Chủ nhân Nobel Văn chương 2013 qua đời ở tuổi 92

Alice Munro tại Victoria, Canada năm 2013. Ảnh: Chad Hipolito/The Canadian Press.

Alice Munro sinh năm 1931 tại Wingham Ontario, Canada. Sau khi tốt nghiệp đại học, bà cùng chồng từng điều hành một hiệu sách nhỏ mang tên Munro’s Books. Tập truyện ngắn đầu tay của bà, Dance of the Happy Shades xuất bản năm 1968 đã giành giải thưởng danh giá của Canada Governor's General's Award.

Trong suốt sự nghiệp văn chương, Alice Munro được biết đến với nhiều truyện ngắn xuất sắc. Với gia tài 14 tuyển truyện ngắn đồ sộ, bà thường được xếp hạng cùng các nhà văn nổi tiếng như Anton Chekhov, John Cheever ở thể loại này.

Alice Munro là nhà văn Canada đầu tiên được trao Nobel Văn chương vào năm 2013 và cũng là người đầu tiên được nêu đích danh với thể loại truyện ngắn, "bậc thầy truyện ngắn đương đại", theo Viện Hàn lâm Thụy Điển.

Bên cạnh Nobel, Munro còn được trao nhiều giải thưởng văn học cao quý khác như Trillium Book Award trong ba năm 1991, 1999 và 2013; Booker Quốc tế năm 2009; Huân chương Văn học của Câu lạc bộ Nghệ thuật quốc gia Mỹ… Năm 2015, nhân dịp Munro được trao Nobel Văn chương, bưu điện Canada đã phát hành bộ tem đặc biệt ra mắt vào đúng dịp sinh nhật của bà.

Các tác phẩm của bà được coi là viên ngọc quý của Canada, truyền cảm hứng cho nhiều nhà văn Canada nói riêng và trên thế giới nói chung. Nhà văn đồng hương Magaret Atwood đã gọi Munro là "người tiên phong cho phụ nữ, cho tất cả người Canada".

Các tác phẩm của Alice Munro được xuất bản tại Việt Nam.

Độc giả Việt Nam từng được thưởng thức các truyện ngắn của Alice Munro qua các tác phẩm Trốn chạy (NXB Văn học, 2012), Cuộc đời yêu dấu (NXB Trẻ, 2015) và Ghét, thân, thương, yêu, cưới (NXB Văn học, 2016).

Trong đó, Cuộc đời yêu dấu là tập truyện cuối cùng của bà, ra mắt chỉ ít lâu trước khi được trao Nobel Văn chương 2013. Sau buổi nhận giải, Munro đã trả lời phỏng vấn rằng, “Tôi nghĩ cuộc đời của bất cứ ai đều có thể thú vị.”

Trước khi qua đời ở tuổi 92, được biết Alice Munro đã chịu đựng căn bệnh mất trí nhớ ít nhất 12 năm.

Thiên Ái