Chủ tịch nước Lương Cường thăm Chile: Tiếp nối tình hữu nghị truyền thống, đưa hợp tác lên cấp độ cao hơn

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn tiếp Bộ trưởng Ngoại giao Cộng hòa Chile Alberto Van Klaveren thăm chính thức Việt Nam từ ngày 25-27/8/2024. (Ảnh: Hải Minh)

Xin Đại sứ cho biết ý nghĩa và những nội dung trọng tâm trong chuyến thăm Chile lần này của Chủ tịch nước Lương Cường?

Dẫu vạn dặm xa xôi, song các thế hệ lãnh đạo, người dân Việt Nam và Chile vẫn luôn dành cho nhau những tình cảm đặc biệt, chân thành. Chính dòng chảy tinh thần chung đó đã góp phần vào sự phát triển của quan hệ song phương Việt Nam-Chile trong nhiều năm qua.

Trên cơ sở đó, chuyến thăm của Chủ tịch nước Lương Cường tới Chile từ 9-12/11 tới không chỉ có ý nghĩa thiết thực đối với quan hệ toàn diện Việt Nam-Chile, mà còn là sự tiếp nối, khẳng định và củng cố tình cảm hữu nghị truyền thống giữa hai nước.

Về thời điểm và ý nghĩa, đây là chuyến thăm đầu tiên của một Chủ tịch nước Việt Nam tới Chile sau 15 năm, và trong năm nay hai nước kỷ niệm 55 năm cuộc gặp giữa Chủ tịch Hồ Chí Minh với Chủ tịch Thượng viện, và sau đó là Tổng thống Chile Salvador Allende, thăm Việt Nam năm 1969 .

Về hợp tác song phương, chuyến thăm được kỳ vọng sẽ giúp mở rộng và làm sâu sắc hơn nữa hợp tác Việt Nam-Chile trên nhiều lĩnh vực, trong đó có những lĩnh vực mấu chốt mà cả hai bên cùng quan tâm như hợp tác kinh tế, thương mại, quốc phòng, văn hóa… Qua đó, chuyến thăm Chile lần này của Chủ tịch nước Lương Cường sẽ đưa quan hệ hai nước lên một cấp độ hợp tác cao hơn.

Xin Đại sứ đánh giá những thành quả sau 10 năm hai nước thực hiện Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Chile (VCFTA)? Đại sứ kỳ vọng như thế nào về những đột phá mới trong quan hệ kinh tế hai nước trong khuôn khổ VCFTA hay Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP)?

Việc VCFTA đi vào hiệu lực cách đây tròn 10 năm đã tạo động lực mạnh mẽ cho quan hệ thương mại Việt Nam-Chile, giúp kim ngạch thương mại tăng liên tục trong những năm kế tiếp. Đà tăng trưởng tiếp tục được duy trì trong 9 tháng đầu năm 2024, khi tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hai chiều đạt gần 1,3 tỉ USD, tăng hơn 5% so với cùng kỳ 2023.

CPTPP mới chỉ có hiệu lực với Chile vào tháng 7/2023, song cũng đã nhận được sự ủng hộ đông đảo của cả chính phủ lẫn giới doanh nghiệp Chile, tạo cơ sở và môi trường thuận lợi để thu hút các nhà đầu tư nước ngoài vào Chile.

Trong khuôn khổ VCFTA và CPTPP, quan hệ thương mại giữa hai nước còn nhiều tiềm năng để phát triển mạnh mẽ hơn nữa. Ngoài việc tăng cường kim ngạch thương mại hai chiều, vẫn còn nhiều hình thức để khai thác hơn nữa tiềm năng của thị trường hai bên như: giảm thuế quan; thu hút đầu tư; đa dạng hóa nguồn cung nguyên vật liệu phục vụ các ngành sản xuất trong nước; mở cửa hơn nữa thị trường hai bên, đặc biệt đối với các mặt hàng xuất khẩu thế mạnh của mỗi nước...

VCFTA và CPTPP đã, đang và sẽ tiếp tục là nền tảng vững chắc để tăng cường quan hệ thương mại – đầu tư giữa Việt Nam và Chile nói riêng và của mỗi nước với khu vực phía bạn nói chung.

Đoàn công tác chuẩn bị cho chuyến thăm của Chủ tịch nước. (Ảnh: Đại sứ quán Việt Nam tại Chile)

Đại sứ đánh giá như thế nào về vị thế của Việt Nam trong chính sách của Chile với ASEAN và khu vực Đông Á - Thái Bình Dương, điều này tạo lợi thế như thế nào trong việc thúc đẩy quan hệ hai nước?

Trước hết, có thể khẳng định ASEAN và khu vực Đông Á – Thái Bình Dương dù cách xa Chile về địa lý, xong lại là đối tác được Chile đặc biệt quan tâm. Kể từ khi thiết lập quan hệ Đối tác phát triển ASEAN-Chile vào tháng 6/2019 tới nay, kim ngạch thương mại giữa Chile và các nước ASEAN liên tục phát triển, tăng trung bình 5,3% mỗi năm.

Trong bối cảnh đó Việt Nam tiếp tục giữ vị trí quan trọng trong chính sách đối ngoại của Chile đối với ASEAN và khu vực Đông Á-Thái Bình Dương. Với vai trò là một thành viên chủ chốt của ASEAN và là đối tác gần gũi, tin cậy tại khu vực, Chile coi Việt Nam là “cầu nối” vững chắc để giúp phía bạn hướng tới và mở rộng quan hệ thương mại với các nước Châu Á - Thái Bình Dương, qua đó tiếp cận các thị trường tiềm năng khác trong khu vực.

Bên cạnh đó, sự tham gia tích cực của Việt Nam đối với các cơ chế khu vực cũng tạo động lực để Chile đẩy mạnh việc tìm kiếm cơ hội hợp tác, gia nhập các cơ chế khu vực có sự tham gia của ta, trong đó điển hình là việc Chile đang nỗ lực hoàn tất các thủ tục nhằm gia nhập Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP).

Nhận nhiệm vụ công tác mới tại đất nước bạn bè bên kia bờ Thái Bình Dương, xin Đại sứ chia sẻ những ưu tiên trong nhiệm kỳ công tác của mình?

Khi bắt đầu nhiệm vụ mới, mỗi Đại sứ đều đặt mục tiêu tiếp tục phát huy những thành quả mà những người tiền nhiệm để lại. Đối với tôi, đó là việc duy trì, mở rộng, phát triển quan hệ tốt đẹp giữa Đại sứ quán Việt Nam tại Chile với các đối tác trong Chính phủ Chile, cũng như các Ban, bộ, ngành, các tổ chức, cơ quan, địa phương cũng như với giới tư nhân của phía bạn.

Không những vậy, tôi rất quan tâm và mong muốn tiếp tục gìn giữ quan hệ tốt đẹp giữa Đại sứ quán với những cá nhân đã có vai trò và đóng góp lớn lao đối với quan hệ Việt Nam-Chile như cựu Tổng thống Michelle Bachelet, Chủ tịch Viện Văn hóa hữu nghị Chile-Việt Nam Patricia Abarzúa và nhiều đối tác nổi bật khác.

Ngoài ra, tôi cũng đặt ra một số ưu tiên trong nhiệm kỳ tới. Trước hết, việc mở Văn phòng Tùy viên quốc phòng Việt Nam tại Chile trong năm 2024 là một bước tiến quan trọng trong hợp tác quốc phòng Việt Nam-Chile. Tôi cho rằng đây là một lĩnh vực tiềm năng, có nhiều dư địa để cả hai bên cùng khai thác và sẽ góp phần mạnh mẽ vào sự phát triển của quan hệ song phương Việt Nam-Chile nói chung.

Bên cạnh đó, tôi cũng mong muốn thúc đẩy tổ chức thường xuyên và có hiệu quả các cơ chế hợp tác song phương như Tham khảo chính trị, Hội đồng thương mại tự do… vốn phần nào bị chững lại do tác động của đại dịch Covid-19. Về đa phương, tôi sẽ nỗ lực duy trì sự phối hợp nhịp nhàng giữa hai bên trong khuôn khổ các cơ chế đa phương như ASEAN, Liên hợp quốc, UNESCO… đồng thời cân nhắc, tìm kiếm cơ hội tham gia ở hình thức, mức độ phù hợp các sáng kiến do phía Chile làm thành viên như Liên minh Thái Bình Dương (PA)…

Nguyên Tổng thống Chile Michelle Bachelet Jeria với các đại biểu tham dự Lễ kỷ niệm 52 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam-Chile nhân chuyến thăm Việt Nam tháng 3/2023. (Nguồn: TTXVN)

Nhiệm vụ ngoại giao phục vụ phát triển sẽ được tiếp tục thúc đẩy theo hướng tiếp cận nào để trở thành cầu nối cho doanh nghiệp và người dân hai nửa bán cầu, thưa Đại sứ?

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế vẫn là yếu tố then chốt đối với sự phát triển quốc gia, công tác ngoại giao phục vụ phát triển tiếp tục đóng vai trò quan trọng. Để thực hiện tốt nhiệm vụ này, việc đẩy mạnh kết nối doanh nghiệp và người dân giữa Việt Nam và Chile, cũng như giữa mỗi nước với hai khu vực Đông Nam Á và Mỹ Latinh là rất cần thiết.

Đại sứ quán cần đóng vai trò cầu nối, thực thi các hoạt động nhằm thúc đẩy hoạt động xúc tiến thương mại và đầu tư, tập trung vào các lĩnh vực mà cả hai nước có thế mạnh và có nhu cầu bổ sung cho nhau như nông nghiệp, chế biến thực phẩm… cũng như những lĩnh vực mới, giàu tiềm năng như năng lượng tái tạo, công nghệ khai khoáng, công nghệ thông tin...

Đồng thời, phía ta cần tiếp tục đẩy mạnh hợp tác với các đối tác chính phủ và phi chính phủ của Chile để chia sẻ kinh nghiệm, kiến thức trong các lĩnh vực quản lý, phát triển bền vững và đổi mới sáng tạo, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng doanh nghiệp và người dân hai nước tăng cường giao lưu, tương tác, qua đó góp phần thúc đẩy quan hệ song phương.

Xin trân trọng cảm ơn Đại sứ!

Hà Phương