Chưa đưa người có ảnh hưởng chính trị trong nước vào Luật phòng, chống rửa tiền

Chiều 15-11, Quốc hội (QH) đã thông qua Luật Phòng, chống rửa tiền, gồm 4 chương và 66 điều, có hiệu lực từ ngày 1-3-2023.

Kết quả biểu quyết điện tử tại phiên họp cho thấy có 483 đại biểu (ĐB) QH tán thành thông qua Luật, chiếm 96,99 % tổng số ĐBQH

Báo cáo tiếp thu, giải trình, Chủ nhiệm Ủy ban Knh tế Vũ Hồng Thanh cho biết có ý kiến đề nghị cần làm rõ hơn vì sao có một số khuyến nghị của Lực lượng đặc nhiệm tài chính quốc tế (FATF) vẫn chưa được thể chế hóa trong dự thảo Luật. Những vấn đề này bao gồm việc quản lý tài sản ảo và tổ chức cung ứng dịch vụ tài sản ảo. ĐB đề nghị xem xét, nghiên cứu bổ sung, dẫn chiếu các quy định của các nước đã công nhận tiền ảo, tài sản ảo.

ĐB cũng đề nghị cân nhắc điều chỉnh tại dự thảo Luật về vấn đề rửa tiền qua tiền ảo, tài sản ảo, tiền mã hóa, tiền kỹ thuật số nhằm hạn chế rủi ro về rửa tiền và tài trợ khủng bố trong lĩnh vực này. Nguyên nhân là do tiền ảo, tài sản ảo có thể dễ dàng được trao đổi trên phạm vi toàn cầu và thực tế thời gian qua có rất nhiều người tham gia vào các hoạt động của các sàn tiền ảo.

Chủ tọa điều hành phiên họp QH bấm nút thông qua Luật. Ảnh: QH

Nhiều ý kiến đề nghị cần làm rõ để tạo hành lang pháp lý kiểm soát những hành vi có thể lợi dụng thông qua rửa tiền để tài trợ khủng bố, chuyển đổi tiền thu được từ các hoạt động bất hợp pháp thành tiền séc hoặc chuyển qua các tài khoản thông qua việc mua bán, trao đổi tiền ảo. Đặc biệt là các đối tượng có yếu tố nước ngoài; tạo cơ sở pháp lý cho các cơ quan có thẩm quyền quản lý, thanh tra, giám sát các hoạt động có rủi ro về rửa tiền và tài trợ khủng bố.

Cũng có ý kiến ĐB đề nghị bổ sung hành vi rửa tiền thông qua công nghệ sử dụng tiền ảo, tiền điện tử, tài sản ảo là một tội danh, chứ không phải một tình tiết tăng nặng như quy định của Bộ luật Hình sự. ĐB cho rằng cần nghiên cứu, bổ sung điều khoản quy định về việc tịch thu tài sản ảo, tiền ảo theo chuẩn mực quốc tế. Ý kiến khác đề nghị giao Chính phủ quy định chi tiết về tiền ảo, tài sản ảo.

Theo Ủy ban Thường vụ QH, để phù hợp với điều kiện thực tiễn Việt Nam, một số khuyến nghị như công nghệ mới (tài sản ảo), cá nhân có ảnh hưởng chính trị trong nước chưa đưa ngay vào dự thảo Luật hoặc một số khuyến nghị khác sẽ được sửa đổi tại các quy định pháp luật khác có liên quan.

Đối với nội dung liên quan tài sản ảo, từ năm 2017, Chính phủ đã giao Bộ Tư pháp là đầu mối, phối hợp các Bộ ngành nghiên cứu, rà soát đánh giá tổng thể thực trạng pháp luật về tài sản ảo, đề xuất hoàn thiện thể chế đối với vấn đề này. Hiện nay, các Bộ ngành đang triển khai nghiên cứu, do đó, chưa có đủ cơ sở để quy định ngay các biện pháp phòng chống rửa tiền đối với hoạt động này tại dự thảo Luật.

Tuy nhiên, Ủy ban Thường vụ QH thấy rằng các hoạt động mua bán, trao đổi các tài sản ảo tại Việt Nam hiện nay được thực hiện thông qua các sàn giao dịch tiền ảo, tài sản ảo quốc tế hoặc thông qua hình thức thỏa thuận trực tiếp tiềm ẩn nhiều rủi ro về rửa tiền cũng như rủi ro cho chính cá nhân tham gia. Do đó, việc nghiên cứu, đề xuất xây dựng các quy định pháp luật điều chỉnh về hoạt động mua bán, trao đổi tài sản ảo cũng như các biện pháp phòng chống rửa tiền thông qua các hoạt động này là cần thiết.

Có 483 ĐBQH tán thành thông qua Luật Phòng chống rửa tiền. Ảnh: QH

Tiếp thu ý kiến của ĐBQH, để có căn cứ bổ sung quy định liên quan đến tiền ảo, tài sản ảo cũng như hoạt động khác có thể phát sinh trong tương lai, vừa bảo đảm tính linh hoạt trong điều hành, vừa bảo đảm sự chặt chẽ trong quy định pháp luật, dự thảo Luật đã quy định theo hướng giao Chính phủ quy định các hoạt động mới phát sinh có rủi ro về rửa tiền chưa được quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 4 của đối tượng báo cáo sau khi được sự đồng ý của Ủy ban Thường vụ QH.

Đồng thời, Ủy ban Thường vụ QH đề nghị Chính phủ sớm xây dựng và hoàn thiện hành lang pháp lý đối với tiền ảo, tài sản ảo nhằm ngăn ngừa và giảm thiểu các rủi ro tiền ảo nói riêng và rủi ro tài chính nói chung.

Lần sửa đổi này, Luật đã bổ sung đối tượng báo cáo là các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán.

CHÂN LUẬN - ĐỨC MINH