Chủ tịch Quốc hội lưu ý điểm quan trọng khi chọn lãnh đạo chủ chốt cấp xã
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, vấn đề quan trọng nhất sau sắp xếp bộ máy là lựa chọn lãnh đạo chủ chốt của 3.321 xã mới. Chủ tịch UBND cấp xã mới phải am hiểu về quản lý Nhà nước, có kinh nghiệm.
Lưu ý trên được Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đưa ra tại cuộc họp chiều 5/6 Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025; xem xét, thông qua nguyên tắc các nghị quyết sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã năm 2025.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn góp ý vào đề án. Ảnh: Phạm Thắng.
Tham gia ý kiến, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn ghi nhận thời gian vừa qua, khi Bộ Nội vụ đưa ra tiêu chí phối hợp các bộ, ngành liên quan, địa phương rất quan tâm, chủ động trong việc sắp xếp.
Đồng thời, các địa phương đã tổ chức nhiều phương thức lấy ý kiến của nhân dân từ trực tuyến đến đi trực tiếp từng hộ, gia đình, người dân.
Chủ tịch Quốc hội cũng ghi nhận các cơ quan làm việc rất khẩn trương trên tinh thần "vừa chạy vừa xếp hàng".
Nhấn mạnh Thường vụ Quốc hội chịu trách nhiệm trước Trung ương, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư về việc sáp nhập xã trên cơ sở đề nghị của Chính phủ, Chủ tịch Quốc hội lưu ý trong nghị quyết về sáp nhập xã phải thể hiện rất gọn nhưng phải rõ, đảm bảo tính pháp lý.

Khối lượng lớn tài liệu hồ sơ đề án sắp xếp đơn vị hành chính được trình tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Ảnh: Phạm Thắng.
Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị Bộ Nội vụ, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tiếp tục rà soát tên đơn vị hành chính, các thông số khi nghị quyết ban hành, đảm bảo chính xác, trúng và đúng. Cùng đó, đảm bảo nghị quyết được triển khai theo lộ trình của Ban Chỉ đạo Trung ương và tiếp tục tạo đồng thuận của người dân.
Theo Chủ tịch Quốc hội, vấn đề quan trọng nhất là sắp xếp cán bộ và giải quyết chính sách, chế độ liên quan, lựa chọn bí thư, phó bí thư thường trực, chủ tịch Hội đồng nhân dân, chủ tịch UBND của 3.321 xã mới.
Bộ trưởng Nội vụ bày tỏ xúc động khi thông qua nguyên tắc sắp xếp cấp xã
Đề xuất Quốc hội thông qua Nghị quyết về sáp nhập tỉnh/thành sớm hơn nửa tháng
Trong đó, lãnh đạo Quốc hội đặc biệt nhấn mạnh chủ tịch UBND cấp xã mới phải am hiểu quản lý Nhà nước, có kinh nghiệm; yêu cầu trong văn bản hỏa tốc của Bộ Nội vụ gửi các tỉnh, thành phố liên quan chọn nhân sự cấp xã, phải đặc biệt chú ý nhân sự chủ tịch UBND xã, phường, đặc khu.
Bởi tới đây, nhiệm vụ của chủ tịch UBND xã, phường, đặc khu rất quan trọng, có hơn 1.000 nhiệm vụ ở cấp huyện, tỉnh chuyển về cấp xã bao trùm mọi lĩnh vực, từ phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh, xây dựng hệ thống chính quyền.
"Tôi đặc biệt quan tâm cán bộ chủ chốt cấp xã. Mục tiêu là làm sao xã mạnh, tỉnh mới mạnh, tỉnh mạnh Trung ương mới mạnh", Chủ tịch Quốc hội nói.
Về tài sản sau sáp nhập, Chủ tịch Quốc hội nêu thực tế có thể xuất hiện tình trạng "chỗ cần không có, chỗ có không sử dụng". Do đó, thời gian giải quyết tài sản, trụ sở có khả năng phải kéo dài đến cuối năm, không thể giải quyết trong một, hai tháng.
Với sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, Chủ tịch Quốc hội cho biết, cấp thẩm quyền đã chốt số lượng tỉnh sắp xếp sáp nhập, trung tâm hành chính - chính trị, tên gọi địa phương.
Vấn đề này, Trung ương đã bàn rất kỹ, Thường vụ Quốc hội có trách nhiệm thẩm tra để trình Quốc hội nghị quyết về sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh sao cho tạo sự đồng thuận cao.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi góp ý vào đề án. Ảnh: Phạm Thắng.
Trước đó, tham gia góp ý tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi đề cập vấn đề ổn định tổ chức bộ máy, lựa chọn cán bộ và chuẩn bị tâm thế cho đội ngũ cán bộ để thực hiện nhiệm vụ mới, đặc biệt là ở những tỉnh lớn và xã, phường mới thành lập.
Theo ông, ngoài hàng trăm ngàn cán bộ thôi không tiếp tục công việc, cán bộ còn tiếp tục làm việc cũng có thể gặp khó khăn.
Cho rằng nhiều cán bộ phải đi làm từ Hà Giang đến Tuyên Quang hay từ Phú Yên lên Đắk Lắk, ông đề nghị có giải pháp để ổn định đời sống vật chất tinh thần của cán bộ.
Song song đó, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính nhấn mạnh cần lựa chọn, nâng cao năng lực cán bộ để đáp ứng yêu cầu mới.
"Việc lựa chọn, nâng cao năng lực cán bộ và có giải pháp ổn định đời sống vật chất, tinh thần cho họ là vấn đề rất lớn, cần định hướng rõ ràng trong quá trình tổ chức thực hiện," ông Mãi nêu quan điểm.
Một vấn đề khác được lãnh đạo Ủy ban Kinh tế và Tài chính đặc biệt quan tâm là giải pháp xử lý tài sản công. Ông đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan chức năng nghiên cứu, lập đề án cụ thể vấn đề này, có thể trình Quốc hội xin cơ chế xử lý.
"Cần có đề án rà soát, đánh giá kỹ lưỡng và một cơ chế xử lý phù hợp để đảm bảo hiệu quả, tránh lãng phí," ông Mãi kiến nghị.
Cũng quan tâm việc xử lý 4.226 trụ sở công dôi dư sau sáp nhập, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh đồng tình phải có đề án để xử lý, ưu tiên cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo… được thuê lại tài sản công dôi dư sau sắp xếp như trong Nghị quyết 198 của Quốc hội và Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.
Theo tổng hợp từ các địa phương, sau sáp nhập, tổng biên chế cán bộ, công chức, viên chức theo định mức được giao của các cơ quan, tổ chức, đơn vị cấp tỉnh thuộc 52 tỉnh, thành phố thực hiện sắp xếp là 447.657 người (gồm 2.321 cán bộ, 79.118 công chức, 366.218 viên chức).
Sau sắp xếp, số lượng cán bộ, công chức, viên chức của cấp tỉnh tối đa không vượt quá tổng số cán bộ, công chức, viên chức (số có mặt) của cấp tỉnh trước sắp xếp.
Trong 5 năm, cơ bản thực hiện tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.
Về phương án sắp xếp, bố trí trụ sở, xử lý tài sản công, theo số liệu báo cáo của các địa phương, tổng số trụ sở công cấp tỉnh của 52 tỉnh, thành phố thực hiện sắp xếp là 38.182 trụ sở. Trong đó, 33.956 trụ sở tiếp tục sử dụng, dôi dư 4.226 trụ sở.