Chung cư 40.000 dân cấm xe điện: An toàn hay bất cập?

Việc chung cư HH Linh Đàm thông báo ngừng nhận xe điện gửi ở hầm khiến nhiều cư dân rơi vào thế khó. Ảnh: Hoàng Trang.

Vài tháng trước, khi nghe tin Hà Nội dự kiến cấm xe máy xăng lưu thông theo giờ trong vành đai 1 từ tháng 7/2026, chị Hoàng Trang (28 tuổi) - cư dân khu chung cư HH Linh Đàm, phường Hoàng Liệt - quyết định "chuyển đổi xanh" sớm. Chiếc xe máy điện mới tinh được đưa về nhà, còn 2 xe xăng cũ của vợ chồng chị nhanh chóng được rao bán.

Thế nhưng, chưa kịp an tâm với lựa chọn của mình, chị Trang lại nhận tin khiến chị bàng hoàng: ban quản lý chung cư thông báo dừng tiếp nhận đăng ký mới đối với xe điện từ ngày 1/12 và sẽ cấm hoàn toàn việc gửi loại phương tiện này ở hầm từ ngày 1/2/2026. Cư dân phải chủ động di chuyển xe tới các điểm trông giữ bên ngoài tòa nhà trước thời hạn này.

Lý do được đưa ra là lượng xe máy điện, xe đạp điện tại các hầm xe tăng nhanh khiến không gian rơi vào tình trạng quá tải, tiềm ẩn nhiều rủi ro mất an toàn. Hiện số lượng phương tiện đã vượt khả năng chịu tải an toàn theo thiết kế tòa nhà.

"Quy định mới khiến tôi rơi vào thế khó. Đi gửi ở các bãi xe bên ngoài là khó khả thi, nhất là khi xe điện cần chỗ sạc, tránh nắng, tránh mưa và yêu cầu hạ tầng an toàn hơn”, chị Trang chia sẻ với Tri Thức - Znews.

Cái khó của chị Hoàng Trang cũng là tình thế chung của rất nhiều người sở hữu xe điện đang sinh sống tại khu chung cư đông dân nhất Hà Nội. Từ chỗ chủ động thích nghi với xu thế khuyến khích phương tiện xanh và giảm phát thải, chống ô nhiễm của thành phố, họ vấp phải nỗi lo xe điện sắp không biết gửi ở đâu.

Cư dân "chia phe"

Lệnh cấm gửi xe điện ở hầm nhanh chóng tạo nên cuộc tranh luận trong cộng đồng cư dân chung cư HH Linh Đàm những ngày qua. Anh Nguyễn Hùng (40 tuổi), cư dân đang sử dụng xe điện, không đồng tình việc ban quản lý từ chối cho gửi loại phương tiện này.

"Cư dân đã mua nhà thì phải có quyền sử dụng hầm gửi xe. Nếu muốn hạn chế xe điện, ban quản lý cần có phương án rõ ràng xe sẽ được chuyển đi đâu, gửi thế nào thay vì để mặc cư dân tự xoay xở", anh nêu ý kiến.

Ở chiều ngược lại, chị Phương Lan (28 tuổi) ủng hộ việc cấm xe điện để đảm bảo an toàn. Cư dân này nói thêm rằng thiết kế của tòa nhà ban đầu không tương thích với việc bố trí trạm sạc, khiến nỗi lo quá tải điện gây chập - cháy gia tăng.

"Như phía quản lý đã thông báo, hiện số phương tiện đã quá khả năng chịu tải an toàn theo thiết kế, lỡ như một xe bị cháy trong hầm kín sẽ gây ra hậu quả khó lường", chị bày tỏ.

Thông báo cấm xe điện gửi ở hầm của chung cư HH Linh Đàm tạo nên nhiều luồng tranh luận. Ảnh: Hoàng Trang.

Trước những phản ứng trái chiều của cư dân, ngày 4/12, UBND phường Hoàng Liệt (Hà Nội) đã gửi văn bản yêu cầu các chủ đầu tư và đơn vị quản lý vận hành nhà chung cư không được viện lý do để từ chối trông giữ xe điện. UBND phường yêu cầu chủ đầu tư và Chi nhánh dịch vụ nhà ở Linh Đàm xây dựng phương án bố trí chỗ để xe điện phù hợp.

Sau HH Linh Đàm, chung cư CT1 Thạch Bàn (Long Biên) cũng ra thông báo tạm ngừng nhận trông giữ xe điện do lo ngại cháy nổ và hạ tầng không đảm bảo. Cụ thể, khu vực dành cho xe điện tại tầng 1 vốn chỉ thiết kế khoảng 25 chỗ, song hiện đã chứa tới 60 xe, chưa có thiết bị chữa cháy chuyên dụng đối với xe đạp điện, xe máy điện sử dụng pin Lithium-ion.

Thành Nguyên (20 tuổi) cho biết xe điện cũng bị cấm tại chung cư mini anh đang thuê trọ ở phường Nam Từ Liêm. Nguyên nhân là khu vực để xe nhỏ, không đảm bảo khoảng cách an toàn và không được thiết kế cho việc sạc xe điện.

Nam sinh viên cho biết anh từng mang xe điện từ quê ra Hà Nội phục vụ đi lại, nhưng cuối cùng phải gửi ngược về quê vì khu trọ không cho phép để. Tuy có phần bất tiện, anh ủng hộ quy định vì muốn an toàn và đổi sang đi lại bằng xe buýt, tàu điện trên cao.

Vấn đề nan giải

Anh Nguyễn Hùng, cư dân chung cư HH Linh Đàm, cho biết gia đình anh hiện vẫn sử dụng xe điện. Phí gửi loại phương tiện này là 180.000 đồng/xe/tháng. Theo anh, phần lớn cư dân không phản đối việc tăng phí gửi xe điện nếu khoản đó gắn với nâng cấp hạ tầng và cải thiện tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy.

Anh Hùng đề xuất nếu thật sự lo ngại, ban quản lý tòa nhà có thể nghiên cứu đưa xe điện lên khu vực mặt đất hoặc bố trí vị trí riêng đạt chuẩn an toàn. Tuy nhiên, mọi thay đổi cần có lộ trình, thông báo rõ ràng và phải đảm bảo quyền lợi cư dân.

Liên quan đến thực trạng nhiều chung cư "từ chối" xe điện, PGS.TS Đỗ Văn Dũng, Phó chủ tịch Hội Ôtô - Máy động lực TP.HCM, cho biết quy chuẩn xây dựng hiện hành chưa có quy định cụ thể về trạm sạc xe điện trong chung cư. Khoảng trống pháp lý này khiến việc thẩm định thiết kế, kiểm tra hiện trạng và quản lý vận hành gặp nhiều khó khăn.

UBND phường Phương Liệt đã yêu cầu ban quản lý chung cư HH Linh Đàm hủy "lệnh" cấm gửi xe điện. Ảnh: Đức Anh.

Trong trường hợp cư dân phải gửi xe điện ở trạm riêng bên ngoài, ông Dũng cho rằng trạm sạc an toàn cần tuân theo các tiêu chuẩn quốc tế như NFPA 70 và IECC 2024.

Khu vực sạc nên đặt tách biệt, thông thoáng, có hệ thống thông gió và thoát khói tự động. Thiết bị điện phải đạt chuẩn chống nước - bụi, có ngắt mạch tự động và bố trí bình chữa cháy phù hợp. Các trạm cần đủ khoảng cách giữa các điểm sạc và trang bị hệ thống quản lý năng lượng để tránh quá tải lưới.

Với nhà trọ, nhà ở riêng lẻ hoặc chung cư mini, phó chủ tịch Hội Ôtô - Máy động lực TP.HCM nhận định rủi ro cao hơn do không gian hẹp và hệ thống điện thiếu đồng bộ. Những công trình này cần bộ tiêu chí tối thiểu: chỉ sạc ở khu vực thông thoáng; dùng ổ cắm ngoài trời đạt chuẩn; bố trí bình chữa cháy và cảm biến khói; giới hạn số xe sạc cùng lúc; cấm sạc qua đêm không giám sát; và phải được kiểm tra định kỳ bởi thợ điện chuyên nghiệp.

Về phần chị Hoàng Trang, cư dân chung cư HH Linh Đàm, 2 chiếc xe máy xăng cũ vẫn chưa có người mua. Chị bối rối không biết nên giữ lại để tính toán thêm hay tiếp tục rao bán.

"Gia đình tôi và hàng xóm xung quanh vẫn chờ thông báo chính thức từ ban quản lý sau yêu cầu của UBND phường. Tôi mong tòa nhà bố trí khu vực cho gửi xe điện đảm bảo tiêu chuẩn an toàn đồng thời giữ mức phí hợp lý", chị bày tỏ.

An Chi - Đào Phương