Chung tay xây dựng trường học hạnh phúc

Yêu thương, an toàn, tôn trọng

Theo TS. Nguyễn Tùng Lâm (Chủ tịch Hội Tâm lý giáo dục Hà Nội), lâu nay, chúng ta áp dụng cách giáo dục áp đặt nên đã gây những trở ngại trong học tập cho học sinh. Vì vậy, đã đến lúc chúng ta phải thay đổi, tạo nên sự cởi mở, hòa đồng, chia sẻ trong mối quan hệ giữa thầy và trò. Thay vì áp đặt, chúng ta nên để giáo viên và học sinh tự giác thực hiện theo những điều mong muốn của cá nhân và có định hướng. Hiện nay, chúng ta quen làm theo lối cũ.

Tức là đặt ra tiêu chuẩn rồi áp đặt giáo viên, học sinh phải thực hiện theo. Tuy nhiên, điều này nên thay đổi và áp dụng ngược lại. Cụ thể, trước một vấn đề, nên để giáo viên và học sinh cùng thảo luận với nhau, những gì hợp lý theo chuẩn mực của nhà trường đưa ra thì áp dụng thực hiện. Chúng ta không nên khống chế, áp đặt ở điều này, khoản kia. Mọi người nên trao đổi, bàn bạc với nhau để tìm ra chân lý. Nói cách khác là cùng nhau hợp tác để cùng nhau phát triển.

Theo TS. Nguyễn Tùng Lâm, chúng ta cần xây dựng những lớp học hạnh phúc, trường học hạnh phúc để giáo viên và học sinh đều cảm thấy thoải mái, vui vẻ, hứng thú trong dạy - học.

Chúng ta cần xây dựng những lớp học hạnh phúc, trường học hạnh phúc để giáo viên và học sinh đều cảm thấy thoải mái, vui vẻ, hứng thú trong dạy - học. Lớp học hạnh phúc, trường học hạnh phúc phải trên cơ sở thầy trò hiểu nhau, tôn trọng lẫn nhau. Từ đó, tạo điều kiện để học sinh được đóng góp, cống hiến và quan trọng là được phát triển bản thân mình và hạnh phúc khi là chính mình. Đây là việc làm không vì thành tích, mà coi đó là việc làm để mỗi nhà trường, giáo viên và học sinh thực sự thay đổi. Mặt khác, đó là việc làm mang tính chất khoa học chứ không phải vì một chủ trương nào đó để áp đặt. Khi mọi người cùng tìm được niềm vui, niềm hạnh phúc thì họ sẽ thấy được chân lý và tự điều chỉnh với nhau.

Cô giáo Phạm Thị Mỹ Linh (Chủ tịch Công đoàn Trường THCS&THPT Nguyễn Siêu) cho rằng: Trường học hạnh phúc là nơi thầy cô, học sinh và phụ huynh đều được hạnh phúc; là nơi học sinh có hứng thú, niềm vui, sự mong chờ và những rung cảm; là nơi học sinh không có áp lực học hành mà luôn được phát huy khả năng của mình, các môn học được biến hóa thành các bài học thú vị thông qua các trò chơi, trải nghiệm; là nơi mà thầy cô giáo có các phương pháp dạy học tích cực, luôn hỗ trợ và giúp đỡ học sinh kịp thời, thiết lập được mối quan hệ tốt với học sinh, tạo cho chúng sự an tâm, tin tưởng và cảm thấy được yêu thương. Nơi ấy không có bạo lực, không có hành vi vi phạm đạo đức nhà giáo, không có những hành xử xúc phạm danh dự, nhân phẩm, tính mạng nhà giáo. Hiểu một cách đơn giản, trường học hạnh phúc là nơi mà cả học sinh và thầy cô đều “muốn đến”.

Hưởng ứng lời phát động Bộ Giáo dục và Đào tạo, năm học 2019 - 2020, Trường THCS&THPT Nguyễn Siêu coi xây dựng trường học hạnh phúc là một trong những nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu. Trong đó, giáo viên chính là chủ thể tích cực góp phần xây dựng một môi trường sư phạm lành mạnh, văn minh, thân thiện với 3 giá trị cốt lõi: Yêu thương, an toàn và tôn trọng.

Để mỗi ngày đến trường là một ngày vui

Tháng 4/2019, Công đoàn Giáo dục Việt Nam đã cùng Bộ Giáo dục và Đào tạo phát động "Triển khai kế hoạch nâng cao năng lực ứng xử sư phạm, đạo đức nhà giáo vì một trường học hạnh phúc". Tại đây, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ đã kêu gọi đội ngũ cán bộ quản lý, các thầy giáo, cô giáo chung tay xây dựng trường học hạnh phúc với các giá trị cốt lõi: Yêu thương, an toàn và tôn trọng.

Theo Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ, làm tốt 3 tiêu chí này, mỗi người chúng ta sẽ thấy hạnh phúc và hạnh phúc thực sự, chứ không phải sự ép buộc. Đây là nhu cầu tự thân, là động lực để các thành viên trong nhà trường phấn đấu.

Theo cô giáo Phạm Thị Mỹ Linh, xây dựng trường học hạnh phúc là cả một quá trình, trong đó, bản thân mỗi giáo viên cần thay đổi tư duy nhận thức, hành động và cả cảm xúc để có được các bài học hay, đầy hứng thú với học sinh, tạo ra bầu không khí thân thiện và yêu thương. Thời gian qua, Trường THCS&THPT Nguyễn Siêu đã phối hợp tổ chức thực hiện nhiều dự án giúp thầy cô thay đổi. Tiêu biểu như phối hợp với Công ty Cổ phần FCE Việt Nam thực hiện chương trình The Leader in me tại trường trong thời gian 3 năm (bắt đầu từ năm học 2018 - 2019).

Đây là chương trình lãnh đạo bản thân giúp mỗi người thay đổi tư duy, làm chủ cuộc sống, phát huy được các thế mạnh tiềm ẩn và vai trò lãnh đạo của mình. Qua một năm thực hiện, chương trình bước đầu có hiệu quả với bản thân cán bộ, giáo viên, nhân viên và với cả các em học sinh trong công việc, học tập cũng như trong cuộc sống. Các thầy cô và học sinh đã biết cách đặt mục tiêu sao cho khoa học, hiệu quả; biết lập kế hoạch tuần, tháng, học kì, năm học, chủ động hơn trong công việc giảng dạy cũng như học tập, biết cách ưu tiên việc quan trọng, có tư duy cùng thắng, biết cách lắng nghe và thấu hiểu...

Ngoài ra, Trường THCS &THPT Nguyễn Siêu còn thành lập các Nhóm nhà giáo cùng nhau phát triển theo tổ chuyên môn từ đầu năm học. Mỗi nhóm nhà giáo đều đăng ký thực hiện một nội dung, có thể là áp dụng một phương pháp dạy học tích cực nào đó, có thể là cùng nhau thực hiện nhiệm vụ làm thế nào để học sinh có hứng thú với bộ môn... Cuối năm sẽ tổ chức báo cáo, tổng kết, rút kinh nghiệm và tuyên dương khen thưởng các nhóm nhà giáo cùng giúp nhau tiến bộ, đạt nhiều thành tích trong công tác giảng dạy. Đồng thời, để tạo thuận lợi cho các nhóm nhà giáo cùng nhau phát triển, Ban Giám hiệu nhà trường đã sắp xếp vị trí bàn làm việc của các giáo viên cùng tổ ngồi gần nhau để dễ dàng hơn trong việc trao đổi chuyên môn và hỗ trợ nhau trong công tác giảng dạy.

Cũng theo cô giáo Phạm Thị Mỹ Linh, một nhân tố quan trọng nữa trong việc xây dựng trường học hạnh phúc là xây dựng một không gian học tập tốt cho học sinh vì nó ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý thoải mái của học sinh. Theo đó, năm học 2019 - 2020, Trường THCS&THPT Nguyễn Siêu đã phát động phong trào xây dựng Trường học xanh - Lớp học hạnh phúc (Eco school - Happy class) trong toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh.

Hưởng ứng tích cực phong trào, cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh nhà trường luôn nêu cao ý thức bảo vệ môi trường, đề cao khẩu hiệu “thấy rác là nhặt”, biết cách phân loại rác và vứt rác đúng nơi quy định (thùng rác vô cơ, thùng rác hữu cơ), tham gia trồng cây xanh phục vụ cho việc học tập và làm đẹp cảnh quan sân trường, tiết kiệm nước, tắt khi không sử dụng các thiết bị điện, đặc biệt loại bỏ rác thải nhựa và nilon, thay thế bằng một lối sống và thói quen thân thiện với môi trường như: Không bọc sách, vở bằng túi bọc nilon mà thay thế bằng bọc giấy; không sử dụng cốc, chai nhựa để uống nước mà thay vào đó là bình nước thủy tinh; thay túi nilon đựng đồ ăn bằng túi giấy...

Còn theo thầy giáo Nguyễn Văn Khoa (Tổ trưởng Tổ Văn, Trường THCS - THPT Ban Mai), điều quan trọng nhất để tạo nên trường học hạnh phúc chính là sự yêu thương. Chỉ có yêu thương hết mình thì mới tạo nên hạnh phúc. Chỉ có yêu thương, thầy cô mới tạo ra môi trường an toàn cho học sinh. Chỉ yêu thương, thầy cô mới đủ tầm và tâm để tìm ra điểm khác biệt của mỗi học sinh và tạo động lực cho các con phát triển.

“Hạnh phúc đến từ những điều thật giản đơn, nhưng không dễ gì đạt được những điều đó. Quan điểm về trường học hạnh phúc của mỗi giáo viên và học sinh là khác nhau. Nhưng tựu chung lại là lớp học đó phải tạo được cảm giác thoải mái cả về thể chất và tinh thần cho học sinh và giáo viên, giúp cho học sinh có thể tiếp thu bài học một cách hiệu quả nhất, để sao cho học sinh mỗi ngày đến trường là một ngày vui” - cô giáo Phạm Thị Mỹ Linh khẳng định.

Phạm Thảo