Luật sư Đường Nam Khánh: Khung hình phạt cao nhất cho Ngân 98 có thể lên tới tù chung thân
Trao đổi về vụ việc DJ Ngân 98 bị Cơ quan Công an TP.HCM khởi tố và bắt tạm giam, Luật sư Đường Nam Khánh (Đoàn Luật sư Hà Nội) cho biết, bị can đang bị điều tra về tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm theo quy định tại Điều 193 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2025).
Mức án dành cho Ngân 98
Theo luật sư, khung hình phạt cao nhất cho tội danh này có thể lên tới từ 15–20 năm tù, thậm chí tù chung thân, tùy thuộc vào quy mô sản xuất, mức thu lợi bất chính và hậu quả đối với người tiêu dùng:
“Để xác định mức án cụ thể, cần xem xét rõ vai trò của bị can trong toàn bộ quá trình sản xuất và kinh doanh. Nếu Ngân 98 chỉ là người được thuê đứng tên hoặc làm gương mặt đại diện quảng bá sản phẩm, không trực tiếp điều hành hay hoạch định kế hoạch sản xuất – kinh doanh, thì mức án có thể sẽ nhẹ hơn.

Luật sư Đường Nam Khánh (Đoàn Luật sư Hà Nội).
Ngược lại, nếu là người khởi xướng, điều phối hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng giả, hoặc trực tiếp hưởng lợi lớn từ việc này, thì khung hình phạt sẽ nghiêm khắc hơn”, Luật sư phân tích.
Bên cạnh vai trò, cơ quan điều tra cũng sẽ đánh giá quy mô vi phạm: số lượng sản phẩm bán ra, thời gian hoạt động, tổng giá trị hàng giả, mức thu lợi bất chính, cũng như mức độ gây hại của sản phẩm đối với sức khỏe người tiêu dùng. Những yếu tố này đều ảnh hưởng trực tiếp đến khung hình phạt mà bị can phải đối mặt.
Về tình tiết giảm nhẹ, Luật sư Khánh cho rằng ngoài các quy định chung tại Điều 51 Bộ luật Hình sự, cần chú ý đến ý thức chủ quan và mức độ nhận thức của bị can:
“Nếu bị can không nhận thức được hết tính nguy hiểm của hành vi hoặc không tham gia trực tiếp vào quy trình sản xuất, chỉ đóng vai trò quảng bá, thì có thể được xem xét giảm nhẹ một phần trách nhiệm hình sự”, ông nói.
Theo luật sư, mức thu lợi bất chính cũng là căn cứ quan trọng. Nếu trong một đường dây vi phạm có tổng lợi nhuận phi pháp hàng chục tỷ đồng nhưng cá nhân chỉ hưởng một phần nhỏ, cơ quan tiến hành tố tụng sẽ cân nhắc để đảm bảo tính công bằng khi lượng hình.
Bài học cho doanh nghiệp và người kinh doanh online
Đề cập đến trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức trong lĩnh vực sản xuất – kinh doanh thực phẩm chức năng, mỹ phẩm và hàng tiêu dùng, Luật sư Đường Nam Khánh cho rằng cần có sự phân định rõ giữa doanh nghiệp sản xuất và doanh nghiệp kinh doanh, bởi mỗi bên sẽ có những lưu ý pháp lý khác nhau.
“Nếu là doanh nghiệp kinh doanh, cần kiểm tra rõ nguồn gốc hàng hóa: nhập từ đâu, có giấy phép lưu hành, xuất xứ hợp pháp hay không. Phải xác minh đơn vị cung cấp có được cơ quan có thẩm quyền cấp phép hay không, và các giấy phép đó có thật, còn hiệu lực hay chỉ là giấy tờ giả.
Với doanh nghiệp sản xuất, cần đặc biệt chú ý đến nguồn nguyên liệu đầu vào, quy trình gia công và điều kiện của cơ sở sản xuất. Cơ sở phải đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm và các quy định trong lĩnh vực y tế, sản xuất thuốc, thực phẩm chức năng – nếu không sẽ vi phạm pháp luật”, ông nhấn mạnh.

Ngân 98 tại cơ quan Công an. (Ảnh: C.A)
Theo Luật sư, bài học lớn nhất từ vụ việc này là lời cảnh tỉnh cho các bạn trẻ, KOL và người kinh doanh online:
“Ngân 98 không phải là trường hợp đầu tiên. Trước đây đã có nhiều KOL quảng bá sai sự thật cho các sản phẩm không rõ nguồn gốc và phải chịu trách nhiệm hình sự. Do đó, bất kỳ ai nhận lời quảng bá hay bán hàng cần ý thức rõ mình đang quảng bá cho sản phẩm gì, hậu quả có thể gây ra cho người tiêu dùng.
Hãy yêu cầu bên mời hợp tác cung cấp các giấy tờ pháp lý chứng minh sản phẩm đủ điều kiện lưu hành, trước khi đồng ý đăng tải hoặc tham gia bán hàng. Chỉ cần thiếu bước kiểm chứng đó, người quảng bá có thể trở thành đồng phạm mà không hề hay biết”, luật sư cảnh báo.