Chuẩn bị sẵn sàng cho các nhiệm vụ mới trong bối cảnh mới

(Ảnh minh họa: HNX)

Tiền đề tích cực cho bối cảnh mới

Năm 2021, mặc dù gặp rất nhiều khó khăn trong công tác triển khai hoạt động do tác động của dịch Covid-19, tuy nhiên Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội đã hoàn thành tốt các nhiệm vụ chính trị mà Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) và Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam (VNX) giao.

Công tác vận hành và giám sát các thị trường cổ phiếu, trái phiếu, phái sinh đảm bảo an toàn, hiệu quả, quy mô các thị trường đều có sự ổn định và tăng trưởng cao.

Năm 2021, HNX thực hiện xét duyệt niêm yết và đăng ký giao dịch chứng khoán theo các quy định của Luật Chứng khoán mới. Tính đến 15/12/2021, thị trường cổ phiếu niêm yết tại HNX có 346 doanh nghiệp với giá trị niêm yết đạt hơn 128,67 nghìn tỷ đồng, giá trị vốn hóa đạt hơn 488,9 nghìn tỷ đồng.

Mặc dù số lượng doanh nghiệp niêm yết giảm 28 doanh nghiệp so với năm trước song quy mô niêm yết và thanh khoản của thị trường vẫn tăng khá mạnh so với năm trước, trong đó giá trị niêm yết tăng 10,2%, giá trị vốn hóa tăng 130%, chỉ số giá chứng khoán tổng hợp HNX-Index tăng 123,85% so với cuối năm trước.

Chỉ số UPCoM-Index, tính đến 15/12/2021 đạt 112,09 điểm, tăng 50,56% so với cuối năm 2020. Thanh khoản bình quân đạt 97,28 triệu cổ phiếu/phiên, giá trị giao dịch đạt 1.671 tỷ đồng/phiên, tăng 237% về khối lượng và 298% về giá trị giao dịch so với năm 2020.

Cùng với đó, trong năm 2021, thị trường chứng khoán phái sinh tiếp tục có diễn biến giao dịch sôi động. Trong đó, sản phẩm hợp đồng tương lai chỉ số VN30 có thanh khoản tăng mạnh và lập những kỷ lục mới với khối lượng giao dịch bình quân đạt 191.677 hợp đồng/phiên (tăng 21% so với bình quân năm 2020).

Sản phẩm hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm được chính thức đưa vào giao dịch từ ngày 28/6/2021, góp phần đa dạng hóa sản phẩm giao dịch trên thị trường. Tổng khối lượng hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm được giao dịch trong năm 2021 là 1.172 hợp đồng, OI cao nhất lên tới 149 hợp đồng.

Trong năm 2021, thị trường trái phiếu chính phủ vẫn duy trì phát triển ổn định, tiếp tục là huy động vốn hiệu quả cho ngân sách nhà nước.

Tính đến 15/12/2021, HNX tổ chức 213 đợt đấu thầu trái phiếu chính phủ, trái phiếu chính phủ bảo lãnh huy động vốn cho đầu tư phát triển với tổng giá trị gọi thầu 449.124 tỷ đồng, huy động thành công 332.467 tỷ đồng, tăng 2,9% so với cùng kỳ năm 2020, tỷ lệ huy động thành công đạt 74,02%.

Đặc biệt, so với cuối năm 2021, lãi suất trúng thầu đều giảm trên tất cả các kỳ hạn. Cụ thể, kỳ hạn từ 5 năm đến 30 năm giảm khoảng từ 0,12%/năm đến 0,46%/năm. Tính trung bình, lãi suất phát hành bình quân năm 2021 giảm 0,58%/năm so với năm 2020. So sánh với các năm trước đó, lãi suất phát hành bình quân trái phiếu chính phủ đã giảm từ mức 10,7%/năm vào năm 2010 xuống 6,5%/năm vào năm 2015 và xuống còn 2,27%/năm vào năm 2021, giúp tiết kiệm chi phí huy động vốn cho Chính phủ.

Trên thị trường thứ cấp, tính đến 15/12/2021, quy mô niêm yết trái phiếu chính phủ, trái phiếu chính phủ bảo lãnh tại HNX đạt gần 1,5 triệu tỷ đồng, tăng 11,91% so với cùng kỳ năm 2020.

Giá trị giao dịch bình quân phiên đạt 11.232 tỷ đồng/phiên, tăng 11,46% so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó, giá trị giao dịch mua đi bán lại (repos) chiếm 32,67%. Tỷ trọng giá trị giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài chiếm 2,82% tổng giá trị giao dịch toàn thị trường, giảm 1,38% so với cùng kỳ năm 2020. Giá trị mua ròng năm 2021 của nhà đầu tư nước ngoài đạt 9.721 tỷ đồng.

Như vậy, giá trị giao dịch bình quân phiên năm 2021 đã đạt mức kỷ lục trong vòng 10 năm qua với tăng 9,36% so với năm 2020 và tăng 29,9 lần so với năm 2010.

Chuẩn bị sẵn sàng cho các nhiệm vụ mới

Năm 2022, dù còn nhiều khó khăn khó khăn, thách thức, tuy nhiên, thị trường chứng khoán được dự báo sẽ vẫn được hỗ trợ tích cực từ các yếu tố vĩ mô nền tảng, cũng như các yếu tố nội tại của thị trường.

Trao đổi với báo chí, Quyền Tổng Giám đốc HNX Nguyễn Anh Phong cho biết, trên cơ sở định hướng chiến lược phát triển của thị trường chứng khoán và chỉ đạo, điều hành trực tiếp từ Bộ Tài chính, Ủy ban chứng khoán nhà nước, VNX, trong năm 2022, HNX tiếp tục đặt quyết tâm, nỗ lực cao nhất để hoàn thành các mục tiêu đề ra; đồng thời tích cực chuẩn bị để sẵn sàng triển khai các nhiệm vụ mới đem lại hiệu quả cao nhất.

Quyền Tổng Giám đốc HNX Nguyễn Anh Phong. (ẢNH: HNX)

Theo đó, trong năm 2022, HNX sẽ tiếp tục vận hành ổn định thị trường chứng khoán phái sinh; đồng thời, tăng cường hoạt động giám sát thị trường để đảm bảo thị trường này hoạt động an toàn, hiệu quả, tạo được sự tin cậy và thu hút các nhà đầu tư ở trong và ngoài nước, đặc biệt là các nhà đầu tư tổ chức.

Song song với đó, HNX sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan hoàn thiện hành lang pháp lý cho sản phẩm mới, hệ thống mới, và triển khai xây dựng mẫu hợp đồng tương lai trên chỉ số mới.

Cũng theo vị lãnh đạo HNX, nhằm huy động vốn kịp thời và hiệu quả cho ngân sách nhà nước, trong năm tới, Sở sẽ tiếp tục tổ chức tốt công tác đấu thầu và giao dịch trái phiếu chính phủ.

Đồng thời, HNX sẽ nâng cấp và mở rộng chức năng của hệ thống giao dịch trái phiếu chính phủ, cho phép giao dịch các sản phẩm mới, cơ chế giao dịch mới theo định hướng và lộ trình phát triển đã được phê duyệt. Ngoài ra, tiếp tục hợp tác với các tổ chức quốc tế trong lĩnh vực tài chính xanh và các hoạt động phát triển thị trường trái phiếu.

Còn với thị trường trái phiếu doanh nghiệp, trên cơ sở kết quả đạt được năm 2021, thì năm 2022, HNX sẽ tiến hành nâng cấp Chuyên trang thông tin trái phiếu doanh nghiệp theo Nghị định số 153/2020/NĐ-CP và Thông tư số 122/2020/TT-BTC. Mặt khác, sẽ tiếp tục triển khai xây dựng hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ và chuẩn bị điều kiện triển khai thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

Cũng trong năm tới, HNX sẽ tiếp tục các giải pháp để tăng chất lượng và thanh khoản cho thị trường cổ phiếu, không chỉ chú trọng vào công tác “tạo hàng” mà còn quan tâm tới chất lượng hàng hóa đang và sẽ niêm yết, sẽ đăng ký giao dịch.

Theo đó, Sở sẽ tiếp tục nâng cao chất lượng công tác thẩm định hồ sơ đăng ký/niêm yết, bảo đảm chặt chẽ, chắc chắn đúng quy định pháp luật, bảo vệ nhà đầu tư và tính toàn vẹn của thị trường; đồng thời, tăng cường các giải pháp, các hoạt động thúc đẩy quản trị công ty, đặc biệt là chương trình chấm điểm quản trị công ty và đánh giá công bố thông tin và minh bạch.

Ông Nguyễn Anh Phong cho biết thêm, thị trường chứng khoán Việt Nam đã có sự phát triển vượt bậc trong vài năm gần đây và kỳ vọng sẽ có bước chuyển lớn hơn cả về “lượng và chất” trong thời gian tới.

Do đó, để góp phần hỗ trợ thị trường hoạt động ổn định, an toàn, minh bạch, dưới sự chỉ đạo của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, VNX và sự phối hợp của các đơn vị liên quan, HNX tiếp tục tăng cường hoạt động giám sát trên thị trường, giám sát phát hiện và báo cáo, xử lý các trường hợp vi phạm quy chế và pháp luật chứng khoán.

Ngoài ra, trong năm 2022, HNX tiếp tục triển khai gói thầu KRX các công việc trong giai đoạn cuối của dự án KRX trước khi đưa vào vận hành chính thức; tổ chức tiếp nhận, quản lý và vận hành hệ thống sau khi golive; triển khai các nội dung trong "Đề án phát triển thị trường vốn cổ phần doanh nghiệp khởi nghiệp", rà soát hoàn thiện khung pháp lý, xem xét các phương án tổ chức thị trường giao dịch.

KHÁNH GIANG