Chủ động ứng phó triều cường, sạt lở

Thiên tai diễn biến phức tạp

Hiện đang là cao điểm mùa mưa bão, cũng là thời điểm

dâng cao nhất theo chu kỳ hằng năm. Mưa kết hợp với triều cường khiến nhiều khu vực có nguy cơ bị ngập úng và sạt lở, sụt lún. Trước tình hình trên, bảo vệ đời sống, sản xuất của người dân là công tác được các cấp, ngành, địa phương đặc biệt quan tâm.

Tân Thuận là một trong những xã ven biển, thường xuyên bị ngập cục bộ và sạt lở đất ven sông, ven biển khi vào con nước triều cường dâng cao, đặc biệt vào những tháng cuối năm, làm ảnh hưởng lớn đến sản xuất và đời sống của người dân cũng như công trình giao thông. Ông Nguyễn Trung Hiếu, Trưởng ấp Thuận Hòa B (xã Tân Thuận), cho biết: “Tình trạng sạt lở trên địa bàn ấp xảy ra thường xuyên, nhất là tại các tuyến kênh lớn như kênh Sáu Ðông và kênh Nước Mặn”.

Cụ thể, mới đây sạt lở tại khu vực kênh Sáu Ðông khiến một đoạn lộ giao thông bị hư hỏng hoàn toàn, ảnh hưởng đến việc đi lại của người dân, nhất là học sinh tại điểm Trường Tiểu học Thuận Hòa và Trường THCS Tân Thuận. “Nếu không được khắc phục kịp thời, những con nước triều dâng cao sắp tới, nguy cơ sạt lở sẽ tiếp tục diễn ra nghiêm trọng hơn”, ông Hiếu chia sẻ thêm.

Là xã ven biển, sạt lở, triều cường thường xuyên ảnh hưởng đến đời sống và sản xuất của người dân xã Tân Thuận. Ông Tiêu Hoàng Minh (ấp Thuận Hòa B, xã Tân Thuận), cho biết: “Gia đình chủ động đắp đường, trồng cây ven bờ sông. Tuy nhiên, trong những ngày qua xảy ra sạt lở hoàn toàn một đoạn lộ giao thông khoảng 1,5 m trước nhà, chia cắt toàn bộ giao thông của tuyến”.

Tại Trường Tiểu học Thuận Hòa, tình trạng ngập úng cục bộ cũng thường xuyên xảy ra khi triều cường kết hợp với mưa. Ông Tiêu Hoàng Khởi, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Thuận Hòa, cho biết: “Do hệ thống thoát nước và sân trường được đầu tư nhiều năm, chưa được nâng cấp, sửa chữa nên khi mưa lớn, kết hợp với triều cường, sân trường thường xuyên bị ngập. Hiện nay, nhà trường phải sử dụng máy bơm, tuy nhiên do công suất máy nhỏ nên tình trạng ngập vẫn xảy ra”.

Là tỉnh ven biển, phải chịu ảnh hưởng của 2 chế độ thủy triều và có khoảng 100 cửa sông ăn thông ra biển nên toàn bộ diện tích đất liền của tỉnh có chế độ truyền triều rất phức tạp. Triều dâng cao, không chỉ gây ngập úng cục bộ nhiều nơi mà kéo theo tình hình sạt lở đất cũng gia tăng.

Ông Nguyễn Thanh Tùng, Chi cục trưởng Chi Cục Thủy lợi, nhận định: “Thường những cơn bão vào cuối năm có xu hướng dịch chuyển về phía Nam. Hiện nay, nước tại các tỉnh trong khu vực đồng bằng sông Cửu Long đang lên cao. Riêng trên địa bàn tỉnh, khu vực trung tâm, vùng Bắc Cà Mau và vùng Quản lộ Phụng Hiệp là những nơi có nguy cơ cao bị ngập lúc triều cường, nhất là triều kết hợp với mưa thì mức độ ngập càng nghiêm trọng hơn”.

Quan tâm bảo vệ đời sống người dân

Con nước triều đầu tháng 10 vừa qua là minh chứng thực tế. Dù chưa phải là con nước triều cao nhất trong năm, nhưng nhiều tuyến đường trên địa bàn tỉnh bị ngập, trong đó có các đoạn trên tuyến Quốc lộ 1 đi qua địa bàn tỉnh. Ðể chủ động bảo vệ sản xuất, công trình công cộng... thời gian qua, tỉnh triển khai nhiều giải pháp, từ công trình cho đến phi công trình nhằm gia tăng khả năng ứng phó với triều cường, sạt lở đất ven sông, ven biển.

Hiện nay, hệ thống thủy lợi của tỉnh được đầu tư khoảng 260 cống và 84 trạm bơm với nhiệm vụ chính là kiểm soát mặn, ngăn triều và tiêu nước. Hệ thống đê bao, bờ bao cũng được đầu tư dài hơn 714 km. Ngoài ra, toàn tỉnh có gần 114 km kè ở cả biển Tây và biển Ðông được xây dựng kiên cố, gần 52 km đê biển Tây được kiên cố hóa, 44,4 km đê biển Ðông kết cấu mặt đê đã được nhựa hóa...

Tuy nhiên, hệ thống này vẫn chưa thể đáp ứng trước diễn biến ngày càng phức tạp của các loại hình thiên tai, trong đó có triều cường, sạt lở đất. Bởi hiện nay, qua thống kê, rà soát trên địa bàn tỉnh, còn hơn 464,7 km bờ sông bị sạt lở và gần 84 km bờ biển đang tiếp tục sạt lở với các mức độ khác nhau.

Ngoài ra, ngập lụt vẫn thuộc diện nguy cơ cao, bởi với đặc điểm địa hình bằng phẳng và thấp, cao trình phổ biến chỉ từ 0,5-1,5 m so với mặt nước biển. Trong khi mực nước triều cường dâng cao từng được ghi nhận có thời điểm khoảng 2,3-2,6 m. Cụ thể, mực nước cao nhất lịch sử theo ghi nhận thực tế tại trạm Cầu Rạch Gốc, trên sông Rạch Gốc đạt 2,30 m (xuất hiện vào ngày 19/11/2024); trạm Gành Hào 2,65 m (xuất hiện vào ngày 18/11/2024)...

Trước tình trạng sạt lở, sụt lún và triều cường dâng cao diễn biến phức tạp, Chi Cục Thủy lợi khuyến cáo, chính quyền địa phương các cấp chủ động kêu gọi bà con nông dân bảo vệ sản xuất bằng việc gia cố, tôn tạo bờ bao, bơm tát khi có điều kiện, xây dựng những trạm bơm dã chiến, kết hợp với hệ thống thủy lợi hiện có để cùng điều tiết nước khi có triều cường dâng cao, bảo vệ sản xuất.

Năm 2025, theo dự báo của cơ quan chuyên môn, triều cường có xu hướng xuất hiện nhiều đợt cao bất thường vào khoảng từ cuối tháng 8, tháng 9 và tháng 10 âm lịch. Nguy cơ ảnh hưởng lớn đến sản xuất nông nghiệp và đời sống người dân. Ðể

hiệu quả tác động của thiên tai, chính quyền các cấp đang triển khai nhiều giải pháp như: xây dựng các công trình phòng chống thiên tai, tăng cường tuyên truyền, cảnh báo về triều cường... giúp người dân chủ động, ứng phó kịp thời, hiệu quả.

Nguyễn Phú - Chí Diện