranh.

Trước tiên là hiện đại hóa lực lượng phòng, chống tội phạm mà đầu tiên là hiện đại về con người trên tinh thần "người trước, súng sau". Nguồn lực của đất nước còn hạn chế, tội phạm luôn sử dụng những hoạt động mang tính ẩn danh cao, sử dụng công nghệ. Đầu tiên phải hiện đại con người, mục tiêu là hiện đại tư duy đấu tranh phòng, chống tội phạm.

Định hướng thứ hai là phải nhận diện được tội phạm công nghệ thì mới chủ động được trong công tác đấu tranh, phòng, chống tội phạm, đặc biệt là các phương thức, thủ đoạn mới, để có giải phóng phòng ngừa, đấu tranh kịp thời, hiệu quả.

"Chúng tôi có phương châm không được đi sau tội phạm. Do vậy tất cả phải chủ động nhận diện, chủ động trước và không đi sau tội phạm. Đồng thời, công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức về các phương thức, thủ đoạn của tội phạm để tự bảo vệ mình, tự phòng ngừa và tham gia có hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm", Bộ trưởng Công an nói.

Ông Lương Tam Quang cho rằng công tác tuyên truyền rất quan trọng. Nếu như mỗi đoàn viên thanh niên làm tốt công tác tuyên truyền cho những người thân, cộng đồng của mình ý thức, cảnh giác trước những thủ đoạn này thì rất hiệu quả.

Định hướng thứ ba được Bộ trưởng nhắc đến là lực lượng công an ứng dụng mạnh mẽ khoa học công nghệ trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm. Theo đó, Bộ Công an xây dựng những phầm mềm, ứng dụng trong điều tra xử lý tội phạm và tố giác tội phạm.

"Bây giờ tố giác tội phạm có thể sử dụng trên ứng dụng VNeID trong Đề án 06 của Bộ Công an để chúng tôi tiếp nhận tất cả các tin báo tố giác tội phạm. Đồng thời chúng tôi khai thác thành tựu của chuyển đổi số quốc gia để phục vụ công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm như làm sạch dữ liệu thuê bao di động, không có sim rác, làm sạch các tài khoản ngân hàng, đồng thời đẩy mạnh dịch vụ công trực tuyến, thanh toán không dùng tiền mặt", Bộ trưởng Lương Tam Quang nói.

Giải pháp thứ tư là tăng cường hợp tác quốc tế để phòng chống tội phạm công nghệ cao "không có khoảng cách" trong cơ chế ASEANPOL, INTERPOL. Cùng với hợp tác quốc tế, trao đổi thông tin, xác minh, điều tra chung, truy nã tội phạm và thu hồi tài sản.

Giải pháp thứ năm là hoàn thiện khung khổ pháp lý hữu hiệu cho đấu tranh phòng, chống tội phạm công nghệ cao để xử lý hiệu quả sự điều chỉnh phương thức thủ đoạn mới của tội phạm.

"Chúng tôi sẽ chủ trì và được Thủ tướng giao hoàn thiện khung khổ pháp lý này, mong các bạn trẻ thanh niên đóng góp để chúng ta hoàn thiện khung khổ pháp lý phòng chống hiệu quả tội phạm công nghệ", Bộ trưởng Công an nói thêm.

Anh Văn