Chuẩn hóa sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP: Giải pháp phát triển nông nghiệp bền vững

Nhằm tăng giá trị cho cây trồng và hướng đến xây dựng thương hiệu, tháng 9-2023, nhiều hộ Jrai ở làng Phung (xã Ia Ly) đã liên kết xây dựng Tổ hợp tác trồng sầu riêng theo tiêu chuẩn VietGAP.

Bà con cùng học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ nhau trong việc trồng và chăm sóc sầu riêng. Qua đó, biết cách chuyển đổi phương thức sản xuất hiệu quả và an toàn hơn; tuân thủ quy trình sản xuất theo đúng tiêu chuẩn, dùng các loại phân bón, thuốc phòng trừ sâu bệnh có nguồn gốc sinh học, đảm bảo cho ra sản phẩm trái cây sạch.

Các hộ dân người Jrai ở làng Phung (xã Ia Ly) liên kết xây dựng Tổ hợp tác trồng sầu riêng theo tiêu chuẩn VietGAP. Ảnh: T.D

“Áp dụng quy trình VietGAP, 14 nhà vườn trong Tổ hợp tác đã tăng cường sử dụng phân hữu cơ vi sinh, thuốc sinh học vào chăm bón cho vườn cây nhằm góp phần cải tạo đất, nâng cao năng suất, chất lượng, tạo chất lượng trái tươi an toàn.

Hiện Tổ hợp tác của làng đã canh tác hơn 25 ha cây sầu riêng theo tiêu chuẩn VietGAP. Trung bình 1 ha cà phê các hộ trồng xen khoảng 130 cây sầu riêng. Sau khi trừ chi phí đầu tư chăm sóc, các hộ lãi khoảng 300-350 triệu đồng”-anh Rơ Châm Tuy-Tổ trưởng Tổ hợp tác trồng sầu riêng theo tiêu chuẩn VietGAP làng Phung, cho biết.

Tương tự, các hộ Bahnar ở làng Kon Lốc 1 (xã Đak Rong) cũng áp dụng sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP đối với cây dứa không mắt từ khâu trồng, thu hoạch, chế biến cho đến truy xuất nguồn gốc cho sản phẩm.

Năm 2024, Tổ hợp tác sản xuất và tiêu thụ sản phẩm dứa không mắt làng Kon Lốc 1 được thành lập. Hiện làng Kon Lốc 1 có khoảng 16 hộ trồng dứa không mắt với diện tích trên 5 ha. Loại dứa này vỏ mỏng, lõi nhỏ và mọng nước, hương vị thơm ngon. Mỗi quả có trọng lượng khoảng 2-2,5 kg.

Người dân địa phương đã tập trung trồng dứa theo hướng “xanh, sạch, lành tính” để cung cấp nguyên liệu chế biến thành sản phẩm dứa sấy dẻo. Đây là hướng đi tiềm năng giúp bà con nông dân nâng cao thu nhập, đồng thời mở ra cơ hội để nông sản địa phương vươn ra thị trường.

Ông Đinh Văn Pin-Tổ trưởng Tổ hợp tác sản xuất và tiêu thụ sản phẩm dứa không mắt làng Kon Lốc 1-thông tin: Giống dứa không mắt có chi phí đầu tư thấp, dễ trồng. Việc chế biến sâu sản phẩm dứa sấy dẻo đã giúp bà con nâng cao thu nhập. Dứa sau khi sấy dẻo sẽ được bán ra với giá khoảng 70.000 đồng/ký, cao hơn các loại dứa khác.

Với sự quan tâm của Trung tâm Ứng dụng tiến bộ Khoa học và Công nghệ (KH-CN) tỉnh, Tổ hợp tác sản xuất và tiêu thụ sản phẩm dứa không mắt làng Kon Lốc 1 được hỗ trợ thiết kế bao bì, nhãn mác, quảng cáo, xây dựng thương hiệu sản phẩm. Hiện nay, sản phẩm dứa sấy dẻo đã được kiểm nghiệm đạt tiêu chuẩn và dán tem chống hàng giả, sử dụng QR Code để mã hóa thông tin về sản phẩm, vùng trồng…

"Việc áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc được xem là hướng đi cần thiết nhằm minh bạch hóa nguồn gốc và nhận diện giá trị sản phẩm, góp phần bảo vệ thương hiệu "Dứa sấy dẻo" trên thị trường"-ông Pin chia sẻ.

Sản phẩm dứa sấy dẻo của người dân làng Kon Lốc 1 (xã Đak Rong) đã được kiểm nghiệm đạt tiêu chuẩn và dán tem chống hàng giả, sử dụng QR Code để mã hóa thông tin về sản phẩm, vùng trồng. Ảnh: T.D

Từ đầu năm 2023, vườn dưa lưới của ông Hoàng Đình Lương (thôn Ia Sik, xã Ia Phí) được Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH-CN tỉnh tư vấn, đánh giá quy trình canh tác theo tiêu chuẩn VietGAP. Ông Lương thực hiện mô hình trồng dưa lưới trong nhà lồng với diện tích 2,5 ha.

Để khẳng định chất lượng, tạo được lòng tin với khách hàng và từng bước có được chỗ đứng trên thị trường, ông tiến hành chuẩn hóa sản xuất theo tiêu chuẩn nông nghiệp tốt và xây dựng chứng nhận VietGAP.

“Áp dụng quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP giúp dưa lưới sinh trưởng, phát triển bền vững. Quy trình sản xuất này về cơ bản thích ứng tốt với biến đổi khí hậu và giảm thiểu tác động đến môi trường thông qua việc hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, tiết kiệm lượng nước tưới và duy trì đa dạng sinh học”-ông Lương cho biết.

Cuối năm 2023, sau khi được chứng nhận VietGAP, ông Lương tự tin hướng sản phẩm của mình đến người tiêu dùng và có định hướng phát triển thương hiệu dưa lưới đến một số tỉnh, thành trong cả nước.

Vườn dưa lưới của ông Hoàng Đình Lương (thôn Ia Sik, xã Ia Phí) được Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH-CN tỉnh tư vấn, đánh giá quy trình canh tác theo tiêu chuẩn VietGAP. Ảnh: T.D

Theo bà Võ Thị Thùy Ngân-Phó Giám đốc Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH-CN tỉnh, chuẩn hóa sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP là việc áp dụng các quy trình, hướng dẫn thực hành sản xuất nông nghiệp tốt. VietGAP tập trung vào các khâu từ chọn đất, giống, phân bón, nước tưới, quản lý sâu bệnh, thu hoạch, đóng gói, bảo quản và truy xuất nguồn gốc sản phẩm.

Để phát triển nông nghiệp bền vững, Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH-CN tỉnh đã đẩy mạnh hoạt động tư vấn, hướng dẫn, chứng nhận VietGAP cho các doanh nghiệp, hợp tác xã nông nghiệp và bà con nông dân.

"Giai đoạn 2022-2024, Trung tâm đã triển khai hoạt động đánh giá chứng nhận VietGAP cho 20 đơn vị, cấp 40 giấy chứng nhận với diện tích đánh giá gần 500 ha tại các tỉnh Gia Lai, Kon Tum, Bình Phước. Từ đầu năm 2025 đến nay, Trung tâm triển khai đánh giá chứng nhận cho gần 155 ha diện tích canh tác nông nghiệp trên địa bàn phía Tây của tỉnh. Đồng thời, phối hợp với các đơn vị, địa phương tổ chức các lớp tập huấn sản xuất nông sản theo mô hình VietGAP, giúp người dân nâng cao nhận thức về thực hành nông nghiệp sạch”-bà Ngân cho biết.

TRẦN DUNG