Chủ động ứng phó thiên tai trên biển

Ngư dân cần cập nhật thông tin về thời tiết thường xuyên và liên tục, cũng như tuân thủ các quy tắc an toàn trên biển. (Ảnh chụp tại xã Khánh Bình Tây, huyện Trần Văn Thời, tháng 3/2024).

- Thưa ông, ông có thể đánh giá về tình hình thiên tai trên biển thời gian qua cũng như dự báo những diễn biến trong thời gian tới?

Ông Phan Hoàng Vũ: Thời gian qua, thiên tai trên vùng biển Cà Mau diễn biến phức tạp. Từ đầu mùa mưa bão đến nay, trên biển Ðông xuất hiện 4 cơn bão và 1 áp thấp nhiệt đới (ATNÐ), trong đó có 3 cơn bão (số 2, 3, 4) và 1 ATNÐ ảnh hưởng đến các tỉnh miền Bắc và miền Trung. Bão và ATNÐ kết hợp với dải hội tụ nhiệt đới có trục vắt ngang qua khu vực Bắc Bộ - Trung Bộ đã kéo gió mùa Tây Nam hoạt động mạnh, gây ra thời tiết xấu ở trên biển và đất liền tỉnh Cà Mau.

Trong tháng 9, hoàn lưu cơn bão số 3 và số 4 gây gió mạnh cấp 6, cấp 7, giật cấp 8 và sóng cao từ 1,5-3 m kéo dài nhiều ngày, gây nguy hiểm cho các hoạt động trên biển. Từ đầu năm đến nay, trên biển xảy ra 32 vụ việc, làm chìm 11 phương tiện, chết 20 thuyền viên, mất tích 6 thuyền viên, trôi dạt 43 thuyền viên, ước thiệt hại về tài sản khoảng 2.500 triệu đồng.

Theo dự báo của ngành khí tượng, từ nay đến cuối năm còn khả năng xuất hiện từ 4-5 cơn bão, ATNÐ hoạt động trên biển Ðông, trong đó có từ 2-3 cơn ảnh hưởng đến đất liền nước ta, tập trung nhiều từ khu vực Trung Bộ trở vào phía Nam. Mặc dù xác suất bão, ATNÐ đổ bộ vào Cà Mau là rất thấp, tuy nhiên, dưới tác động của BÐKH, xu thế thời tiết ngày càng diễn biến phức tạp, không theo quy luật, đặc biệt từ nay đến cuối năm 2024 là thời kỳ gió mùa Ðông Bắc hoạt động, đẩy các cơn bão, ATNÐ di chuyển về phía Nam, gây ra thời tiết xấu và gió mạnh trên biển, đặc biệt là vùng biển Ðông tỉnh Cà Mau. Ngoài ra, cũng theo dự báo, hiện tượng ENSO có khả năng chuyển qua pha lạnh La Nina trong các tháng cuối năm 2024, do vậy sẽ xuất hiện nhiều đợt gió mùa Ðông Bắc có cường độ mạnh di chuyển sâu xuống vùng biển phía Nam gây ra sóng lớn, gió mạnh trên biển, ảnh hưởng đến hoạt động đánh bắt thủy sản, gây sạt lở bờ sông, bờ biển...

Trước tình hình trên, Ban Chỉ huy PCTT,TKCN&PTDS tỉnh chỉ đạo các cơ quan chức năng thường xuyên theo dõi tình hình thời tiết thông qua các bản tin dự báo, cảnh báo của cơ quan khí tượng để chủ động phòng, chống và ứng phó... Ngoài ra, tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền về PCTT đến toàn thể người dân, nhất là người dân khai thác hải sản trên biển, chủ động phòng, tránh... nhằm giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản.

Ban Chỉ huy PCTT,TKCN&PTDS tỉnh Cà Mau đang chủ động nhiều phương án để ứng phó thời tiết. Ảnh chụp ở biển gần đảo Hòn Chuối vào tháng 4/2024.

- Công tác PCTT và TKCN trên biển còn gặp những khó khăn gì, thưa ông?

Ông Phan Hoàng Vũ: Hiện nay, thời tiết diễn biến ngày càng phức tạp, khó lường, đặc biệt là sóng to, gió lớn trên biển thường xuyên xảy ra với tần suất ngày một gia tăng, gây thiệt hại về người và tài sản của người dân.

Cụ thể, trên địa bàn tỉnh có nhiều cửa sông thông ra biển không có trạm kiểm soát biên phòng nên việc kiểm tra, kiểm soát phương tiện còn gặp rất nhiều khó khăn, nhất là các phương tiện tự phát, thiếu trang thiết bị an toàn khi hoạt động khai thác hải sản trên biển.

Công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng về PCTT và TKCN trên biển, tổ chức các hoạt động về TKCN trên biển, nhất là an toàn lao động trên biển ở một số đơn vị còn hạn chế; các vụ tai nạn do bất cẩn trong lao động, thuyền viên các tàu cá hoạt động trên biển bị mất tích còn xảy ra nhiều.

Trang thiết bị, phương tiện phục vụ công tác PCTT và TKCN trên biển của các đơn vị còn hạn chế, phương tiện nhỏ, sức chịu sóng thấp, chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ. Công tác phối hợp giữa các ngành chức năng, đặc biệt là công tác quản lý, kiểm soát phương tiện tự phát tại các cửa biển không có trạm kiểm soát còn thiếu chặt chẽ. Một bộ phận ngư dân chưa có ý thức tự giác cao trong chấp hành các quy định về trang thiết bị đảm bảo an toàn cho người, phương tiện khi hoạt động trên biển; chưa chú trọng bảo đảm an toàn trong hoạt động sản xuất; còn chủ quan trong PCTT và TKCN khi hoạt động trên biển. Tình trạng thuyền viên đi trên các tàu cá tự ý nhảy xuống biển để trốn vào bờ, dẫn đến trôi dạt, mất tích, chết trên biển vẫn còn xảy ra thường xuyên.

- Ðể chủ động phòng, chống các diễn biến bất ngờ của thiên tai trên biển, tỉnh đã chủ động triển khai những biện pháp ứng phó nào và công tác cứu nạn, cứu hộ đã và đang được thực hiện ra sao?

Ông Phan Hoàng Vũ: Ðể chủ động phòng chống các diễn biến bất ngờ của thiên tai trên biển, Ban Chỉ huy PCTT,TKCN&PTDS tỉnh đã xây dựng và ban hành phương án ứng phó với các loại hình thiên tai như: bão, ATNÐ, gió mạnh trên biển, bão mạnh, siêu bão, nước dâng... Xây dựng và ban hành kế hoạch phối hợp ứng phó tai nạn tàu thuyền trên biển, qua đó đã phân công nhiệm vụ cụ thể cho các sở, ban, ngành, đơn vị, địa phương có liên quan nhằm chủ động thực hiện các biện pháp ứng phó thiên tai, trong đó có ứng phó với những diễn biến bất ngờ của thiên tai trên biển, nhằm bảo đảm chỉ huy thống nhất, phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng, phương tiện tham gia PCTT, TKCN trên biển, hạn chế thấp nhất thiệt hại về người và tài sản, đồng thời khắc phục hậu quả, ngăn chặn những hệ lụy xấu phát sinh sau khi có tình huống xảy ra. Ðây cũng là cơ sở cho các cơ quan, đơn vị xây dựng và triển khai kế hoạch hành động theo nhiệm vụ được phân công; đề xuất kinh phí đầu tư, xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm phương tiện, trang thiết bị, phát triển nguồn nhân lực, đào tạo kỹ thuật, thực hiện tốt công tác thông tin, tuyên truyền, giáo dục và tổ chức huấn luyện, luyện tập. Ðề cao giải pháp phòng ngừa, phát huy tốt phương châm “4 tại chỗ” trong công tác PCTT, TKCN trên biển. Trong đó, chú trọng việc thường xuyên thông báo cho người dân, đặc biệt là các chủ tàu, thuyền trưởng biết về những dự báo tình hình thiên tai trên biển, để có kế hoạch sản xuất phù hợp, đảm bảo an toàn cho người và phương tiện, lồng bè nuôi trồng thủy sản, tàu thuyền đang hoạt động hoặc neo đậu, nhà ở, công trình ven biển.

Hiện nay, hoạt động tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ trên biển luôn được duy trì thực hiện nghiêm túc để tiếp nhận, xử lý thông tin kịp thời, bảo đảm thông tin thông suốt nhằm hạn chế thấp nhất thiệt hại về người và tài sản. Trong đó, chủ lực là Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, phối hợp với lực lượng hoạt động trên biển thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh, Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4, Kiểm ngư khu vực, Trung tâm Phối hợp tìm kiếm cứu nạn hàng hải Khu vực III, Ðài Thông tin Duyên hải Cà Mau, cùng một số đơn vị có liên quan như: Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, Công an tỉnh, Ðại diện Cảng vụ Hàng hải tại Cà Mau trực thuộc Cảng vụ Hàng hải Kiên Giang, chính quyền địa phương, tàu thuyền của ngư dân, tàu vận tải nơi xảy ra tai nạn, tàu thuyền của các tỉnh bạn, các doanh nghiệp vận tải biển trên địa bàn, tàu thuyền quốc tế... sẵn sàng ứng cứu khi có tình huống xảy ra.

- Xin cảm ơn ông!

Lam Khánh thực hiện