Chương trình miễn thị thực 30 ngày của Malaysia liệu có thành công?

Người dân di chuyển trên đường phố tại Kuala Lumpur, Malaysia, ngày 15/9/2021. Ảnh: THX/ TTXVN

Giới chuyên gia nhấn mạnh rằng phương tiện truyền thông xã hội đang định hình cách mọi người đi du lịch. Đồng thời, Chính phủ Malaysia cũng phải chứng minh được rằng quốc gia Đông Nam Á này là nơi an toàn để ghé thăm trong bối cảnh xuất hiện các báo cáo về các băng nhóm lừa đảo trong khu vực.

Theo các công ty du lịch ở Malaysia, sự quan tâm của du khách Trung Quốc đã tăng vọt sau khi thông tin miễn thị thực 30 ngày được Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim công bố ngày 26/11. Tuy nhiên, những người trong ngành du lịch và các chuyên gia cảnh báo rằng Chính phủ Malaysia cần tăng cường hơn nữa sức hấp dẫn của đất nước nếu muốn đạt vị trí dẫn đầu danh sách các điểm đến cạnh tranh.

Chủ tịch Hiệp hội Liên minh Du lịch Nội địa Uzaidi Udanis cho biết chỉ 4 ngày kể từ khi chính sách này có hiệu lực, bang Penang vốn được mệnh danh là “thiên đường ẩm thực” của Malaysia, đã chứng kiến sự gia tăng lượng khách đến từ Trung Quốc. So với các nhóm du lịch lớn trước đại dịch COVID-19, các nhà điều hành du khách giờ đây chủ yếu là các nhóm nhỏ và khách du lịch tự do.

Ông Uzaidi chia sẻ thêm rằng ngày càng có nhiều du khách tự phát đáp các chuyến bay đến Malaysia vào những ngày cuối tuần. Họ cũng sẵn sàng trải nghiệm những điều mới mẻ như thám hiểm bộ đường dài và câu cá thay vì chỉ chơi golf, vốn là một trong những hoạt động phổ biến của khách du lịch Trung Quốc.

Từ ngày 01/12/2023, khách du lịch Trung Quốc và Ấn Độ có thể nhập cảnh vào Malaysia mà không cần xin thị thực trong vòng 30 ngày. Đây được xem là một trong những nỗ lực của nước này nhằm giành thị phần từ nước láng giềng Thái Lan và khôi phục hoạt động kinh doanh du lịch đang bị ảnh hưởng bởi đại dịch khi mùa cao điểm thực sự bắt đầu.

Để đáp ứng nhu cầu, hãng hàng không giá rẻ khu vực Air Asia đặt trụ sở tại Malaysia cho biết sẽ tăng thêm gần 25% số chuyến bay đến và đi từ Trung Quốc, bắt đầu từ quý I/2024, tương đương tăng thêm 5,2 triệu ghế hàng năm.

Theo Nhà điều hành tour Albert Loh, công ty của ông thường nhận trung bình từ 3-5 đơn đặt chỗ hàng tuần với các gói tour du lịch cho khách Trung Quốc tại bang Sabah thuộc đảo Borneo, phía Đông Malaysia.

Tính đến hết tháng 11/2023, công ty đã phục vụ khoảng 5.000 khách hàng, giảm ít nhất 30% so với năm 2019 là giai đoạn trước khi đại dịch COVID-19 bùng phát. Ông Loh cũng cho rằng việc miễn thị thực vào Malaysia có thể thúc đẩy hoạt động kinh doanh của công ty ít nhất 50% theo như mức độ nhu cầu du lịch tăng đột biến chỉ trong tuần qua.

* Hướng tới những trải nghiệm độc đáo

Theo chuyên gia của Viện nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế Malaysia (ISIS) Angeline Tan, để vượt qua được các đối thủ trong khu vực như Thái Lan và Indonesia, Malaysia cần quảng bá những trải nghiệm địa phương rõ ràng về văn hóa, du lịch sinh thái và chăm sóc sức khỏe, cũng như chứng minh được sự an toàn đối với khách ghé thăm.

Bà nhận định rằng đại dịch COVID-19 đã làm ảnh hưởng đến tâm lý và quyết định trải nghiệm du lịch của du khách.

Đến nay, chính sách miễn thị thực của Thái Lan dành cho khách du lịch Trung Quốc đã không thành công, vì nhiều người lo sợ trước những câu chuyện về các băng đảng bắt cóc người Trung Quốc nhắm mục tiêu vào du khách, cũng như câu chuyện lừa đảo đang diễn ra ở khu vực sông Mekong, đã kéo theo hàng chục nghìn công nhân Trung Quốc bất đắc dĩ tham gia vào.

Mạng xã hội cũng trở thành công cụ lựa chọn đối với những khách du lịch năng động, tò mò và mong đợi hơn, trong đó khách hàng tự nghiên cứu trước khi khởi hành thông qua TikTok hoặc Douyin trước khi đưa ra quyết định.

Nhà điều hành tour Albert Loh đánh giá rằng trước đại dịch COVID-19, khách hàng không tỏ ra kén chọn và chỉ dùng tiền cho chi tiêu hoặc ăn uống. Tuy nhiên, giờ đây họ lại chỉ chi tiêu sau khi đã nghiên cứu kỹ và tin vào những gì được đăng trên TikTok, Douyin hoặc các mạng xã hội khác.

Trong khi đó, Chủ tịch Hiệp hội các đại lý du lịch và lữ hành Malaysia Nigel Wong cho biết, dù vẫn còn quá sớm để đưa ra bất kỳ con số nào nhưng ông lạc quan rằng khách du lịch từ Trung Quốc sẽ mang lại cơ hội cho ngành này.

* Liệu du khách Trung Quốc sẽ chi hầu bao?

Vẫn còn những câu hỏi đặt ra liên quan đến việc liệu sự hấp dẫn của các điểm chơi golf cao cấp, du lịch đảo và nền ẩm thực nổi tiếng của Malaysia có đủ để thuyết phục các tour du lịch Trung Quốc quay trở lại với số lượng lớn hay không, đặc biệt là khi nhiều doanh nghiệp liên quan đến du lịch trên các đảo và vùng xa, nơi có những bãi biển đẹp nhất đã trở thành nạn nhân của đại dịch.

Giới chuyên gia dự đoán rằng lượng khách Trung Quốc có thể không tăng trở lại nhiều như mong đợi và mức chi tiêu của họ có thể giảm đi phần lớn do sự phục hồi kinh tế chậm chạp của Trung Quốc sau đại dịch.

Theo báo cáo của Cục Thống kê Trung Quốc báo cáo vào tháng 6/2023, tỷ lệ thất nghiệp ở thanh niên đạt mức cao kỷ lục 21,3%. Trong khi đó, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự báo tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc ở mức 5,4% trong năm 2023 trước khi giảm xuống 4,6% do lĩnh vực bất động sản tiếp tục suy yếu và nhu cầu xuất khẩu dự kiến giảm.

Chuyên gia ISIS Angeline Tan cho rằng với chi phí ngày càng tăng và triển vọng kinh tế khó khăn, người Trung Quốc thậm chí có thể không chọn chi tiêu cho du lịch. Đồng quan điểm về những khó khăn nội bộ của Trung Quốc, chuyên gia Collins Chong Yew Keat của Đại học Malaya (Malaysia) tỏ ra ít lạc quan hơn về chương trình miễn thị thực này. Ông cho rằng kế hoạch nhằm cải cách kinh tế này của Chính phủ Malaysia là thiếu thực tế để thoát được bẫy thu nhập trung bình.

Theo ông Collins, kế hoạch này chỉ khiến cho Malaysia trở nên phụ thuộc nhiều hơn vào Trung Quốc với một kết quả dễ dàng đạt được trong những lợi ích ngắn hạn về du lịch và dòng vốn. Thay vào đó, việc miễn thị thực chỉ nên được ưu tiên cho đầu tư hợp pháp và mang tính chiến lược, cũng như thu hút nhân tài và nguồn nhân lực hàng đầu trong các lĩnh vực có mục tiêu và không gây ra sự cạnh tranh trực tiếp hay rủi ro đối với lợi ích kinh tế và an ninh của Malaysia.

An Nguyễn (P/v TTXVN tại Kuala Lumpur)