Chuẩn bị tốt nhất các điều kiện cho sản xuất vụ mùa thắng lợi

Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, đến thời điểm này công tác chuẩn bị cho sản xuất vụ mùa năm 2021 được các huyện, thành phố và nông dân trong tỉnh triển khai tích cực, nhất là việc làm đất, gieo mạ và tập kết vật tư giống lúa, phân bón… với mục tiêu quyết tâm giành vụ lúa mùa thắng lợi toàn diện.

Nông dân xã Liên Bảo (Vụ Bản) làm đất gieo cấy lúa mùa.

Những ngày cuối tháng 6, mặc cho tiết trời nắng nóng, oi bức nhưng hơn 20 chủ máy cày của HTX Bảo Xuyên, xã Liên Bảo (Vụ Bản) vẫn miệt mài làm đất đảm bảo “cày bừa kỹ” để gieo cấy lúa mùa. Anh Bùi Xuân Thủy, chủ máy cày ở đội sản xuất số 5 cho biết: Do thời gian chuyển vụ ngắn, trời lại rất nắng nóng nhưng phải bảo đảm cho đất ngấu ngả để bà con trong thôn gieo cấy lúa mùa trong khung thời vụ tốt nhất. Theo chỉ đạo của Ban Nông nghiệp xã và hướng dẫn của HTX dịch vụ nông nghiệp Bảo Xuyên, tôi phải tranh thủ sớm tối đưa máy ra đồng làm đất. Nhờ đó đến nay, toàn bộ diện tích hơn 50ha gieo cấy lúa mùa của đội đã cơ bản hoàn thành, bảo đảm đất được làm kỹ, ngấu ngả theo phương châm “ruộng chờ mạ”. Cùng với làm đất, bà con xã viên trong HTX cũng tích cực làm tốt công tác vệ sinh đồng ruộng, làm cỏ để hạn chế nguồn sâu, bệnh, nhất là bệnh lùn sọc đen, tập trung nhổ bỏ, tiêu hủy triệt để nhằm hạn chế sự lây lan của lúa cỏ (lúa ma) giữa các cánh đồng qua quá trình thu hoạch lúa xuân và qua nguồn nước tưới… Theo kế hoạch, vụ mùa năm nay, xã Nghĩa Lạc (Nghĩa Hưng) gieo cấy hơn 555ha, trong đó chủ yếu là trà mùa trung. Đồng chí Nguyễn Văn Diệp, Trưởng Ban Nông nghiệp xã cho biết: Để chủ động phòng, chống bệnh lùn sọc đen và bạc lá lúa trong vụ mùa này, Ban Nông nghiệp đã tham mưu cho UBND xã chỉ đạo 2 HTX Dịch vụ nông nghiệp Đồng Lạc và Đồng Liêu hướng dẫn xã viên lựa chọn cấy các giống lúa ít nhiễm rầy và bạc lá, đồng thời áp dụng công thức thâm canh cải tiến, thực hiện cấy hợp lý, bón phân cân đối, bón lót sâu, bón thúc sớm, quản lý nước chặt chẽ và bổ sung phân hữu cơ để tạo dàn lúa khỏe. Quan tâm theo dõi phòng trừ các đối tượng dịch hại: chuột, ốc bươu vàng… Toàn xã đã đồng loạt gieo mạ từ ngày 28-6 và phấn đấu gieo cấy nhanh, gọn, tập trung lúa mùa xong trước ngày 20-7-2021.

Theo đánh giá của Sở NN và PTNT, đến thời điểm này công tác chuẩn bị cho sản xuất vụ mùa năm 2021 được các huyện, thành phố và nông dân trong tỉnh triển khai tích cực, nhất là việc làm đất, gieo mạ và các loại vật tư nông nghiệp phục vụ sản xuất vụ mùa. Vụ mùa năm nay, toàn tỉnh gieo cấy 73.300ha, trong đó diện tích lúa lai chiếm 12% cấy trên các chân ruộng trũng, ruộng nhiễm chua, phèn, mặn và diện tích có nguy cơ bị ngập úng, với các giống Lai thơm 6, CT16, Bắc ưu 903 kháng bạc lá, TX111, Phúc Thái 168; lúa đặc sản là 13% diện tích, sản xuất theo vùng quy hoạch tập trung với các giống đặc sản truyền thống: Nếp Bắc, Nếp Cái hoa vàng, Tám Xoan, Dự Hương; diện tích cấy lúa thuần là 75% sử dụng các giống chịu úng, ít nhiễm rầy, nhiễm nhẹ bệnh bạc lá và có chất lượng cao như các giống lúa: TBR279, TBR225, M1-NĐ, Lộc Trời 183, ADI168, BC15 kháng bạc lá, LP5, DQ11, NĐ5, Đài thơm 8, HDT10, DDH12, Nếp Hưng Yên, CS6, ADI28… Các địa phương tiếp tục mở rộng diện tích cấy trình diễn các giống lúa mới có triển vọng như: LT2 kháng bạc lá, Thiên Trường 900, ADI30, QS88, TBR89, Nếp Đài Loan, Koji, Dự hương 8, TBR225 kháng bạc lá… để đánh giá, lựa chọn từng bước bổ sung vào bộ giống lúa của tỉnh. Đồng chí Nguyễn Sinh Tiến, Phó Giám đốc Sở NN và PTNT cho biết: Căn cứ vào điều kiện cụ thể, mỗi huyện, thành phố lựa chọn sử dụng 3-4 giống lúa chủ lực, mỗi hộ dân chỉ lựa chọn, sử dụng 1 hoặc 2 giống lúa để tập trung gieo cấy, chăm sóc. Hạn chế tối đa đưa giống Bắc thơm số 7 vào cơ cấu giống của địa phương vì đây là giống nhiễm nặng bệnh lùn sọc đen, bạc lá, rầy và chịu úng, chống đổ kém. Đối với các chuỗi liên kết sản xuất - tiêu thụ sản phẩm lúa gạo Bắc thơm số 7 phải thực hiện theo quy trình thâm canh, hướng dẫn của doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm. Các huyện, thành phố quản lý chặt chẽ mô hình trình diễn các giống lúa ST24, ST25 theo quy định của pháp luật; các doanh nghiệp khi triển khai sản xuất phải báo cáo, ký kết hợp đồng và chịu trách nhiệm hoàn toàn trong quá trình triển khai thực hiện.

Toàn tỉnh phấn đấu gieo cấy 30-40% diện tích trà mùa sớm, mùa trung sớm bằng mạ nền, mạ dược hoặc dày xúc; gieo cấy theo vùng tập trung đã được quy hoạch nhằm tạo quỹ đất phát triển trồng các loại cây rau, màu vụ đông hàng hóa trên đất 2 lúa. Mỗi địa phương bố trí gieo mạ dự phòng 10% diện tích với các giống lúa ngắn ngày, gồm: DQ11, TBR225, TH3-3, KD18, HDT10, thực hiện gieo mạ theo phương thức mạ nền từ ngày 5 đến 7-7-2021. Khuyến khích xây dựng và nhân rộng mô hình áp dụng mạ khay - mạ cấy, nhất là đối với các mô hình tích tụ ruộng đất quy mô lớn, mô hình dịch vụ của các HTX dịch vụ nông nghiệp, hạn chế tối đa diện tích gieo sạ, chỉ gieo sạ ở những cánh đồng chủ động nước và ở những nơi nông dân đã có kinh nghiệp gieo sạ…

Thời vụ gieo cấy lúa mùa từ cuối tháng 6 đến giữa tháng 7 là thời điểm thường xuất hiện mưa lớn, mưa tập trung dễ gây ngập úng trên diện rộng. Vì vậy, các địa phương cần chỉ đạo bố trí cơ cấu giống và phương thức gieo cấy phù hợp để chủ động trong công tác phòng, chống mưa úng. Để sản xuất vụ mùa 2021 giành thắng lợi toàn diện, ngày 18-6-2021 UBND tỉnh đã có Văn bản chỉ đạo số 422/UBND-VP3 yêu cầu UBND các huyện, thành phố, Sở NN và PTNT, các Công ty TNHH một thành viên Khai thác công trình thủy lợi (KTCTTL), các sở, ngành liên quan chủ động xây dựng phương án sản xuất vụ mùa đảm bảo an toàn, thắng lợi. Bước vào phục vụ gieo cấy vụ mùa năm nay, Công ty TNHH một thành viên KTCTTL Bắc Nam Hà đã hoàn thành việc bảo dưỡng, sửa chữa thiết bị, máy móc, công trình kênh mương… đảm bảo an toàn phục vụ sản xuất. Công ty đã tổ chức lực lượng, phương tiện vớt bèo, rác khơi thông dòng chảy các trục kênh tiêu chính bảo đảm không bị ách tắc cục bộ; dự phòng vật tư, thiết bị sẵn sàng phục vụ sản xuất và phòng, chống thiên tai. Đồng chí Trần Xuân Bách, Phó Giám đốc Công ty cho biết: Theo kế hoạch, Công ty tiến hành nhập nước từ ngày 5-6, vận hành Trạm bơm Hữu Bị từ ngày 10-6, Trạm bơm Cốc Thành và Cổ Đam từ ngày 12-6 để cấp nước phục vụ các địa phương làm đất gieo cấy. Căn cứ quy trình vận hành hệ thống, diễn biến thời tiết và nhu cầu nước cho lúa sinh trưởng, phát triển, Công ty sẽ phối hợp với các Công ty KTCTTL các huyện xây dựng kế hoạch sử dụng nước phù hợp, tiết kiệm bảo đảm yêu cầu sản xuất. Trong quá trình vận hành tiêu nước, chống úng ngập, Công ty thực hiện tốt phương châm “chôn, rảo, tháo nước”; vùng ngập úng nặng được ưu tiên tiêu trước, vận hành các đập điều tiết tiêu hỗ trợ giữa các lưu vực; tiến hành khoanh vùng giữ nước vùng cao; vận hành những trạm bơm tiêu 2 cầu đồng thời với trạm bơm lớn để tiêu nước chống úng đến khi lúa hết bị nguy hiểm.

Thực hiện nghiêm chỉ đạo của UBND tỉnh và hướng dẫn của ngành Nông nghiệp, đến nay công tác chuẩn bị ban đầu cho sản xuất lúa mùa đang được thực hiện với yêu cầu tốt nhất. Với tiến độ này, nếu không có bất thường về thời tiết chắc chắn các địa phương sẽ hoàn thành việc gieo cấy lúa mùa theo kế hoạch đề ra, tạo tiền đề giành sản xuất vụ mùa thắng lợi./.

Bài và ảnh: Văn Đại