Chung tay chăm sóc phần mộ anh hùng liệt sĩ
Tỉnh Quảng Trị có 72 nghĩa trang liệt sĩ, trong đó có 2 nghĩa trang liệt sĩ cấp quốc gia là Nghĩa trang Liệt sĩ Trường Sơn và Nghĩa trang Liệt sĩ Đường 9. Trong những năm qua, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Quảng Trị đã vinh dự thay mặt cả nước chăm sóc gần 60.000 phần mộ liệt sĩ là con em của các tỉnh, thành phố đang yên nghỉ tại các nghĩa trang liệt sĩ trên địa bàn một cách chu đáo, thành kính. Hệ thống nghĩa trang liệt sĩ, công trình ghi công liệt sĩ từng bước được đầu tư, tôn tạo ngày càng khang trang hơn, thể hiện truyền thống đạo lý tốt đẹp 'Uống nước nhớ nguồn', tri ân công lao các anh hùng liệt sĩ anh dũng chiến đấu và ngã xuống vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì cuộc sống bình yên, hạnh phúc của Nhân dân.
Với tinh thần “Quảng Trị vì cả nước, cả nước vì Quảng Trị”, công tác sửa chữa, nâng cấp các công trình ghi công liệt sĩ thường xuyên được cấp ủy, chính quyền các cấp trong tỉnh quan tâm, chú trọng lồng ghép các nguồn lực, huy động sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp tham gia, trở thành phong trào thi đua, nét đẹp văn hóa trong đời sống của người dân Quảng Trị. Trong 10 năm 2012 - 2022, tỉnh đã đầu tư khoảng 212 tỉ đồng cho công tác chăm sóc, nâng cấp, sửa chữa phần mộ liệt sĩ, nghĩa trang liệt sĩ; hằng năm huy động xã hội hóa hàng chục tỉ đồng chỉnh trang các công trình ghi công liệt sĩ đảm bảo trang nghiêm, thành kính tri ân công ơn các anh hùng liệt sĩ.
Đặc biệt, từ năm 2014 đến nay, tỉnh đã có sáng kiến vận động các tổ chức, cá nhân và từ nguồn ngân sách, thực hiện chương trình “Thắp nến tri ân”, “Hoa dâng mộ liệt sĩ” vào dịp 27/7 hằng năm, với tổng kinh phí 5,5 tỉ đồng. Đến Quảng Trị vào dịp Tháng 7 tri ân, thân nhân các liệt sĩ trên khắp mọi miền Tổ quốc có thể an lòng bởi các nghĩa trang, phần mộ liệt sĩ đều khoác lên màu áo mới, được vệ sinh sạch sẽ, thay cát ở lư hương, thay hoa và đồng loạt thắp nến tri ân đêm trước ngày Thương binh - Liệt sĩ 27/7.
Việc thắp hương, chăm sóc các phần mộ liệt sĩ được Nhân dân Quảng Trị xác định là nghĩa vụ thiêng liêng, là ân tình như người thân máu thịt trong gia đình, nên khi gia đình có việc quan trọng, con cháu học hành thành đạt… họ đều đến dâng hương ở nghĩa trang liệt sĩ. Điều này cho thấy trong tâm thức của mỗi người Việt chúng ta luôn hướng về truyền thống đạo lý tốt đẹp “Uống nước nhớ nguồn”, tri ân công lao các anh hùng liệt sĩ.
Theo Nghị định số 31/2013/NĐ-CP ngày 9/4/2013 của Chính phủ quy định, công trình ghi công liệt sĩ phải thường xuyên được chăm sóc, quản lý, sửa chữa và tu bổ. Nghị định này cũng nêu rõ, ngân sách địa phương chi tu bổ, sửa chữa thường xuyên mộ, nghĩa trang liệt sĩ, đài tưởng niệm, đền thờ, nhà bia ghi tên liệt sĩ. Trong khi ngân sách nhà nước chưa thể đáp ứng được yêu cầu duy tu, bảo dưỡng, nâng cấp các công trình ghi công liệt sĩ, tỉnh đã huy động xã hội hóa số tiền đóng góp hằng năm trên 10 tỉ đồng xây dựng, sửa chữa, nâng cấp các công trình ghi công liệt sĩ.
Trong đó nhiều tỉnh, thành phố đã đóng góp xây dựng làm đẹp các công trình ghi công liệt sĩ con em địa phương mình đang yên nghỉ tại Nghĩa trang Liệt sĩ quốc gia Trường Sơn và một số nghĩa trang liệt sĩ khác trên địa bàn tỉnh…, làm cho thân nhân, gia đình liệt sĩ thấy ấm lòng khi để con em mình nằm lại với các đồng đội ở các nghĩa trang liệt sĩ ở Quảng Trị.
Chăm sóc mộ liệt sĩ, nghĩa trang liệt sĩ ở cấp xã, cấp thôn lâu nay kinh phí phụ cấp cho người làm quản trang từ nguồn vận động xã hội hóa ít ỏi, chủ yếu là từ tấm lòng tự nguyện gắn bó với công việc của người làm quản trang. Vượt qua những khó khăn, vất vả của cuộc sống đời thường mưu sinh “cơm, áo, gạo, tiền”, trên địa bàn tỉnh có rất nhiều quản trang tự nguyện gắn bó hơn nửa đời người chăm sóc phần mộ, nghĩa trang liệt sĩ mà không hề nghĩ đến chuyện được trả công hay phụ cấp gì.
Tiêu biểu như cựu chiến binh Hồ Xuân Thành ở làng Đại An Khê, xã Hải Thượng, huyện Hải Lăng có hơn 40 năm làm quản trang Nghĩa trang Liệt sĩ xã Hải Thượng; cựu chiến bình Nguyễn Linh Mục ở thôn Thanh Lê, xã Triệu Trung, huyện Triệu Phong tự nguyện chăm sóc Nghĩa trang Liệt sĩ xã Triệu Trung từ năm 1983 đến nay; cựu chiến binh Cáp Kim Xinh ở thôn Đốc Kỉnh, xã Cam Chính, huyện Cam Lộ tự nguyện chăm sóc Nghĩa trang Liệt sĩ xã Cam Chính từ năm 1987 đến nay…
“Trong chiến tranh, đồng đội mình nằm xuống, mình may mắn còn sống trở về là hạnh phúc rồi. Có đồng đội nằm xuống cho mình được sống. Thế nên, việc hương khói, chăm sóc phần mộ và nghĩa trang liệt sĩ là từ tâm tôi làm, đến khi nào đi không nổi, không thể đảm đương được công việc thì xin thôi” - cựu chiến binh Cáp Kim Xinh chia sẻ.
Chung tay chăm sóc phần mộ các anh hùng liệt sĩ, Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh đã phát động chương trình “Chung tay chăm sóc nghĩa trang liệt sĩ cấp xã” bằng việc ủng hộ kinh phí để UBND các xã có thêm nguồn hỗ trợ cho quản trang. Theo đó, chương trình triển khai từ tháng 6/2021, hỗ trợ mỗi xã 12 triệu đồng để chi trả cho quản trang trong 1 năm. Chỉ trong thời gian ngắn, Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh đã nhận được hơn 730 triệu đồng đóng góp hỗ trợ cho các quản trang, trong đó có doanh nghiệp hỗ trợ kinh phí phụ cấp cho quản trang 3 - 4 xã.
Cùng với chương trình “Hoa dâng mộ liệt sĩ”, “Thắp nến tri ân” tiếp tục được triển khai thực hiện trong thời gian tới, các phần mộ, nghĩa trang liệt sĩ trên địa bàn tỉnh sẽ được chăm sóc chu đáo, sạch đẹp như những rừng hoa khoe sắc, trở thành nét đẹp văn hóa trong đời sống của mỗi người dân Quảng Trị luôn phát huy đạo lý tốt đẹp “Uống nước nhớ nguồn”, tri ân công lao các anh hùng liệt sĩ…