Chuẩn bị đội ngũ giáo viên: Có tư duy đổi mới, phương pháp dạy học sáng tạo

Cô và trò.

Đảm bảo học sinh học 2 buổi/ngày

Ông Thái Văn Tài- quyền Vụ trưởng Vụ Giáo dục Tiểu học, Bộ GDĐT cho biết trong điều kiện con một năm nữa chính thức triển khai Chương trình giáo dục phổ thông mới đối với lớp 1, những mục tiêu trong năm học này của bậc tiểu học xoay quanh việc chuẩn bị cho nhiệm vụ quan trọng này. Trong đó, ngoài chuẩn bị cơ sở vật chất, sách giáo khoa theo Chương trình giáo dục phổ thông mới thì việc nâng cao năng lực đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý là mục tiêu quan trọng.

Trước hết, ngành giáo dục cần tập trung rà soát đội ngũ giáo viên tiểu học đảm bảo việc học sinh tiểu học được học 2 buổi/ngày theo yêu cầu của Chương trình giáo dục phổ thông mới. Hiện nay, tỉ lệ này đạt 80,06% (năm học truớc đạt 74,8%). Nhiều địa phương đã đảm bảo 100% học sinh được học 2 buổi/ngày.

Đơn cử như tại Hậu Giang, hiện nay các cấp học từ mầm non đến THPT đang thiếu 890 giáo viên và 543 nhân viên. Trong đó, đối với tiểu học đang chỉ đạo tỉ lệ 1,3 giáo viên/lớp trong khi Chương trình giáo dục phổ thông mới yêu cầu là 1,5 giáo viên/lớp.

Với TPHCM, địa phương này đang thiếu giáo viên, khó khăn trong tuyển dụng giáo viên tiếng Anh. Tại Hội nghị tổng kết năm học 2018-2019, triển khai nhiệm vụ năm học 2019-2020, vấn đề này đã được nêu ra và mong muốn tìm giải pháp khắc phục. Đại diện lãnh đạo Sở GDĐT TPHCM cho biết, mặc dù TP thực hiện tăng thêm thu nhập cho giáo viên ngoại ngữ song việc tuyển dụng vẫn rất khó khăn, giáo viên tuyển dụng mới đạt 50% nhu cầu.

Thiếu giáo viên ngoại ngữ đạt chuẩn cũng là khó khăn chung của nhiều địa phương trong cả nước. Nhiều giải pháp đã được đặt ra như bồi dưỡng tập huấn giáo viên đang giảng dạy nhằm nâng cao năng lực và tuyển dụng cử nhân sư phạm chất lượng cao để đẩy mạnh việc giảng dạy có chất lượng.

Bồi dưỡng và tự bồi dưỡng

Theo Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ, nhân tố quyết định thành công của Chương trình GDPT mới là đội ngũ giáo viên. Do đó, phải tích cực chuẩn bị bồi dưỡng cho đội ngũ này nắm chắc chương trình phổ thông, đổi mới tư duy dạy học, đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá.

Trong đó, ông Độ lưu ý cơ chế phối hợp giữa Bộ GDĐT, Sở GDĐT 63 tỉnh thành, các trường ĐH sư phạm, học viện quản lý giáo dục, phân công rõ trách nhiệm của người đứng đầu. Kế hoạch bồi dưỡng giáo viên của từng địa phương do trường ĐH phụ trách, Sở GDĐT thống nhất xây dựng, báo cáo Bộ và triển khai thực hiện có hiệu quả...

Ông Nguyễn Xuân Thành- Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục trung học (Bộ GDĐT), Giám đốc Dự án hỗ trợ đổi mới giáo dục phổ thông cho biết so với hình thức bồi dưỡng trước đây của lần thay đổi chương trình sách giáo khoa trước, hình thức bồi dưỡng lần này đổi mới ở điểm kết hợp bồi dưỡng qua mạng và bồi dưỡng trực tiếp, các nguồn tài liệu, bài học được thiết kế đưa lên mạng bao gồm các dạng khác nhau, bài giảng điện tử, tương tác, video..., có những câu hỏi kiểm tra đánh giá.

“Tài liệu đã có trên mạng internet nên tất cả giáo viên được tiếp xúc trực tiếp với nguồn tài liệu. Một đội ngũ cốt cán kết hợp với đội ngũ giảng viên chủ chốt của các trường sư phạm tại các vùng miền là những người huấn luyện, hỗ trợ giáo viên địa phương trong quá trình bồi dưỡng”- ông Thành chia sẻ. Đồng thời, ông Thành cho biết lần này Bộ hết sức quan tâm tới việc tập huấn ngay trong quá trình làm việc. Giáo viên cốt cán hỗ trợ giáo viên trong sinh hoạt nhóm chuyên môn trong nhà trường. Địa phương cũng có giáo viên cốt cán, đảm bảo việc hỗ trợ này đến với tất cả giáo viên. Hướng tới, tất cả 900.000 giáo viên sẽ được tập huấn nhất quán theo hình thức này.

Bên cạnh đó, yêu cầu đặt ra đối với các giáo viên tham gia bồi dưỡng đó là phải biến quá trình được bồi dưỡng thành quá trình tự bồi dưỡng. Bởi nếu chỉ cầm tay chỉ việc như cách làm trước đây, giáo viên lại đem cái đó về giảng dạy cho học sinh thì sẽ không phát huy được tính chủ động, sáng tạo của người thầy. Cần thay đổi nhận thức của giáo viên, khuyến khích việc chủ động, năng động tìm hiểu, nắm bắt nội dung yêu cầu mục tiêu của Chương trình giáo dục phổ thông mới, các môn học...

Muốn làm được điều đó, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan, bao gồm không chỉ giáo viên mà tất cả các trường ĐH tham gia bồi dưỡng, tập huấn giáo viên phải cử giảng viên xuất sắc biên soạn, viết ra những tài liệu tốt hướng dẫn giáo viên và trực tiếp tham gia bồi dưỡng giáo viên.

Nhìn nhận những khó khăn thách thức mà ngành giáo dục nói chung và giáo viên tiểu học nói riêng phải đối mặt, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ khẳng định: Tới đây, giáo viên tiểu học phải dạy 2 buổi/ngày, vất vả hơn hiện nay nhưng lương, thu nhập không tăng, đây là việc phải được định hướng để giáo viên sẵn sàng tâm thế. Đổi mới là quá trình, nếu đòi hỏi chu toàn ngay khó có thể làm được nhưng quan trọng là có lộ trình, bước đi và phải đúng hướng và kiên định. Từ phía Bộ GDĐT đã thực hiện giảm áp lực cho giáo viên, trong đó có việc giảm hồ sơ sổ sách. Tuy nhiên, tại nhiều cơ sở giáo dục việc triển khai chưa triệt để. “Có nơi lãnh đạo chưa kịp đổi mới, còn chưa thực sự coi mình là người trong cuộc, vẫn còn cảm thấy đây là việc của người khác. Chỉ khi chúng ta thấy được đây là việc của mình thì mới thống nhất được trong hành động”- Bộ trưởng nhấn mạnh.

Thu Hương