Chương trình Thách thức đổi mới sáng tạo 2025: Xây dựng nền tảng AI vững chắc tại Việt Nam

Ảnh minh họa.

Ngày 14/3, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) (Bộ Tài chính) đã phối hợp cùng Meta khởi động Chương trình Thách thức Đổi mới sáng tạo 2025, đánh dấu năm triển khai thứ ba của chương trình với mục tiêu thúc đẩy phát triển lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) tại Việt Nam. Kể từ năm 2023, chương trình đã thu hút hơn 750 giải pháp từ trên 20 quốc gia, vùng lãnh thổ tham gia mỗi năm.

Nhân chuyến thăm của Tổng thống Biden tới Việt Nam năm 2023, Thách thức Đổi mới sáng tạo Việt Nam được Cổng thông tin Nhà Trắng (Hoa Kỳ) đánh giá là điểm nhấn về hợp tác công nghệ và đổi mới sáng tạo giữa Việt Nam và Hoa Kỳ.

Về mục tiêu của chương trình, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh Thách thức Đổi mới sáng tạo Việt Nam là chương trình chiến lược để tìm kiếm các giải pháp đổi mới sáng tạo trên toàn thế giới nhằm giải quyết những thách thức quan trọng tầm quốc gia, hướng đến một Việt Nam phát triển thịnh vượng và bền vững.

“Để chương trình thành công, cần có sự hợp tác giữa khu vực công và khu vực tư và các đối tác trong và ngoài nước chung tay hình thành, thử nghiệm và thực thi các sáng kiến đổi mới sáng tạo vì một Việt Nam thịnh vượng”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Đặc biệt, chương trình năm nay sẽ tập trung vào phát triển Dự án ViGen với nỗ lực tạo ra bộ dữ liệu tiếng Việt mã nguồn mở chất lượng cao để đào tạo, đánh giá và từ đó nâng cao hiệu quả của các mô hình ngôn ngữ lớn (LLMs), giúp các mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) hiểu rõ hơn văn hóa, bối cảnh và cách diễn đạt trong tiếng Việt.

Dự án ViGen khởi nguồn từ hợp tác ba bên giữa Tập đoàn Meta, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) và tổ chức “Al for Vietnam”. Trong đó, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia đóng vai trò là đơn vị chủ quản, điều phối, bảo đảm dự án m phù hợp với các mục tiêu quốc gia của Việt Nam.

Dự án cũng được kỳ vọng sẽ nâng cao sự hiện diện của tiếng Việt trong quá trình phát triển Al, đồng thời góp phần thúc đẩy nền kinh tế số phát triển vượt bậc và bền vững.

Nhằm hỗ trợ dự án, Meta sẽ đóng góp các bộ dữ liệu mã nguồn mở từ chương trình AI và Dữ liệu vì Lợi ích Cộng đồng của mình, bao gồm những thông tin chi tiết về di chuyển và kết nối xã hội, cũng như dữ liệu đào tạo từ các bản đồ dân số có sự hỗ trợ của AI.

Phát biểu tại họp báo công bố chương trình năm nay, ông Sarim Aziz, Giám đốc Chính sách Công tại Meta, cho biết 2025 là một năm bản lề với tiến trình phát triển AI tại Việt Nam. Meta vinh dự được hợp tác cùng Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia và Tổ chức Al for Vietnam Foundation với Dự án ViGen này của chương trình.

Họp báo công bố khởi động Chương trình Thách thức Đổi mới sáng tạo 2025 vào sáng ngày 14/3.

“Thông qua hỗ trợ các nhà nghiên cứu, nhà phát triển và doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận những mô hình Al mã nguồn mở như Lama cùng các nguồn lực phù hợp với bối cảnh địa phương, chúng tôi mong muốn giúp họ phát huy tối đa tiềm năng và thúc đẩy các sáng kiến AI mang tính ứng dụng cao, phù hợp với nhu cầu của Việt Nam”, ông Aziz nhấn mạnh.

Dự án ViGen cũng được đánh giá sẽ đóng góp cho cộng đồng những bộ dữ liệu lớn và chất lượng cao bằng tiếng Việt nhằm cải thiện hiện trạng tiếng Việt đang bị coi là một ngôn ngữ còn hiện diện hết sức khiêm tốn trong Al. Dự án ViGen cũng cho thầy sức mạnh và giá trị của những mô hình mã nguồn mở như Llama, cho phép phát triển các giải pháp sáng tạo có tác động tuần cầu có tính đến ngữ cảnh của tiếng Việt.

Ông Võ Xuân Hoài, Phó Giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia, cho biết trí tuệ nhân tạo (AI) đang chuyển đổi thế giới, đồng thời việc phát triển các tập dữ liệu Việt Nam quy mô lớn, chất lượng cao và mã nguồn mở để đào tạo và đánh giá Al đã trở thành ưu tiên cấp bách. Và trong bối cảnh này, Dự án ViGen hoàn toàn phù hợp với Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị nhằm thúc đầy đột phá trong khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia..

“Cùng với nhau, chúng ta sẽ biến AI thành một công cụ mạnh mẽ cho mọi người Việt Nam và đưa Việt Nam trở thành cương quốc AI toàn cầu”, ông Hoài nhấn mạnh.

Chia sẻ thêm về định hướng của dự án ViGen, ông Trần Việt Hùng, Nhà sáng lập & CEO, Tổ chức AI for Vietnam Foundation, nhấn mạnh với sự hỗ trợ của Trung tâm Đổi mới Sáng tạo và Meta - hoàn toàn phù hợp với Sáng kiến Dữ liệu Mở và Tin cậy (OTDI) của Liên minh AI. Cụ thể, dự án ViGen sẽ đóng góp cho cộng đồng những bộ dữ liệu lớn và chất lượng cao bằng tiếng Việt nhằm cải thiện hiện trạng tiếng Việt đang bị coi là một ngôn ngữ còn hiện diện hết sức khiêm tốn trong Al.

“Dự án này cho thấy sức mạnh và giá trị của những mô hình mã nguồn mở như Lama, cho phép phát triển các giải pháp sáng tạo có tác động tuần cầu có tính đến ngữ cảnh của tiếng Việt”, ông Hùng nói.

Cũng trong khuôn khổ sự kiện khởi động Chương trình Thách thức Đổi mới sáng tạo 2025 , Meta đã phối hợp cùng Deloitte đã chọn Việt Nam là quốc gia đầu tiên trong khu vực Châu Á - Thái Bình Dương ra mắt cẩm nang mang tên “Đổi mới sáng tạo trong khu vực công ở Châu Á - Thái Bình Dương với AI mã nguồn mở: Khai phá tiềm năng đột phá cùng Llama”.

Cẩm nang này cung cấp các phương pháp tối ưu trong việc ứng dụng Al mã nguồn mở và đánh giá các ứng dụng thực tiễn của mô hình Llama trong các lĩnh vực quan trọng của khu vực công, bao gồm tương tác với người dân, quản lý hành chính công, tuân thủ chính sách, giáo dục, y tế, và an ninh công

Theo ông Chris Lewin, Giám đốc Năng lực Al & Dữ liệu khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, Deloitte, khi Châu Á - Thái Bình Dương trải qua quá trình chuyển đổi số mạnh mẽ, Al mã nguồn mở đang trở thành một động lực quan trọng trong việc định hình tương lai của lĩnh vực công.

“Chúng tôi rất vui mừng được hợp tác cùng Meta để phát triển báo cáo trên, nhằm trang bị cho các cơ quan trong lĩnh vực này những đề xuất mang tính thực tiễn cao trong việc áp dụng Al thế hệ mới (Gen AI), dựa trên những nguyên tắc minh bạch và đáng tin cậy về Al”, ông Lewin bày tỏ.

Phương Hoa