Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc dự Hội thảo khoa học 'Chiến thắng Đồn Nhất - Hải Vân Quan'

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đến dự hội thảo

Cùng dự có các đồng chí: Nguyễn Hòa Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao; Thượng tướng Lê Huy Vịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; Trung tướng Thái Đại Ngọc, Ủy viên Trung ương Đảng, Tư lệnh Quân khu 5; Trung tướng Trịnh Đình Thạch, Chính ủy Quân khu 5; Nguyễn Văn Quảng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội TP Đà Nẵng; Lương Nguyễn Minh Triết, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP Đà Nẵng.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Bí thư Thành ủy TP Đà Nẵng Nguyễn Văn Quảng nhấn mạnh, chiến thắng Đồn Nhất đã đi vào trang sử hào hùng trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của quân và dân khu 5 trên chiến trường Quảng Nam - Đà Nẵng, tiêu biểu cho ý chí quyết chiến, quyết thắng, tinh thần cách mạng tiến công của quân và dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại. Quảng Nam - Đà Nẵng là một trong những chiến trường nóng bỏng của Liên khu 5 trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, nơi giành giật quyết liệt giữa ta và địch để nắm lấy địa bàn chiến lược quan trọng. Chính vì vậy, để hỗ trợ phong trào kháng chiến trên địa bàn, củng cố vùng du kích, phá thế kìm kẹp của địch, Bộ Tư lệnh Liên khu 5 quyết định mở Chiến dịch Hè Thu năm 1952 trên chiến trường Quảng Nam - Đà Nẵng.

Quang cảnh hội thảo

Sau khi giành được những chiến thắng quan trọng, tiêu diệt cứ điểm Xuân Đài, Khu hành chính Phú Kỳ, cứ điểm Vân Ly, Túy Loan, Thượng Phước, Lệ Sơn… Ban Chỉ huy Trung đoàn 803 quyết định tiến công tiêu diệt Đồn Nhất trên đỉnh đèo Hải Vân, một cứ điểm kiên cố có hỏa lực mạnh và đặc biệt khó khăn trong việc tiếp cận. Tuy nhiên, bằng mưu trí sáng tạo, vận dụng linh hoạt các hình thức chiến thuật, sự giúp đỡ của dân và quân địa phương, đặc biệt là sự dũng cảm của cán bộ, chiến sĩ khi tấn công đồn đã dùng thân mình thay thang để đồng đội leo tường đột nhập vào Đồn Nhất. Hướng tấn công từ trên cao làm quân địch bất ngờ, sau 2 giờ chiến đấu dũng cảm, kiên cường, Tiểu đoàn 59 thuộc Trung đoàn 803 đã tiêu diệt hoàn toàn cứ điểm Đồn Nhất.

Chiến thắng Đồn Nhất - Hải Vân Quan đã để lại nhiều kinh nghiệm và bài học quý báu cho lực lượng vũ trang Liên khu 5 trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, cũng như xây dựng lực lượng vũ trang hiện nay.

Bí thư Thành ủy Đà Nẵng nhấn mạnh, hội thảo là dịp để ôn lại truyền thống chiến đấu anh dũng của lực lượng vũ trang Liên khu 5, cũng là dịp tưởng nhớ các cán bộ, chiến sĩ đã chiến đấu, hy sinh trong Chiến dịch Hè Thu 1952 cho thắng lợi của trận tiến công Đồn Nhất và sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Đồng thời cũng là dịp để nhìn lại những bài học quý báu trong hai cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc, cung cấp thêm những luận cứ khoa học, làm rõ hơn vai trò của nghệ thuật chiến tranh nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, lịch sử hào hùng của Tiểu đoàn 59, Trung đoàn chủ lực 803, sự hy sinh và vai trò của các đồng chí lãnh đạo, cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn 59, Trung đoàn 803. Qua đó, góp phần giáo dục tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, ý chí độc lập tự cường và khát vọng hòa bình, củng cố niềm tin và quyết tâm để Đảng bộ, chính quyền, quân và dân TP Đà Nẵng tiếp tục xây dựng thành phố giàu đẹp, an bình, văn minh, hiện đại, xứng đáng với sự hy sinh của các thế hệ đi trước.

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc tham dự hội thảo

Hội thảo có hàng chục tham luận được trình bày, nêu bật những nhân chứng lịch sử, làm rõ thêm về giá trị và ý nghĩa của chiến thắng Đồn Nhất; làm rõ thêm thành tích của các tập thể, cá nhân đóng góp vào thắng lợi của trận đánh để đề nghị các cấp tôn vinh xứng đáng. Từ đó, nhằm giáo dục truyền thống cách mạng cho các tầng lớp nhân dân và thế hệ trẻ hiểu thêm về lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc của quân dân Quảng Nam - Đà Nẵng. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, bồi đắp lòng yêu nước, tự hào dân tộc và truyền thống cách mạng của cha ông cho thế hệ hôm nay và mai sau. Đồng thời, là căn cứ khoa học để có giải pháp trùng tu di tích chiến thắng Đồn Nhất - Hải Vân Quan.

Phát biểu tại hội thảo, Thượng tướng Lê Huy Vịnh nhấn mạnh, những tham luận và ý kiến được trình bày tại hội thảo sẽ góp phần bổ sung những thông tin, tư liệu khẳng định sâu sắc giá trị của chiến công; tôn vinh và tri ân công lao của cán bộ, chiến sĩ đã làm nên chiến thắng; góp phần củng cố niềm tin của nhân dân đối với công cuộc đổi mới đất nước do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo. Đồng thời giáo dục lý tưởng cách mạng, truyền thống yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc; khích lệ các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ noi gương thế hệ ông cha, ra sức học tập, lao động và cống hiến sức lực, trí tuệ để xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu đẹp, văn minh.

Những kinh nghiệm rút ra từ hội thảo cần được vận dụng thiết thực vào thực tiễn hoạt động của các cơ quan, đơn vị, góp phần vào xây dựng quân đội vững mạnh, phát huy vai trò nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, bảo vệ vững chắc Tổ quốc.

Trong báo cáo đề dẫn hội thảo, Thiếu tướng Nguyễn Hoàng Nhiên, Viện trưởng Viện Lịch sử Quân sự nhấn mạnh, hội thảo nhằm khẳng định chủ trương đúng đắn của Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, sự chỉ đạo sáng tạo của Đảng ủy Liên khu 5 và Đảng bộ các cấp trong tổ chức, xây dựng lực lượng bộ đội chủ lực, đáp ứng được yêu cầu cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp; vai trò của bộ đội chủ lực trong củng cố, phát huy thế trận chiến tranh nhân dân, tạo nên sức mạnh tổng hợp góp phần vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Pháp trên địa bàn Liên khu 5. Đặc biệt, hội thảo khẳng định và làm rõ đặc điểm, nét độc đáo của nghệ thuật chỉ đạo, tổ chức và điều hành trận đánh; nhất là phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng, chiến đấu anh dũng, kiên cường, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ của lực lượng Tiểu đoàn 59. Đồng thời luận giải, phân tích tác động, ảnh hưởng của chiến thắng Đồn Nhất - Hải Vân Quan đối với tiến trình cuộc kháng chiến chống Pháp trên địa bàn Đà Nẵng nói riêng, Chiến trường Liên khu 5 nói chung; đúc rút kinh nghiệm vận dụng vào củng cố thế trận quốc phòng toàn dân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam Xã hội chủ nghĩa.

Đồn Nhất vốn là chòi canh trên đèo Hải Vân, được xây dựng từ thời Nhà Nguyễn, có tường bao bọc xung quanh, trong đó có một tháp canh rất cao. Khi trở lại xâm lược nước ta lần thứ 2, thực dân Pháp chiếm giữ khu vực này nhằm bảo vệ đường bộ và đường sắt qua đèo Hải Vân. Năm 1952, ta mở chiến dịch Hè - Thu trên chiến trường Quảng Nam - Đà Nẵng. Trận đánh tiêu diệt Đồi Nhất (tháng 9-1952) của bộ đội địa phương là một thắng lợi quan trọng. Đây được coi là trận công kiên vào công sự vững chắc của địch đầu tiên của ta trên chiến trường Quảng Đà lúc bấy giờ.

QUỐC HÙNG