Chữa thế nào với người 'nghiện' cờ bạc?

70% người mắc rối loạn cờ bạc đồng thời gặp rối loạn tâm thần khác như trầm cảm, lo âu. Ảnh: Freepik.

Anh T.N.H. (34 tuổi) từng là sinh viên xuất sắc và có công việc ổn định tại một công ty nước ngoài. Thế nhưng, từ thói quen cá độ bóng đá thời sinh viên, cuộc đời anh dần trượt dài.

Khi cờ bạc "nuốt chửng" cuộc sống

Ban đầu, đây chỉ là trò giải trí cuối tuần, sau đó chúng trở thành "cơn nghiện" không thể thoát ra. Mất việc, anh sa lầy vào cờ bạc online, nợ nần hàng tỷ đồng, vợ ly hôn, con cái xa cách. Mặc dù ý thức được hậu quả, nhưng giống như bị cuốn vào một vòng xoáy vô hình, anh H. không thể tự dứt ra.

Anh H. bắt đầu xuất hiện những triệu chứng đặc trưng của rối loạn cờ bạc như đánh bạc liên tục bất chấp hậu quả, vay nợ khắp nơi, nói dối gia đình để che giấu thói quen; tinh thần suy sụp, trầm cảm, lo âu triền miên, mất ngủ và giảm hơn 10 kg chỉ trong 6 tháng.

Tình trạng này còn trở nên phức tạp hơn khi anh mắc bệnh Basedow - rối loạn tuyến giáp làm tăng thêm các biểu hiện tâm lý tiêu cực.

Tại Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai, anh H. được chẩn đoán mắc Đánh bạc bệnh lý (theo ICD-10), kèm trầm cảm và lo âu.

Hành trình điều trị của anh bắt đầu với liệu pháp tâm lý, giúp anh nhận diện những suy nghĩ lệch lạc về cờ bạc, học cách quản lý căng thẳng và đối mặt với những cám dỗ.

Thuốc hỗ trợ cũng được kê để kiểm soát lo âu, cải thiện giấc ngủ và ổn định tâm trạng. Đồng thời, gia đình anh được hướng dẫn cách thấu hiểu, giảm căng thẳng và tạo môi trường hỗ trợ phục hồi. Sau ba tháng kiên trì, anh H. dần tìm lại được thăng bằng, trở lại làm việc và nối lại mối quan hệ với con trai.

Vì sao rối loạn cờ bạc trở thành "cơn nghiện" khó cưỡng?

Theo bác sĩ chuyên khoa II Bùi Nguyễn Hồng Bảo Ngọc, Viện Sức khỏe Tâm thần, cơn nghiện này bắt nguồn từ 2 yếu tố chính.

Đầu tiên là cơ chế sinh học: Khi đánh bạc, não tiết ra dopamine - chất dẫn truyền thần kinh tạo cảm giác hưng phấn. Người chơi dần phụ thuộc vào cảm giác này như một liều "thuốc tinh thần", khiến họ lao vào cờ bạc để tìm lại sự hưng phấn, bất chấp hậu quả.

Điều trị sớm là chìa khóa giúp người bệnh tái hòa nhập cộng đồng và ngăn chặn những hậu quả đáng tiếc. Ảnh: Freepik.

Tiếp theo là yếu tố tâm lý: Áp lực từ công việc, căng thẳng, cô đơn khiến nhiều người tìm đến cờ bạc như một lối thoát tạm thời, nhưng càng chơi, họ càng sa lầy.

Cuối cùng là di truyền và môi trường: Những ai có người thân từng mắc chứng rối loạn cờ bạc hoặc sống trong môi trường thường xuyên tiếp xúc với cờ bạc có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

"70% người mắc rối loạn cờ bạc đồng thời gặp rối loạn tâm thần khác như trầm cảm, lo âu; 60% có kèm nghiện rượu hoặc chất gây nghiện", bác sĩ Bảo Ngọc nhấn mạnh.

Theo bác sĩ Ngọc, việc điều trị rối loạn cờ bạc không chỉ đơn giản ngừng đánh bạc mà còn là quá trình chữa lành tinh thần và tái lập lối sống lành mạnh. Phương pháp hiệu quả bao gồm:

Liệu pháp tâm lý, đặc biệt là Cognitive Behavioral Therapy (CBT): Giúp người bệnh nhận diện và thay thế những suy nghĩ lệch lạc như "mình sẽ gỡ lại được" bằng những suy nghĩ và hành động tích cực. Các nhóm hỗ trợ như "người đánh bạc ẩn danh" cũng đóng vai trò quan trọng, tạo không gian sẻ chia, giúp người bệnh vượt qua cảm giác cô đơn.
Điều trị bằng thuốc: Thuốc chống trầm cảm, giảm lo âu để ổn định tâm trạng và trong những trường hợp nghiêm trọng có thể cần sử dụng thuốc điều chỉnh dopamine.
Hỗ trợ gia đình: Không chỉ tránh đổ lỗi hay chỉ trích, người thân còn cần đồng hành trong từng bước hồi phục, quản lý tài chính chặt chẽ, và tạo môi trường sống lành mạnh để ngăn tái nghiện.

Bác sĩ Ngọc cho hay nếu bạn hoặc người thân có những dấu hiệu như: đánh bạc với số tiền ngày càng lớn, bồn chồn khi không được chơi, nói dối để che giấu thói quen, dùng cờ bạc để xoa dịu nỗi buồn, hoặc thậm chí đánh mất công việc và các mối quan hệ... hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ các cơ sở y tế chuyên về sức khỏe tâm thần.

"Nghiện cờ bạc không phải là tội lỗi. Điều trị sớm là chìa khóa giúp người bệnh tái hòa nhập cộng đồng và ngăn chặn những hậu quả đáng tiếc", vị chuyên gia nói.

Phương Anh