Chung sức giữ rừng, bảo vệ muông thú

Gỡ bẫy thú, gìn giữ đa dạng sinh học

Sau nhiều lần hẹn, chúng tôi theo chân người dân làng Canh Tiến (xã Canh Vinh) và cán bộ Trạm Quản lý bảo vệ rừng Canh Tiến-Hồ Núi Một trong chuyến tuần tra sớm.

Ở rừng già suối Chùa (Tiểu khu 325), sương ban mai phủ dày trên tán cây, lối mòn ẩm ướt, dưới đất rễ cây chằng chịt thử thách từng bước chân.

Cán bộ Trạm Quản lý bảo vệ rừng và người dân tháo gỡ bẫy kẹp trong rừng Canh Tiến-Hồ Núi Một. Ảnh: D.Đ

Càng đi sâu, “cạm bẫy” nhiều hơn, những loại bẫy kẹp, bẫy cạm, thòng lọng…, tất cả được giấu kín dưới lá khô, bụi rậm, thân cây đổ. Chỉ trong một buổi sáng, lực lượng tuần tra đã phát hiện và gỡ bỏ hàng loạt bẫy, kịp thời bảo vệ thú rừng.

Ông Nguyễn Văn Chiến - Trưởng Trạm Quản lý bảo vệ rừng Canh Tiến-Hồ Núi Một - cho biết: Trạm hiện có 8 cán bộ, nhân viên, quản lý 5.456,2 ha rừng phòng hộ thuộc 6 tiểu khu của các xã Canh Liên, Canh Vinh và An Nhơn Tây.

Hằng tuần, trạm lập kế hoạch, chia thành 3 nhóm phối hợp với người dân và kiểm lâm địa bàn tổ chức nhiều đợt tuần tra, tháo gỡ bẫy thú tại các cánh rừng.

“Mỗi chuyến tuần tra, chúng tôi thường tháo từ 5 - 8 bẫy rồi phá hủy tại chỗ để tránh tái sử dụng. Đồng thời, ghi tọa độ, chụp ảnh hiện trường làm cơ sở theo dõi, ngăn chặn săn bắt trở lại. Công việc vất vả, nhưng rừng và muông thú đang dần hồi sinh, động vật hoang dã xuất hiện ngày một nhiều hơn”- ông Chiến chia sẻ.

Không chỉ ở Canh Tiến, tại các cánh rừng thuộc Tiểu khu 349 (làng Chồm, xã Canh Liên), cán bộ Trạm Quản lý bảo vệ rừng Canh Liên cũng đều đặn phối hợp các nhóm cộng đồng tuần tra hằng tuần.

Họ men theo triền núi dốc, len lỏi qua tán rừng rậm để phát hiện dấu vết săn trộm, kịp thời tháo gỡ bẫy. Nhờ sự đồng lòng của người dân, nhiều đàn chim, khỉ, chồn, heo rừng… đã thoát khỏi nguy hiểm, góp phần giữ vững đa dạng sinh học và sự bình yên cho những cánh rừng.

Anh Đinh Văn Tân - Trưởng Trạm Quản lý bảo vệ rừng Canh Liên - cho hay: “Địa bàn rừng chúng tôi quản lý rộng 6.485 ha, nhiều suối, vực sâu nên mỗi chuyến tuần tra đầy thử thách. Tuy vậy, nhờ sự đồng hành của người dân, chúng tôi kiên trì rà soát từng lối mòn, kịp thời phát hiện dấu vết săn trộm và loại bỏ bẫy thú. Chính sự chung sức của cộng đồng đã giúp các loài chim, thú rừng sinh sôi an toàn, hệ sinh thái được gìn giữ bền vững”.

Nâng cao ý thức cộng đồng

Theo Ban Quản lý rừng phòng hộ Vân Canh, đơn vị hiện quản lý hơn 25.490 ha rừng phòng hộ và rừng sản xuất có chức năng phòng hộ, trải rộng 24 thôn của các xã Canh Vinh, Vân Canh, Canh Liên và An Nhơn Tây.

Những năm qua, Ban đã phối hợp với chính quyền địa phương, người dân tổ chức nhiều buổi phổ biến kiến thức về đa dạng sinh học, pháp luật bảo vệ động vật, phát tờ rơi, nhấn mạnh vai trò của cộng đồng trong bảo tồn nguồn tài nguyên rừng, tăng cường các hoạt động phá các loại bẫy săn trái phép…

Cán bộ Trạm quản lý bảo vệ rừng Canh Tiến-Hồ Núi Một tuyên truyền cho người dân về ý thức bảo tồn động vật hoang dã. Ảnh: D.Đ

Ông Đinh Văn Thoanh - Phó Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng Ban Công tác Mặt trận làng Canh Tiến - cho hay, trước đây, đời sống khó khăn nên nhiều hộ từng vào rừng đặt bẫy thú rừng để cải thiện bữa ăn hoặc bán kiếm tiền. Nhờ Nhà nước đầu tư hạ tầng, giao khoán bảo vệ rừng, cuộc sống người dân dần ổn định, tình trạng săn bắt thú rừng giảm hẳn.

“Trong các chuyến tuần tra cùng cán bộ trạm, nếu phát hiện bẫy thú trên diện tích rừng được giao khoán, chúng tôi họp dân tuyên truyền, yêu cầu chấm dứt; nếu tái phạm sẽ áp dụng hương ước, quy ước xử phạt. Nhờ vậy, bà con ý thức rõ giá trị của rừng, tích cực cùng tham gia tuần tra, giúp rừng được bảo vệ bền vững”- ông Thoanh nói.

Tại làng Chồm (xã Canh Liên), ông Đinh Văn Canh (55 tuổi, người Bahnar) gắn bó với rừng từ nhỏ. Ông chia sẻ: “Trước đây, nhiều người quen đặt bẫy thú. Giờ ai cũng hiểu săn bắn là vi phạm pháp luật, làm cạn kiệt muông thú, phá vỡ hệ sinh thái. Tôi thường cùng bà con và cán bộ đi tuần, tháo gỡ bẫy, vừa giữ rừng vừa nhắc con cháu trân trọng thiên nhiên. Thấy thú rừng xuất hiện nhiều hơn, chúng tôi càng ý thức bảo vệ, coi rừng là tài sản quý của cộng đồng”.

Phát hiện, tháo gỡ bẫy thú. Clip: Duy Đăng

Ông Nguyễn Thanh Quang - Phó Giám đốc Ban Quản lý rừng phòng hộ Vân Canh cho rằng, nhờ sự phối hợp chặt chẽ giữa lực lượng bảo vệ rừng và cộng đồng đã giúp công tác gỡ bẫy, ngăn chặn săn bắt trái phép đạt kết quả rõ rệt, số vụ vi phạm giảm hẳn, đa dạng sinh học từng bước phục hồi.

Thời gian tới, Ban sẽ tiếp tục tăng cường tuần tra liên hợp, mở rộng tập huấn kỹ năng cho người dân, đồng thời đẩy mạnh ứng dụng công nghệ như định vị GPS, camera giám sát để kịp thời phát hiện, xử lý vi phạm, hướng tới mục tiêu bảo vệ bền vững “lá phổi xanh” của đại ngàn.

DUY ĐĂNG