Chuyện đời, chuyện nghề của trinh sát phòng, chống tội phạm mua bán người

Với những kết quả, thành tích đã đạt được, Thượng úy Giàng Seo Quáng nhiều lần được Bộ trưởng Bộ Công an tặng Bằng khen; được tặng danh hiệu “Chiến sỹ thi đua cơ sở”. Anh cũng là một trong những cán bộ của Công an tỉnh Lào Cai được nhận danh hiệu “Chiến sỹ thi đua toàn lực lượng CAND”.

1. Kể lại những câu chuyện “đánh án”, Thượng úy Giàng Seo Quáng ấn tượng nhất là những ngày dài lăn lộn trên các tuyến biên giới, lần theo dấu vết của những tên “trùm” trong các đường dây mua bán người xuyên quốc gia. Đó còn là những trận đấu trí cam go giữa những người lính hình sự với những “con cáo già”; hay những giây phút nghẹt thở phối hợp với lực lượng Biên phòng và Công an nước bạn giải cứu an toàn cho các nạn nhân từ bên kia biên giới trở về đoàn tụ cùng gia đình. Đó là sự khắc nghiệt của địa hình, thời tiết ở vùng cao vào mùa đông nền nhiệt độ chưa từng vượt ngưỡng trên 10 độ C, mây mù phủ kín các lối đi, đường sá chẳng còn một bóng người qua lại…

Thượng úy Giàng Seo Quáng nghiên cứu hồ sơ một vụ án.

Một trong những vụ án Thượng úy Giàng Seo Quáng nhớ nhất là chuyên án do Cục Cảnh sát hình sự, Bộ Công an xác lập, Công an tỉnh Lào Cai là một trong những thành viên; chuyên án khám phá thành công đã bắt giữ 7 đối tượng có hành vi giả danh Công an, Bộ đội Biên phòng Trung Quốc để dụ dỗ phụ nữ Việt Nam đưa sang Trung Quốc bán do Sùng A Chớ (SN 1991, trú tại xã Mường Toong, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên) cầm đầu. Qua đấu tranh, đã xác định 7 đối tượng trong ổ nhóm đã gây ra 22 vụ, bán 44 phụ nữ sang Trung Quốc.

Anh nhớ lại: "Sau khi bị bắt giữ, kẻ cầm đầu Sùng A Chớ vẫn giữ thái độ ngoan cố, chống đối đến cùng. Có những biên bản hỏi cung, cả ngày tôi và đồng đội chỉ xoay quanh một vấn đề. Sau mỗi lần hỏi cung, đối tượng đều yêu cầu cán bộ điều tra phải đọc lại rồi mới chịu ký. Song có những hôm, sau khi đọc bản cung, anh ta lại phủ nhận toàn bộ lời khai của mình…".

Trong vụ án này, ngoài việc lừa yêu, Sùng A Chớ còn có nhiều thủ đoạn tinh vi để lừa gạt các nạn nhân. Cụ thể, đối tượng giả danh là Công an hoặc Bộ đội Biên phòng Lào Cai lừa bị hại rằng họ liên quan đến vụ án nào đó và yêu cầu sang Lào Cai để làm việc. Liều lĩnh hơn, đối tượng Chớ còn giả danh Công an hoặc Bộ đội Biên phòng Lào Cai để gọi điện cho lực lượng Công an huyện, xã xác minh về bị hại. Vì thế, khi các bị hại nhận được thông tin lực lượng Công an đang xác minh thì hoàn toàn tin tưởng Chớ là Công an hoặc Biên phòng Lào Cai và nghe theo lời lừa gạt của Chớ. Song khó khăn không làm anh và đồng đội phải nản lòng. Với sự chỉ đạo quyết liệt của các thành viên ban chuyên án; sự nhiệt tình của các trinh sát và điều tra viên, trong đó có Thượng úy Giàng Seo Quáng, vụ án đã được khám phá thành công.

2.Trên địa bàn biên giới, tội phạm mua bán người, tội phạm cờ bạc, tệ nạn mại dâm có những diễn biến phức tạp. Trong đó, tội phạm mua bán người hoạt động lưu động qua nhiều địa bàn huyện, thành phố và các tỉnh lân cận. Các đối tượng câu kết thành đường dây, ổ nhóm và có sự câu kết chặt chẽ với các đối tượng người Trung Quốc, người Việt Nam cư trú bất hợp pháp bên Trung Quốc để tổ chức hoạt động phạm tội. Đặc biệt, một số đối tượng có quyết định truy nã về tội mua bán người lẩn trốn sang Trung Quốc trở thành đầu mối mua bán người bên Trung Quốc và tiếp tục câu kết, rủ rê, lôi kéo các đối tượng trong nước để tổ chức hoạt động phạm tội. Các đối tượng dùng mọi thủ đoạn để đối phó với lực lượng Công an và sẵn sàng sử dụng vũ khí nóng để chống trả khi bị truy bắt… Công việc của Thượng úy Giàng Seo Quáng và đồng đội vì thế càng thêm khó khăn.

Lần bắt giữ Châu Xuân Bình (SN 2000, HKTT tại huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai), đối tượng có lệnh truy nã đặc biệt nguy hiểm về mua bán người để lại cho Thượng úy Giàng Seo Quáng nhiều kỷ niệm khó quên. Trước đó, Bình cùng đồng bọn thực hiện nhiều vụ mua bán người trên địa bàn tỉnh Lào Cai, gây ảnh hưởng đến tình hình ANTT trên địa bàn. Quá trình điều tra, xác định Bình đã bỏ trốn khỏi địa phương; Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Lào Cai đã ra quyết định truy nã Bình về tội mua bán người. Vào thời điểm đó, anh Seo Quáng đã chủ động tiến hành các biện pháp nghiệp vụ để nắm tình hình về đối tượng truy nã Châu Xuân Bình. Từ đó, tham mưu cho Ban chuyên án xây dựng các phương án đấu tranh cụ thể.

“Những ngày đó, căn cứ vào tình hình thực tiễn và lượng thông tin thu thập được, tôi đã lặn lội đến các địa bàn mà đối tượng Châu Xuân Bình từng sinh sống, học tập, lao động, mưu sinh để thu thập thông tin có giá trị trong công tác truy bắt đối tượng”- Thượng úy Giàng Seo Quáng nhớ lại. Từ những ngày lăn lộn ở địa bàn, Thượng úy Giàng Seo Quáng đã phát hiện đối tượng đang sinh sống ở Trung Quốc. Để kịp thời bắt giữ Bình, Thượng úy Giàng Seo Quáng đã lặn lội dến những địa bàn Bình có mối quan hệ và triển khai công tác vận động nhân dân tham gia tố giác tội phạm, trong đó chú trọng đến những người có uy tín và tầm ảnh hưởng ở Trung Quốc. Quá trình rà soát, các anh đã phát hiện đối tượng đang lẩn trốn tại huyện Hà Khẩu, châu Hồng Hà tỉnh Vân Nam, Trung Quốc. “Song với bản chất lưu manh, xảo quyệt của một đối tượng nhiều năm sinh sống ở các tỉnh biên giới Việt Nam và Trung Quốc; thông thạo tiếng Trung Quốc, Bình có rất nhiều thủ đoạn tinh vi để trốn tránh sự phát hiện của cơ quan Công an. Đối tượng thường xuyên thay đổi nơi lẩn trốn, sử dụng nhân thân, lai lịch giả và cố tình thay đổi một số đặc điểm nhận dạng như tóc, giọng nói vùng miền. Do vậy, trong một thời gian dài mặc dù rất quyết tâm nhưng không thể xác định được chính xác nơi lẩn trốn của đối tượng tại huyện Hà Khẩu”- Thượng úy Giàng Seo Quáng cho biết.

Sau đó, bằng các biện pháp nghiệp vụ, Thượng úy Giàng Seo Quáng đã có thông tin Bình về Việt Nam qua đường tiểu ngạch ở khu vực biên giới thuộc xã Bản Lầu, Mường Khương. Ngay sau khi có thông tin, anh đã báo cáo ban chuyên án và được phân công làm tổ trưởng tổ công tác truy bắt Bình. Sau nhiều ngày sàng lọc các mối quan hệ của đối tượng Bình tại các xã ở huyện Mường Khương, bằng các biện pháp nghiệp vụ, anh cùng đồng đội đã bắt giữ được Bình.

Thượng úy Giàng Seo Quáng tâm sự rằng đã có những lúc anh phải bỏ học ở nhà gần một năm cũng bởi điều kiện và hoàn cảnh kinh tế của gia đình. Khi Quáng học xong tiểu học thì ở địa bàn không có trường cấp 2, muốn học tiếp phải theo học tại một trường nội trú cách nhà 14 km. Cũng vì điều kiện khó khăn, Quáng đã bỏ học ở nhà 1 năm. Nhưng ông nội của Quáng là người hiểu biết, ông thường xuyên động viên anh trở lại trường. Một lần Quáng đang chăn trâu, ông tìm đến và động viên Quáng theo học, vì trường nội trú đang tuyển người. Sau buổi kiểm tra của cô giáo, Quáng được nhận vào học.Vậy là 10 tuổi, Quáng đã xa gia đình…, hành trang của cậu là nỗi nhớ nhà và cả niềm khát khao cháy bỏng với con chữ. Quáng học rất thông minh nên được cô giáo và bạn bè quý mến. Ngày thi đại học, Quáng đã lựa chọn được đứng trong hàng ngũ của những cán bộ Công an.

Sau khi ra trường, anh được phân công công tác về Đội phòng, chống tội phạm mua bán người. Người trinh sát trẻ ấy đã phát huy được sở trường và năng lực của bản thân mình, cùng đồng đội lập nên nhiều chiến công, góp phần chặn đứng tội phạm mua bán người trên tuyến biên giới phía Bắc. Những chuyên án nối tiếp chuyên án, những chuyến đi đột xuất bất ngờ, nhận lệnh là lên đường… Trong thành công của anh hôm nay luôn có sự đồng hành, chia sẻ của người vợ; sự động viên của cán bộ và lãnh đạo đơn vị. Hạnh phúc đối với anh và đồng đội chính là được nhìn thấy những giọt nước mắt đoàn viên của các gia đình. Phía sau mỗi vụ án mua bán người, những vụ giải cứu lại là những câu chuyện nhân văn, đầy tình người của anh và đồng đội.

Xuân Mai