Chương trình tài năng: Để không 'đứt gánh' giữa chừng

Sinh viên Học viện Phụ nữ Việt Nam trong giờ học. Ảnh: NTCC

Các chuyên gia cũng khuyến cáo thí sinh, cần nghiên cứu thật kỹ trước khi lựa chọn theo học chương trình này.

Những điều khác biệt

Năm 2022, Học viện Phụ nữ Việt Nam xét tuyển 30 chỉ tiêu ngành Quản trị kinh doanh hệ chất lượng cao. Theo PGS.TS Trần Quang Tiến – Giám đốc Học viện, chương trình chất lượng cao của Học viện có những thay đổi từ nội dung, phương pháp, hình thức đào tạo đến cách thức quản trị đại học. Chương trình giáo dục chất lượng cao được xây dựng sát với nhu cầu thực tế của xã hội, giảng dạy bằng tiếng Anh với chuẩn đầu ra phù hợp với chuẩn mực quốc tế, tạo cơ hội cho sinh viên được rèn luyện các kỹ năng, đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp sau khi ra trường. Đây được coi như bệ phóng đưa người học vào môi trường làm việc toàn cầu trong tâm thế tự tin khám phá, chinh phục.

Nhằm tăng cường hợp tác trong lĩnh vực giáo dục, nghiên cứu khoa học, công nghệ, phục vụ đào tạo, cung cấp nguồn nhân lực phù hợp với nhu cầu xã hội, Học viện đã ký kết trên 50 biên bản ghi nhớ hợp tác với các đơn vị, tổ chức doanh nghiệp trong và ngoài nước. Sinh viên của chương trình chất lượng cao được học các học phần do doanh nhân đề xuất và trực tiếp giảng dạy, gắn với thực tiễn, xu hướng kinh doanh mới, hiện đại, liên tục được cập nhật thông qua bài học thực tế.

Đặc biệt, trong mối quan hệ hai chiều, dựa trên nền tảng nghiên cứu, giảng dạy, thực hành, sinh viên Quản trị kinh doanh chất lượng cao của Học viện Phụ nữ Việt Nam được đồng hành cùng chuyên gia, doanh nhân tham gia tư vấn quản lý, xây dựng chính sách… để thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp và nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh trước sự thay đổi nhanh chóng của thị trường và nền kinh tế.

Viện Đào tạo chất lượng (Trường ĐH Hàng Hải) đã phát đi thông báo tuyển sinh một số ngành chất lượng cao như Công nghệ thông tin; Điện tự động công nghiệp; Kinh tế vận tải biển; Kinh tế ngoại thương. Chương trình đào tạo đại học chất lượng cao được thực hiện theo học chế tín chỉ. Chương trình được xây dựng phát triển từ chương trình đại học cùng chuyên ngành, có tham khảo chương trình tiên tiến trong, ngoài nước với yêu cầu về trình độ cao hơn và nội dung sâu, rộng hơn theo hướng đề cao tư duy sáng tạo, khả năng tự học; tăng cường kỹ năng thực hành, kiến thức thực tế, khả năng sử dụng tin học, ngoại ngữ cũng như các kỹ năng mềm cần thiết. Chương trình đào tạo đảm bảo ít nhất 20% số tín chỉ các học phần thuộc khối kiến thức cơ sở ngành và chuyên ngành được dạy bằng tiếng Anh hoặc song ngữ Anh – Việt.

Sinh viên Trường ĐH Gia Định. Ảnh: NTCC

Cân nhắc thật kỹ

Theo các chuyên gia, đầu tư cho một chương trình tài năng không đơn thuần là tuyển thí sinh giỏi, cấp học bổng “khủng”, mà cần nhiều yếu tố khác; trong đó đặc biệt chú trọng về xây dựng chương trình đào tạo, phương pháp giảng dạy… Bên cạnh các trường ĐH nghiêm túc xây dựng chương trình, với những nét khác biệt, cũng có một số đơn vị nặng về quảng bá hình thức để tuyển sinh.

Ông Lê Tuấn Tứ - đại biểu Quốc hội khóa XIV, nguyên Giám đốc Sở GD&ĐT Khánh Hòa – nhấn mạnh: Khi xây dựng chương trình tài năng, chất lượng cao, cần quan tâm, chú trọng đến kỹ năng ngoại ngữ. Do đó, trường đại học yêu cầu người học sử dụng tiếng Anh trong suốt quá trình học thông qua giáo trình, giảng dạy, làm bài thi, viết khóa luận.

Ngoài ra, chương trình đào tạo chất lượng cao cần bổ sung, cập nhật từ giáo trình của nước ngoài. Đội ngũ giảng viên cần được tuyển chọn kỹ, có kinh nghiệm trong giảng dạy và nghiên cứu khoa học; quy mô lớp học nhỏ để tăng cường tương tác giữa sinh viên với giáo viên. Một trong những yêu cầu bắt buộc đối với người học khi tốt nghiệp là thuần thục tiếng Anh. Vì thế, sinh viên học chương trình chất lượng cao phải có tiêu chuẩn ngoại ngữ đầu ra cao hơn hệ đại trà.

Viện dẫn từ thực tế, TS Lê Viết Khuyến – nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GD&ĐT) cho hay: Một số trường khi tuyển đầu vào, điểm chuẩn của hệ chất lượng cao thấp hơn hệ đại trà. Chỉ vì muốn trúng tuyển, nhiều thí sinh bỏ qua hai yếu tố quan trọng là học phí và trình độ tiếng Anh, nhất là các chương trình dạy hoàn toàn bằng tiếng Anh. Cũng vì yếu tố này, nhiều sinh viên phải “bỏ cuộc” vì gia đình không đáp ứng được mức học phí. Cũng có em trầy trật mãi không có được chứng chỉ tiếng Anh quốc tế theo chuẩn quy định.

PGS.TS Trần Xuân Nhĩ – nguyên Thứ trưởng Bộ GD&ĐT, Phó Chủ tịch Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam lưu ý, một số trường có điểm chuẩn chương trình tài năng, chất lượng cao thấp hơn chương trình đại trà nên trong quá trình học, sinh viên không được chuyển qua chương trình đại trà. Vì thế, trước khi chọn học chương trình chất lượng cao, thí sinh cần cân nhắc thật kỹ, nhất là khả năng tài chính của gia đình và năng lực học tập của bản thân; trong đó có yêu cầu về trình độ ngoại ngữ, tránh bỏ dở khi đang trong quá trình học.

Với các trường cần cân nhắc kỹ khi mở chương trình tài năng, tránh hẫng hụt với người học. Tính đến năm 2020, chương trình Vật lý tiên tiến của Trường ĐH Sư phạm, ĐH Huế tuyển sinh 9 khóa với hơn 100 sinh viên đã ra trường và hơn 90 sinh viên đang theo học. Tuy nhiên, 2 năm trở lại đây, chương trình này tạm dừng tuyển sinh. PGS.TS Trương Minh Đức, Trưởng khoa Vật lý cho biết: Số lượng thí sinh trúng tuyển quá ít, không đủ để nhà trường duy trì hoạt động đào tạo. Đây là chương trình thuộc lĩnh vực khoa học cơ bản nên việc thu hút sinh viên đầu vào rất khó, nhất là trong bối cảnh sinh viên tốt nghiệp đại học không có việc làm như hiện nay.

Minh Phong