Chứng khoán Đông Nam Á về vực sâu, Việt Nam giữ phong độ vượt trội

Ghi nhận mới đây của quỹ SGI Capital cho thấy thị trường chứng khoán các quốc gia Đông Nam Á đang có hiệu suất rất kém.

Chứng khoán Thái Lan, Phillipines giảm về đáy hồi Covid-19, còn chứng khoán Indonesia về điểm thấp trong vòng bốn năm gần đây.

Lý do được SGI Capital đánh giá do khối ngoại rút ròng kỷ lục và ngân hàng trung ương các nước này đều thận trọng trong việc hạ lãi suất để thúc đẩy kinh tế.

Trong khi đó, thị trường chứng khoán Việt Nam, tính từ đáy Covid-19, đang có hiệu suất vượt trội so với khu vực nhờ tốc độ tăng trưởng lợi nhuận cao hơn và Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chủ động cắt giảm mạnh lãi suất trước cả Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) và nhiều ngân hàng trung ương khác.

Hỗ trợ mạnh mẽ từ chính sách đồng bộ

Theo SGI Capital, thị trường Việt Nam trong tháng qua phản ứng tích cực với những hành động quyết liệt của Chính phủ trong việc thúc đẩy nền kinh tế.

Mặc dù tín dụng và giải ngân đầu tư công chưa chuyến biến rõ nét nhưng ưu tiên hạ lãi suất đang trực tiếp hỗ trợ tâm lý cho doanh nghiệp và nhà đầu tư trong bối cảnh thương mại toàn cầu đối mặt nguy cơ đứt gãy.

Các loại lãi suất như trái phiếu, thị trường mở (OMO), liên ngân hàng (interbank) đều có xu hướng giảm so với thời điểm giữa tháng 2/2025.

“Niềm tin trở lại đã giúp cải thiện thanh khoản của thị trường chứng khoán liên tục trong nhiều tuần qua và chỉ số VN-Index đã vượt mốc tâm lý 1.300 mặc dù nhà đầu tư nước ngoài tiếp tục bán ròng”, các chuyên gia của SGI Capital lạc quan về thị trường.

Việc lợi tức trái phiếu Mỹ và đồng đô la Mỹ suy yếu đang giúp NHNN có dư địa hỗ trợ thanh khoản liên ngân hàng và kéo giảm các mặt bằng lãi suất.

Dòng tiền M2 dồi dào giúp hỗ trợ cho đà tăng trưởng thị trường chứng khoán. Ảnh: SGI Capital

Cơ quan này tiếp tục thể hiện sự chủ động khi nới lỏng hơn việc kiểm soát tỷ giá khi liên tục nâng tỷ giá trung tâm và trần giá bán, một mặt tránh phải bán dự trữ ngoại hối, mặt khác trung hòa ảnh hưởng thuế quan nếu Mỹ chính thức áp lên Việt Nam trong vài tuần tới.

Khi dư địa chính sách tiền tệ không lớn bởi lợi suất trái phiếu chính phủ Việt Nam vẫn duy trì thấp hơn trái phiếu chính phủ Mỹ, NHNN chấp nhận đánh đổi tỷ giá để giữ lãi suất thấp và hỗ trợ kinh tế trước những cú sốc tiềm tàng từ bên ngoài vẫn đang là lựa chọn hợp lý.

Trong bối cảnh đó, điểm sáng nhất tạo nên cân bằng vĩ mô tốt cũng như lực đẩy tăng trưởng tiềm năng cho Việt Nam nằm ở dư địa tài khóa.

Kỷ luật chi tiêu công chặt chẽ và tăng trưởng kinh tế tốt trong 10 năm qua đã giúp Việt Nam có được vị thế tài chính quốc gia thuộc top lành mạnh trên thế giới với tỷ lệ vay nợ và thâm hụt ngân sách thấp.

Dư địa này là nguồn lực rất quan trọng cho các chính sách tài khóa như đầu tư phát triển hạ tầng, giảm phí thuế cho người dân và doanh nghiệp, cải cách bộ máy nhằm tăng hiệu năng hoạt động của Chính phủ, tạo nền tảng cộng hưởng thúc đẩy kinh tế tư nhân vượt lên thành động lực chính cho tăng trưởng kinh tế.

Rủi ro vẫn hiện hữu

Tuy vậy, thách thức lớn của hệ thống ngân hàng trong việc thúc đẩy tín dụng tiếp tục nằm ở tỷ lệ tín dụng/GDP đã rất cao và khả năng huy động hạn chế khi chính phủ kiểm soát chặt việc tăng lãi suất.

Trích dẫn dữ liệu của FiinPro, SGI Capital cho biết kế hoạch tăng trưởng lợi nhuận toàn thị trường năm 2025 sẽ ở mức khoảng 4%, chủ yếu do nhóm ngân hàng TMCP Nhà nước đặt kế hoạch kinh doanh ở mức thấp vì lo ngại áp lực của NIM (biên lãi ròng).

Tổ chức này cũng đánh giá tín dụng cho khối doanh nghiệp bất động sản tăng mạnh những năm gần đây cho thấy sự phụ thuộc vào thị trường bất động sản của hệ thống ngân hàng ngày càng tăng.

Điều này cũng tiềm ẩn rủi ro nếu giá bất động sản hình thành trong giai đoạn nới lỏng hiện tại tăng quá nhanh dẫn tới nợ xấu tăng sau đó.

Rủi ro này cần phải đặc biệt lưu ý nhất là khi giá nhà tại nhiều địa bàn lớn đã vượt xa thu nhập và khả năng chi trả của phần lớn người dân Việt Nam trong khi nguồn cung có xu hướng được tháo gỡ và tăng mạnh trong những năm tới.

Nhìn về tổng thể, SGI Capital chỉ ra rủi ro hiện hữu từ khả năng Mỹ sẽ áp thuế hàng nhập khẩu Việt Nam đầu tháng 4.

Mặc dù vậy, sự chủ động và quyết liệt của Chính phủ và NHNN sẽ giảm bớt tác động tiêu cực ngắn hạn và củng cổ xu hướng tích cực dài hạn.

Trong đó, những ngành và doanh nghiệp ở vị thế tận dụng rất tốt các chính sách hỗ trợ trong khi ít chịu tác động từ mức thuế quan mới của Mỹ.

Chẳng hạn, thuế nhập khẩu với thép đã được Mỹ công bố giữ nguyên mức cũ với Việt Nam và tăng 4 mạnh với các nhà nhập khẩu chính khác, trong khi thuế nhập khẩu HRC lên thép Trung Quốc đã tạo hàng rào bảo vệ tốt cho doanh nghiệp sản xuất HRC nội địa cạnh tranh.

Đồng thời, những doanh nghiệp tập trung vào khai thác các thị trường nội địa cũng sẽ có những thuận lợi khi Chính phủ quyết tâm thúc đẩy tăng trưởng cao trong nhiều năm tới.

Dũng Phạm