Chưa có chủ trương chia tách, sáp nhập đơn vị hành chính trong nhiều năm tới

Điều chỉnh tiêu chuẩn quy mô dân số của thành phố

Chiều 24/12, tiếp tục chương trình phiên họp thứ 52, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua về mặt nguyên tắc đối với hai dự thảo Nghị quyết về tiêu chuẩn đơn vị hành chính và phân loại đô thị.

Theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương, đơn vị hành chính được tổ chức thành 2 cấp với 5 loại hình (tỉnh, thành phố, xã, phường, đặc khu).

Sau sắp xếp đơn vị hành chính, cả nước có 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh (6 TP và 28 tỉnh); 3.321 đơn vị hành chính cấp xã (2.621 xã, 687 phường và 13 đặc khu).

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Đỗ Thanh Bình (Ảnh: Media Quốc hội).

Trình bày tờ trình Nghị quyết về tiêu chuẩn đơn vị hành chính, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Đỗ Thanh Bình cho biết sau sắp xếp, số lượng, quy mô đơn vị cấp tỉnh, cấp xã đã có biến động lớn, dẫn đến các tiêu chuẩn của đơn vị hành chính quy định tại nghị quyết 1211/2016 không còn phù hợp. Do vậy, cần được điều chỉnh cho phù hợp với bối cảnh mới.

Dự thảo gồm 3 chương, 12 điều, trong đó quy định, với đơn vị hành chính nông thôn (tỉnh, xã) tiêu chuẩn về quy mô dân số, diện tích tự nhiên giữ như quy định hiện hành, nhưng bổ sung tiêu chuẩn mới về định hướng phát triển kinh tế - xã hội, để hướng tới nông thôn hiện đại, văn minh và bền vững.

Với thành phố, dự thảo Nghị quyết quy định theo hướng điều chỉnh tiêu chuẩn quy mô dân số từ 1 triệu lên 2,5 triệu người trở lên và diện tích tự nhiên từ 1.500 km2 lên 2.500 km2.

Dự thảo nghị quyết bổ sung tiêu chuẩn về vị trí, chức năng của đô thị và trình độ phát triển hạ tầng và tổ chức không gian đô thị đạt tiêu chuẩn của đô thị loại I; đồng thời bổ sung tiêu chuẩn về tỉ lệ đô thị hóa từ 45% trở lên và tỉ lệ số phường trên tổng số đơn vị hành chính cấp xã từ 30% trở lên.

Tiêu chuẩn với phường dự kiến điều chỉnh quy mô dân số tăng gấp 2-3 lần so với trước sắp xếp. Tiêu chuẩn diện tích tự nhiên tối thiểu 5,5 km² giữ nguyên nhưng dự thảo nghị quyết bổ sung tiêu chuẩn về vị trí, chức năng của đô thị.

Ngoài ra, dự thảo đã bổ sung tiêu chuẩn về tỉ lệ dân số đô thị từ 50% trở lên; quy định thống nhất tiêu chuẩn của phường thuộc tỉnh không quy định tiêu chuẩn về loại đô thị của phường để phù hợp với quan điểm chỉ đạo tại kết luận 212 "không giới hạn đô thị là một đơn vị hành chính".

Bộ trưởng cho biết, việc thành lập đặc khu thực hiện theo chủ trương, định hướng của cấp có thẩm quyền trong từng giai đoạn.

Cùng với đó, dự thảo nghị quyết bổ sung quy định đặc khu được công nhận loại đô thị phải đạt 50% mức tối thiểu của tiêu chuẩn tỉ lệ dân số đô thị, cơ cấu và trình độ phát triển kinh tế - xã hội của phường.

Về lập, thẩm định và thẩm tra đề án thành lập, nhập, chia, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính, dự thảo quy định cụ thể thẩm quyền, thời hạn thẩm định hồ sơ đề án.

Dự thảo đồng thời quy định rõ trách nhiệm của cơ quan lập đề án trong việc bảo đảm tính chính xác của thông tin, số liệu tại đề án và việc tiếp thu, giải trình, hoàn thiện hồ sơ đề án sau thẩm định.

"Nhiều năm tới không chia tách, sáp nhập đơn vị hành chính"

Nêu ý kiến, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nhấn mạnh việc ban hành nghị quyết này rất cần thiết để đáp ứng yêu cầu quản lý, hoàn thiện quy hoạch, phát triển kinh tế - xã hội.

Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định (Ảnh: Media Quốc hội).

Nhấn mạnh về vấn đề đang được dư luận và cử tri đặc biệt quan tâm, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ chủ trương của Đảng và Nhà nước là trong nhiều năm tới sẽ chưa có chủ trương chia tách hay sáp nhập tiếp đối với các đơn vị hành chính.

"Việc ban hành 2 nghị quyết này là để quản lý công tác sắp xếp vừa qua; phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, quản lý và phát triển đô thị; hoàn thiện quy hoạch, nâng tầm phát triển của từng địa phương, từng đô thị.

Nghị quyết được ban hành không phải để sắp xếp, sáp nhập hay chia tách. Phải khẳng định rõ, trong nhiều năm tới chưa có chủ trương tiếp tục chia tách, sáp nhập. Đây cũng là tinh thần đúng với chủ trương của Đảng và các kết luận của Trung ương", ông Định nhấn mạnh.

Nêu ý kiến, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho rằng, nghị quyết này phục vụ cho quản lý và phát triển sắp tới, không nhằm tiếp tục hợp nhất hay sáp nhập. Đồng thời đề nghị làm tốt công tác truyền thông để các địa phương yên tâm.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi (Ảnh: Media Quốc hội).

Giải trình thêm, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Đỗ Thanh Bình cho biết, mục tiêu cốt lõi của bộ tiêu chí mới là giữ vững sự ổn định của các đơn vị hành chính, hạn chế tối đa việc xáo trộn, chia tách, đảm bảo các tỉnh, xã đạt chuẩn để tập trung phát triển.

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định khẳng định, các nghị quyết nhằm phục vụ công tác quản lý, phát triển đô thị theo quy hoạch và nâng tầm chất lượng đô thị trong thời gian tới.

"Về nghị quyết phân loại đơn vị hành chính, mục tiêu là để quản lý. Trước mắt, trong một số năm tới, chưa tách hay sáp nhập", ông Định nhắc lại.

Hoàng Thị Bích